Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 1986 – GP Αγίου Μαρίνου: Ο θρύλος της Εμίλια-Ρομάνια

Στην περιοχή η οποία συνδέθηκε όσο καμία άλλη με την Αναγέννηση, εκεί όπου ιδρύθηκε το πρώτο πανεπιστήμιο του κόσμου και έδρασαν μερικές από τις μεγαλύτερες επιστημονικές και καλλιτεχνικές ιδιοφυίες όλων των εποχών, χτυπά μέχρι και σήμερα η καρδιά της Ιταλικής αγωνιστικής αυτοκίνησης…

Στην πόλη Ίμολα, λίγο μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο τέσσερεις τοπικοί θιασώτες των αγώνων μοτοσυκλέτας, οι Campagnoli, Colinelli, Montevecchi και Vighi θα προωθούσαν την ιδέα της δημιουργίας ενός αγωνιστικού σιρκουί,  εμπνευσμένοι από την κατασκευή του καινούργιου δρόμου που οδηγούσε από την Αιμιλία οδό στην  πόλη του Κοντριγκάνο. Η σταδιακή ένωση του με άλλους γειτονικούς επαρχιακούς δρόμους θα έδινε την πρώτη αριστερόστροφη κλειστή διαδρομή στις όχθες του ποταμού Σαντέρνο. Τα θεμέλια των αρχικών υποτυπωδών εγκαταστάσεων θα έμπαιναν το 1950 παρουσία του ιδιοκτήτη μιας από τις τοπικές εταιρίες κατασκευής σπορ αυτοκινήτων που άκουγε στο όνομα Enzo Ferrari. Το αποτέλεσμα τρία χρόνια αργότερα θα ήταν μια από τις πιο όμορφες και συνάμα μοιραίες πίστες στην ιστορία του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Επίσημη ονομασία της “Autodromo Enzo e Dino Ferrari”  ή αλλιώς Ίμολα.

Κοιτώντας κάποιος σήμερα τη χάραξη των περίπου 5 χιλιομέτρων δύσκολα θα φανταζόταν πώς σχεδόν κάθε σημείο της αποτελούσε κάποτε τμήμα του επαρχιακού οδικού δικτύου της περιοχής. Αυτό δεν είναι ένα μέρος που κατασκευάστηκε από την αρχή με σκοπό τους αγώνες αλλά ένα σύμπλεγμα δημόσιων δρόμων που εξελίχθηκε φυσιολογικά σε σιρκουί. Ο μόνος τρόπος, ίσως, με τον οποίον μπορεί να προκύψει κάτι τόσο ιδιαίτερο. Με μια πιο προσεκτική ματιά γίνεται αντιληπτό ότι όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που κάνουν μια πίστα αγώνων ξεχωριστή,  βρίσκονται εκεί. Χαρακτηριστικά όπως η αρμονική συνύπαρξη της με το φυσικό τοπίο. Από την δεύτερη Rivazza στην κεντρική ευθεία, μέσα από την Tamburello και μέχρι την Tosa η πίστα ακολουθεί παράλληλα τη ροή του ποταμού για να στρίψει αριστερά αποκαλύπτοντας μια πανέμορφη διαδρομή στους λόφους της περιοχής και να συναντήσει ξανά μετά από 3 χιλιόμετρα  το χαμηλότερο σημείο της. Η φύση κυριαρχεί παντού θυμίζοντας το θρυλικότερο σιρκουί όλων, την κατά Jackie Stewart «Πράσινη Κόλαση» του παλιού Νίρμπουργκρινγκ.

