ΔΙΑΦΟΡΑ ΘΕΜΑΤΑ

Audi Quattro: Κονσέρτο για τέσσερις!

f7_resize6

Quattro: Η τεχνολογία που στάθηκε ως εφαλτήριο στην εξέλιξη στα συστήματα τετρακίνησης.

«Από την στιγμή που η κίνηση μεταφέρεται στους δύο τροχούς γιατί να μην μεταφέρεται και στους τέσσερις;». «Δεν μπορεί, αφού οι παθητικοί τροχοί ενός αυτοκινήτου μπορούν να φρενάρουν, σίγουρα θα υπάρχει τρόπος και να επιταχύνουν.» Απλοί και ξεκάθαροι συλλογισμοί που αφορούν στην μετάδοση της ισχύος στους τέσσερις τροχούς. Σκέψεις που στριφογύριζαν στο νου των μηχανικών πολλές δεκαετίες πριν. Μία από τις πρώτες «τετρακίνητες» πατέντες είχε κατοχυρωθεί το 1898 από τον R.Twinford.

Την ίδια χρονιά η Tatra είχε ξεκινήσει την παραγωγή 4×4 αυτοκινήτων. Ωστόσο, η κατασκευή ενός αυτοκινήτου όπου η ροπή του κινητήρα μπορούσε να μεταδίδεται μόνιμα και ομαλά, σε όλους τους τροχούς, ήταν εξαιρετικά δύσκολη λόγω πρακτικών προβλημάτων. Αφήνοντας στην άκρη τα καθαρόαιμα 4×4, τα γνωστά τζιπ με την κατ’ επιλογήν τετρακίνηση, η πρώτη αξιόλογη κατασκευή -με μόνιμη τετρακίνηση- ήταν το Jensen FF το οποίο εμφανίσθηκε το 1966 και στην διάρκεια περίπου έξι ετών κυκλοφόρησαν μόλις εκατό αντίτυπά του. Η αυτοκινητοβιομηχανία όμως που κυριολεκτικά έφερε την επανάσταση, αρχικά στους αγώνες και μετέπειτα στην παραγωγή, ήταν η Audi όπου η λέξη Quattro έμελλε να ταυτιστεί με την ιστορία της.

audi_quattro_1stgen_rally1_a1_resizeΌλα ξεκίνησαν την άνοιξη του 1977 όταν στο project με την κωδική ονομασία 262, που είχαν αναλάβει τρεις νεαροί μηχανικοί, οι J.Bensinger, W.Treser και F.Piech, δόθηκε από την VW το «πράσινο φως» για την έναρξή του. Ο τελευταίος, μάλιστα, της τριάδας διέθετε μοναδική εμπειρία σε τεχνικά θέματα, μέρος της οποίας είχε αποκομίσει από τις σημειώσεις του παππού του, του αείμνηστου Ferdinand Porsche. Στόχος του προγράμματος ήταν η κατασκευή ενός αγωνιστικού τετρακίνητου μοντέλου που θα ξεπερνούσε τον ανταγωνισμό και θα μεσουρανούσε την Audi.

Η βάση για την εξέλιξη του συστήματος τετρακίνησης ήταν ένα κόκκινο Audi 80 Coupe εξοπλισμένο με πεντακύλινδρο turbo κινητήρα ισχύος 160 ίππων και ελαφρώς αυξημένο μεταξόνιο. O κινητήρας είχε παραμείνει στην διαμήκη θέση του, όπως και το κιβώτιο ταχυτήτων, ενώ την εξέλιξη της μονάδας μετάδοσης στους πίσω τροχούς είχε αναλάβει ο H.Nedvidek. O άνθρωπος που κατασκεύαζε κιβώτια ταχυτήτων στα Grand Prix, με τα μονοθέσια που συμμετείχαν -μεταξύ άλλων- οι S.Moss και M.Fangio, είχε τοποθετήσει έναν άξονα που γεφύρωνε απευθείας την έξοδο του κιβωτίου ταχυτήτων με τους πίσω τροχούς. Δεν υπήρχε κεντρικό διαφορικό καθώς το σύστημα τετρακίνησης προέρχονταν από τα Iltis, τα τζιπ που προορίζονταν για τον γερμανικό στρατό, και η εμπλοκή της κίνησης σε όλους τους τροχούς ήταν εφικτή μόνο χειροκίνητα.