Στην αρχική της χάραξη, θα βρει κανείς σχεδόν όλα τα είδη των στροφών. Την υπερταχεία Tamburello που μοιάζει να βγήκε από τμήμα κάποιου οβάλ σιρκουί καθώς και την εξίσου επικίνδυνη καμπή Villeneuve λίγο πριν το φρενάρισμα για την αργή ανηφορική Tosa. Ακολουθούν η ταχύτατη τυφλή κατηφορική Piratella, το πολύ αργό τμήμα δίπλα από το πάρκο Acque Minerali στην έξοδο του οποίου μπορούσε κάποιος να αισθανθεί την επιτάχυνση των μονοθεσίων σε όλο της το μεγαλείο, το σικέιν Variante Alta, οι δύο Rivazza με τους tifosi στο βάθος να δημιουργούν εκπληκτική ατμόσφαιρα κάθε χρονιά και τέλος η Variante Bassa. Ένας γύρος που μπορούσε να κατακτηθεί μόνο από πολύ ικανούς αλλά και γενναίους πιλότους.

Η πίστα της Ίμολα για όσον καιρό βρισκόταν στο πρόγραμμα του παγκοσμίου πρωταθλήματος φιλοξενούσε τον πραγματικό εντός έδρας αγώνα της Ferrari. Οδικώς απέχει από το Μαρανέλο μόλις 90 χιλιόμετρα ενώ εξίσου κοντά της βρίσκονται οι ιστορικές έδρες των Lamborghini, Maserati, Pagani, de Tomaso, Minardi (πλέον Toro Rosso), Dallara και Ducati. Οι κερκίδες και οι λόφοι της ασφυκτιούσαν κάθε χρόνο από παθιασμένους φίλους της Ferrari παρόλο που μετά τις επιτυχίες του 1982 και 1983 θα έπρεπε να περιμένουν 16 ολόκληρα χρόνια μέχρι να ξαναδούν έναν οδηγό της αγαπημένης τους ομάδας στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου.

Ο πρώτος επίσημος αγώνας Formula 1 που διεξήχθη εκεί ήταν το 1980 με την επωνυμία «Ιταλικό Grand Prix», αντικαθιστώντας την Μόντσα. Η επιστροφή, όμως, του Λομβαρδικού σιρκουί την επόμενη χρονιά ανάγκασε τους διοργανωτές να αναζητήσουν καινούργια επωνυμία με τη λύση να δίνεται από τον όμιλο αυτοκινήτου στο γειτονικό κρατίδιο του Αγίου Μαρίνου. Έκτοτε οι αγώνες θα διεξάγονταν εκεί ως «Grand Prix του Αγίου Μαρίνου». Πολλοί εξ αυτών έμειναν στην ιστορία είτε λόγω της εξέλιξής τους είτε λόγω άλλων περιστατικών που καθόρισαν την πορεία της σεζόν αλλά σε μερικές περιπτώσεις και του σπορ.

Ήταν εκεί το 1982 (με μόλις 14 μονοθέσια να έχουν εκκινήσει τον αγώνα λόγω της κόντρας των ομάδων που ήταν προσκείμενες στην FISA με εκείνες που υποστήριζαν την FOCA) που ο Didier Pironi θα αψηφούσε τις εντολές της ομάδας του και θα προσπερνούσε τον teammate του Gilles Villeneuve στον τελευταίο γύρο. Στον επόμενο αγώνα ο Καναδός, εξοργισμένος ακόμη από το περιστατικό, θα είχε τη μοιραία σύγκρουση με την March του Jochen Mass. Ήταν εκεί που την επόμενη χρονιά ο Patrick Tambay θα έπαιρνε μια νίκη-φόρο τιμής στον Gilles οδηγώντας τη Ferrari με το νούμερο 27. Στην Ίμολα το 1985 διεξήχθη ο αγώνας που έμεινε γνωστός ως «Η μέρα που όλοι έμειναν από καύσιμα», ενώ ήταν οι δοκιμές πριν τον αγώνα του 1987 στις οποίες άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για την καριέρα του Piquet μετά το ατύχημά του στην Tamburello· εκεί όπου το 1989 ο Berger θα γλίτωνε ανέλπιστα από τη φλεγόμενη Ferrari του. Στον ίδιο αγώνα  η διαμάχη των Senna-Prost θα περνούσε σε άλλη διάσταση εξαιτίας της αθέτησης από τον Βραζιλιάνο  της «συμφωνίας κυρίων»  που είχαν κάνει για την εκκίνηση. Και τέλος ήταν αυτή η πίστα που φιλοξένησε το πιο μαύρο τριήμερο στην ιστορία του σπορ το 1994, όταν χάθηκαν οι Roland Ratzenberger και Ayrton Senna.