f2-2_resizeΈνα χρόνο αργότερα, τον Ιανουάριο του 1978, το πρωτότυπο A1 (All-Wheel-Drive-1) δοκιμάστηκε στην Αυστρία όπου διαπιστώθηκαν διάφορα προβλήματα που είχαν να κάνουν με την καταπόνηση των μηχανικών μερών και του σασί χωρίς να συνυπολογίζεται η πρόωρη φθορά των ελαστικών και η επιβαρημένη κατανάλωση. Όλα τα παραπάνω συμπτώματα οφείλονταν στο γεγονός πως την μετάδοση από τον εμπρός άξονα στους πίσω τροχούς είχε αναλάβει ένας άξονας χωρίς μηχανισμό κατανομής της ροπής, δηλαδή διαφορικό. Στην συνέχεια, όμως, το πρόβλημα επιλύθηκε με την τοποθέτηση του εμπρός διαφορικού του Audi 80 μετά το κιβώτιο ταχυτήτων, την εγκατάσταση ενός άξονα που συνέδεε το κεντρικό διαφορικό και έναν επιπλέον άξονα -μήκους 26,5 εκατοστών- που τοποθετήθηκε μετά το κεντρικό διαφορικό για να μεταδίδεται η κίνηση και στο πίσω διαφορικό. Το πρώτο αξιόλογο τετρακίνητο μοντέλο παραγωγής είχε κατασκευαστεί και το πρώτο original Quattro είχε εμφανισθεί τον Σεπτέμβριο του 1980 σε ανεπίσημο ραλί -στα χέρια του H.Mikola στην Πορτογαλία- και μετά από δύο μήνες στις εκθέσεις της Audi.

SMS=> Γεια σας κ.Torsen, από εδώ ο κ.Haldex…

torsen_resize1Ορόσημο στην τεχνολογία Quattro, στάθηκε το φθινόπωρο του 1986 όταν στο ρόλο του κεντρικού διαφορικού χρησιμοποιήθηκε το μηχανικό διαφορικό περιορισμένης ολίσθησης τύπου Torsen το οποίο επέτρεπε την κατανομή της ροπής ανάμεσα στους δύο άξονες σε αναλογία έως και 75% (στον ένα άξονα). Μερικά εκατοστά εμπρός από τον επιλογέα ταχυτήτων, υπήρχε ένας διακόπτης ο οποίος αναλάμβανε την μηχανική εμπλοκή του κεντρικού με το πίσω διαφορικό. Αξίζει να σημειωθεί πως το Torsen (Torque Sensing) είχε επινοηθεί το 1958 από την αμερικανική εταιρεία Gleason Corporation αλλά δεν είχε εφαρμοστεί ως κεντρικό διαφορικό.

Δύο χρόνια αργότερα, το σύστημα τετρακίνησης αναβαθμίστηκε με την εισαγωγή του ηλεκτρονικά ελεγχόμενου διαφορικού (EDS ή Electronic Differential Lock) το οποίο απέτρεπε το σπινάρισμα των τροχών με την μικρότερη πρόσφυση. Το Audi V8 ήταν το πρώτο Quattro που συνδυάστηκε με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων και με δύο διαφορικά περιορισμένης ολίσθησης, ένα ηλεκτρονικά ελεγχόμενο κεντρικό Torsen που συνδυάστηκε με συμπλέκτη και με ένα δεύτερο μηχανικό Torsen στον πίσω άξονα. Το 1994 η διάταξη με κεντρικό Torsen υιοθετήθηκε και στις εκδόσεις με μηχανικό κιβώτιο ταχυτήτων και συνδυάστηκε με τα δύο ηλεκτρονικά ελεγχόμενα διαφορικά σε κάθε άξονα. Στην επόμενη εξέλιξη του Quattro μπλέχθηκε μια σουηδική εταιρία η οποία κατασκεύασε τον γνωστό ηλεκτροϋδραυλικό συμπλέκτη Haldex που τοποθετήθηκε για πρώτη φορά στο Audi TT και εν συνεχεία σε διάφορα μοντέλα του ομίλου· και όχι μόνο. Με αυτά και αυτά, έτσι λοιπόν συμπληρώθηκαν από την άνοιξη του 1977 μέχρι σήμερα 25 χρόνια Quattro.

ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ

F1_resize.jpgΣχεδιαστική απεικόνιση με το σύστημα τετρακίνησης του Audi Quattro του ’82. Το κεντρικό διαφορικό Torsen είχε τοποθετηθεί μερικά εκατοστά πίσω από τον κατά μήκος τοποθετημένο κινητήρα των 200 ίππων και αναλάμβανε την ομαλή κατανομή της ροπής ανάμεσα στους δύο άξονες. Αξίζει να σημειωθεί πως στην κεντρική κονσόλα του αυτοκινήτου υπήρχε διακόπτης που -κατ’ επιλογήν- μπλοκάριζε το κεντρικό με το πίσω διαφορικό.