Ο αγώνας του 1986 κατέχει επάξια μια θέση ανάμεσα σε όλους τους προαναφερθέντες. Στο θρυλικό σιρκουί της Εμίλια-Ρομάνια στις 27 Απριλίου εκείνης της χρονιάς, είχε φτάσει η στιγμή για άλλον έναν θρύλο του σπορ, τον  Alain Prost να θυμίσει σε όλους πόσο δύσκολη υπόθεση θα ήταν να τον κερδίσουν. Οι Williams ήταν ήδη σαφώς ανώτερες ενώ και η Lotus του Senna δεν απείχε πολύ από την Mclaren. Κανείς, όμως, μέχρι τότε (και ίσως κανείς έκτοτε) δεν μπόρεσε να συνδυάσει ταχύτητα και σκέψη στο βαθμό που το κατάφερε ο Γάλλος. Ήταν μια επίδειξη αψεγάδιαστης οδήγησης και στρατηγικής ευφυΐας με τον Prost να επικρατεί εκμεταλλευόμενος στο έπακρο και την τελευταία ικμάδα απόδοσης που μπορούσε να του προσφέρει η MP4/2C. Είχε έρθει η ώρα ο «Καθηγητής» να συστηθεί εκ νέου στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1986.  

Χαρακτηριστικά σιρκουί

Με μια πιο «πεζή» θεώρηση της πίστας, στη μορφή που είχε από το 1973 ως το 1994, αυτό που γίνεται αμέσως αντιληπτό είναι το πόσο απαιτητική διαδρομή υπήρξε τόσο για οδηγούς όσο και για μονοθέσια. Μία από τις τρεις αριστερόστροφες πίστες του πρωταθλήματος, είχε στη χάραξή της 14 αριστερές και 9 δεξιές στροφές. Οι πολλές ευθείες της καθιστούσαν την επιλογή set-up χαμηλού αεροδυναμικού φορτίου μονόδρομο γεγονός που με τη σειρά του έκανε το πέρασμα από την ταχύτατη Piratella αλλά και από τις πιο αργές στροφές της διαδρομής, εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Η κατανάλωση καυσίμου ήταν άλλος ένας πονοκέφαλος για τις ομάδες λόγω της υπερταχείας φύσης του σιρκουί και ο αγώνας του 1986 δε θα αποτελούσε εξαίρεση. Ο γύρος είχε μήκος 5,040 χιλιόμετρα και η καρό σημαία έπεφτε μετά από 60 περάσματα.

Κατατακτήριες δοκιμές

«Φαβορί; Δε νομίζω ότι υφίσταται κάτι τέτοιο σε αυτό το grid». Έτσι απάντησε ο Senna μετά την εξασφάλιση της τρίτης συνεχόμενης του pole στη σεζόν όταν ερωτήθηκε αναλόγως στη συνέντευξη τύπου. Όπως και στην Ισπανία ο Βραζιλιάνος είχε πετύχει τον καλύτερο χρόνο του ήδη από την Παρασκευή-χρόνο που κανείς δε θα μπορούσε να πλησιάσει την επόμενη μέρα. Οι δύο Williams των Piquet και Mansell επανέλαβαν τις επιδόσεις της Jerez, με τις McLaren, όμως να χωρίζονται από την Ferrari του Alboreto στην πέμπτη θέση. Οι Ferrari θα σημείωναν τις υψηλότερες τελικές πριν το φρενάρισμα για την Tosa με του Johansson συγκεκριμένα να ξεπερνά κατά τι τα 324 χλμ/ώρα. Η ιπποδύναμη ήταν παρούσα στον Tipo 032· παρόντα, όμως, ήταν και τα προβλήματα της F1/86 στις αργές στροφές και στα φρένα. Ο Prost που είχε βρεθεί 4^ος  δήλωνε αισιόδοξος για τον αγώνα.

Αγώνας

Ο Senna θα κρατούσε την πρωτοπορία μόνο για λίγα μέτρα μετά την εκκίνηση καθώς ο Piquet έχοντας ξεκινήσει καλύτερα θα τον προσπερνούσε στην είσοδο της καμπής Villeneuve. Πίσω στην Tamburello ο Prost είχε ήδη αφήσει πίσω του τον Mansell ενώ και ο Rosberg θα έκανε το ίδιο στο σημείο που ο Piquet είχε πάρει την πρώτη θέση λίγες στιγμές πριν. Ήταν η σειρά του Alboreto να ασκήσει πίεση στην Williams με το κόκκινο νούμερο 5 καθώς τα μονοθέσια κατευθύνονταν προς την Piratella. Ο Piquet άρχισε να ανοίγει τη διαφορά, καθώς η ένδειξη στο κόκπιτ της Williams σχετικά με την κατανάλωση καυσίμου ήταν ενθαρρυντική, ώστε μετά τη συμπλήρωση του 2^ου γύρου βρισκόταν ήδη 3 δευτερόλεπτα μπροστά από τον Senna. Ο οδηγός της Lotus δεν μπορούσε να απομακρυνθεί από τις McLaren και το αναπόφευκτο θα συνέβαινε στον 4^ο γύρο. Ο Prost θα τον προσπερνούσε εκπληκτικά από την εξωτερική στην Tosa ενώ και ο Rosberg εκμεταλλευόμενος το χαμένο momentum του Βραζιλιάνου θα έπαιρνε την τρίτη θέση εύκολα στην μικρή ευθεία που ακολουθούσε. Στον ίδιο γύρο ο Mansell μπήκε στα pits αντιμετωπίζοντας προβλήματα με τον κινητήρα του.

Στον 5^ο γύρο η δεύτερη θέση θα άλλαζε χέρια με τον Rosberg να προσπερνά τον ομόσταβλο του μετά την Tamburello. Εν τω μεταξύ ο Piquet βρισκόταν ήδη 5 δευτερόλεπτα μπροστά από τις McLaren ενώ είχε γίνει εμφανές ότι η άλλη Williams δύσκολα θα συνέχιζε τον αγώνα. Με τον 10^ο γύρο να έχει συμπληρωθεί η κατάταξη ήταν: Piquet-Rosberg-Prost-Senna-Alboreto και Arnoux. Με τον 11^ο γύρο σε εξέλιξη θα είχαμε και τις σημαντικότερες εγκαταλείψεις του αγώνα. Το ρουλεμάν του πίσω δεξιού τροχού στην 98T του Senna θα παρέδιδε το πνεύμα (όπως είχε συμβεί 2 γύρους νωρίτερα και με του Dumfries) ενώ στην έξοδο της δεύτερης Rivazza ο αγώνας του Mansell θα λάμβανε οριστικά τέλος.

Ο teammate του θα αντιμετώπιζε διαφορετικού είδους προβλήματα. Στον 15^ο γύρο οι ενδείξεις στην FW11 του Piquet ήταν ανησυχητικές σε σημείο που από το pit wall να φοβούνται ότι τα καύσιμα δε θα έφταναν μέχρι τον τερματισμό. Αμέσως έδωσαν εντολή στον οδηγό τους να ρίξει το ρυθμό του και το αποτέλεσμα ήταν οι McLaren να μειώσουν δραματικά τη διαφορά τους από τη Williams. Ο Piquet σύντομα βρέθηκε ξανά στο οπτικό πεδίο του Rosberg. Τα ντουμπλαρίσματα είχαν αρχίσει ήδη και ο κερδισμένος σε χρόνο και καύσιμα θα ήταν ο Prost. Κινούμενος έξυπνα στο slipstream του Rosberg είχε την πολυτέλεια των μειωμένων αεροδυναμικών αντιστάσεων καθώς ο Φιλανδός άνοιγε δρόμο ανάμεσα στους αργότερους συνδυασμούς.