F2_resize.jpgΤο Quattro ήταν το πρώτο αξιόλογο σύστημα με κεντρικό διαφορικό που επέτρεπε την μόνιμη και ομαλή μετάδοση της ροπής και στους τέσσερις τροχούς. Το διαφορικό τύπου Torsen βασίζεται σε μια συναρμογή γραναζιών η οποία έχει την δυνατότητα να αυτοαναστέλλει την κίνησή της ανάλογα με το μέγεθος της ροπής στον εμπρός και στον πίσω άξονα. Με τον συγκεκριμένο τύπο συστήματος τετρακίνησης, με τρία διαφορικά εκ των οποίων το κεντρικό είναι Torsen, εξοπλίζονται τα σημερινά Α4. Α6 και A8.

F3_resize.jpgΗ Audi χρησιμοποιεί ακόμη ένα διαφορετικό σύστημα τετρακίνησης που περιλαμβάνει δύο διαφορικά και τον ηλεκτροϋδραυλικό συμπλέκτη Haldex στο ρόλο του κεντρικού. Ο συμπλέκτης αναλαμβάνει την μετάδοση της ροπής στον πίσω άξονα σε αναλογία έως και 50/50 όποτε διαπιστωθεί από το σύστημα μειωμένη πρόσφυση των τροχών, συγκεκριμένα διαφορά στην ταχύτητα περιστροφής τους. Το σύστημα με Haldex εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο TT και μετέπειτα στο Audi A3.

F5_resize.jpgH Audi έγινε διάσημη με τις επιτυχίες της στον μηχανοκίνητο αθλητισμό από τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Το εκρηκτικό Sport Quattro S1 του ’85 απέδιδε 450 ίππους και δαμάστηκε στα χέρια του Walter Rohrl ο οποίος πήρε μεγάλο ρίσκο οδηγώντας το με αρκετές εξόδους. Μετά την κατάργηση του πρωταθλήματος B το S1 κατέκτησε το μοναδικό Pikes Peak.

Το χρονικό των Audi Quattro

Γενιές Quattro Περιγραφή Μοντέλα
I Ελεύθερο εμπρός διαφορικό Ελεύθερο κεντρικό διαφορικό, μηχανικά μπλοκαρισμένο* Ελεύθερο πίσω διαφορικό, μηχανικά μπλοκαρισμένο* 1981-87 Audi Quattro turbo coupe 1984-87 Audi 4000 quattro 1986-87 Audi 5000 quattro VW Quantum Syncro
II Ελεύθερο εμπρός διαφορικό Κεντρικό διαφορικό Torsen Ελεύθερο πίσω διαφορικό, μηχανικά μπλοκαρισμένο** 1988-91 Audi Quattro turbo coupe 1989-95 Audi 80/90 quattro, Coupe quattro, S2, RS2 1988-95 Audi 100/200 quattro, S4, S6
III Ελεύθερο εμπρός διαφορικό Ηλεκτρονικά ελεγχόμενο διαφορικό με Torsen και συμπλέκτη Πίσω διαφορικό Torsen 1990-94 Audi V8
IV Ελεύθερο εμπρός διαφορικό με EDL*** Κεντρικό διαφορικό Torsen Ελεύθερο πίσω διαφορικό με EDL*** 1995.5 Audi S6 1996-σήμερα Audi A4, S4, RS4, A6, S6, A8, S8 1998-σήμερα VW Passat 4Motion
Haldex Ελεύθερο εμπρός διαφορικό με EDL*** Ηλεκτρονικά ελεγχόμενος συμπλέκτης Haldex Ελεύθερο πίσω διαφορικό με EDL*** 2000-σήμερα Audi TT, A3, S3 2000-σήμερα VW Golf/Jetta(Bora) 4Motion
* Το ABS (αν υπήρχε) ήταν απενεργοποιημένο κατά το μπλοκάρισμα
** Το ABS (αν υπήρχε) ήταν απενεργοποιημένο κατά το μπλοκάρισμα, άνω των 20χλμ/ώρα τα διαφορικά ξεκλείδωναν
*** EDL ή Electronic Differential Lock: ηλεκτρονικό «μπλοκέ» διαφορικό το οποίο συνεργάζεται με το ABS. Στα προσθιοκίνητα μοντέλα της Audi το EDL λειτουργεί άνω των 40χλμ/ώρα ενώ στα Quattro άνω των 80χλμ/ώρα.

Nίκος Ι. Mαρινόπουλος

Πρόκειται για τον δημιουργό και συντονιστή του καρότου με τις περισσότερες τεχνολογικές βιταμίνες σε όλον τον κόσμο!

ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΕΣ;

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to top button
Close

Σας αρέσει το caroto;

Η διαφήμιση μας επιτρέπει να συνεχίσουμε να καλλιεργούμε το caroto που διαβάζετε καθημερινά.

Μία μικρή υποστήριξη θα ήταν να απενεργοποιήσετε το πρόγραμμα αποκλεισμού διαφημίσεων AdBlock.

Το caroto team σας ευχαριστεί!