Στον 28^ο γύρο μόλις έξι δέκατα χώριζαν πλέον τους δύο πρώτους με τον Rosberg να επιχειρεί το προσπέρασμα ανεπιτυχώς στην κεντρική ευθεία. Με την ολοκλήρωσή του ο Piquet θα έμπαινε στα pits για αλλαγή ελαστικών που θα κρατούσε πάνω από 13 δευτερόλεπτα. Ήταν η σειρά του Prost να ανεβάσει το ρυθμό του. Μέσα σε ένα γύρο εξαφάνισε τα 2 δευτερόλεπτα που τον χώριζαν από τον Rosberg και μπήκε για το δικό του pit stop που κράτησε μόλις 8,6 δευτερόλεπτα. Θα έβγαινε 7 δευτερόλεπτα μπροστά από τον Piquet, κάνοντας και τα ταχύτερα περάσματα στον 31^ο  και τον 32^ο γύρο.  Τότε ήταν που και ο Rosberg θα σταματούσε για ελαστικά. Ο πίσω αριστερός τροχός άργησε να βγει και ο χρόνος παραμονής του ήταν 14,8 δευτερόλεπτα. Ο Prost θα έπαιρνε την πρωτοπορία στον 33^ο γύρο, 9 δευτερόλεπτα μπροστά από τον Φιλανδό-3 παραπάνω από τη διαφορά που είχαν τα pit stops τους.

Το υπόλοιπο του αγώνα ήταν μια επίδειξη ισχύος από τον Prost που θα έφτανε τη διαφορά του από τον Rosberg μέχρι και τα 24 δευτερόλεπτα ενώ οι ενδείξεις στην Williams του Piquet θα επανέρχονταν σε φυσιολογικά επίπεδα μόλις 8 γύρους πριν το τέλος. Ο Βραζιλιάνος άρχισε αμέσως να πιέζει στο όριο κάνοντας συνεχώς ταχύτατους γύρους αλλά ήταν πλέον αργά. Θα έφτανε τον Rosberg δύο γύρους πριν το τέλος και θα περνούσε δεύτερος μόλις ο πρωταθλητής του 1982 θα έμενε από καύσιμα στον 59^ο γύρο. Η McLaren είχε επιλέξει πολύ συντηρητικές ρυθμίσεις στην κατανάλωση καυσίμου φοβούμενη μια επανάληψη του 1985. Ακόμη κι έτσι το ένα μονοθέσιο εγκατέλειψε ενώ και ο Prost παραλίγο να χάσει τη νίκη την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή.

Βγαίνοντας για τελευταία φορά από τη Rivazza ο κινητήρας της Porsche σχεδόν έσβησε καθώς φάνηκε ότι τα 195 λίτρα βενζίνης στο ντεπόζιτο και της άλλης McLaren είχαν τελειώσει. Ο Γάλλος άρχισε να στρίβει το τιμόνι απότομα δεξιά-αριστερά ώστε να πέσουν και οι τελευταίες σταγόνες στην αντλία καυσίμου. Ο κινητήρας ζωντάνεψε ξανά στη Variante Bassa και ο Prost θα περνούσε τη γραμμή του τερματισμού βασανιστικά αργά για να σταματήσει ακριβώς στην έξοδο των pits. Πίσω του ο Berger που είχε δεχτεί ήδη γύρο δε θα τον προσπερνούσε ώστε να εξασφαλίσει την τρίτη θέση ενώ ο Piquet θα τερμάτιζε δεύτερος έχοντας αρκετά καύσιμα για να ολοκληρώσει άλλον έναν γύρο τουλάχιστον. Όσο για τους tifosi, θα έπαιρναν παρηγοριά από την 4^η θέση του Johansson σε έναν αγώνα όπου η δόξα ανήκε εξολοκλήρου στον Prost.