Με την επιστροφή του Donald Trump στον Λευκό Οίκο για μια δεύτερη θητεία, το ερώτημα που κυριαρχεί είναι: «Θα κάνει ο Trump την αμερικανική βιομηχανία αυτοκινήτου μεγάλη ξανά;».
Η αυτοκινητοβιομηχανία περνά μια από τις πιο ταραγμένες περιόδους της ιστορίας της, με αλλαγές που επηρεάζουν την παραγωγή, την τεχνολογία και τη στρατηγική των εταιρειών. Η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, οι δασμοί, η άνοδος των Κινέζων κατασκευαστών και οι πολύπλοκοι κυβερνητικοί κανονισμοί είναι μόνο μερικά από τα θέματα που καλούνται να διαχειριστούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες.
Οι πολιτικές του Donald Trump που σχετίζονται με την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία φαίνεται ότι στοχεύουν σε τρεις κύριους τομείς: τη μείωση των περιβαλλοντικών ρυθμίσεων, την αναθεώρηση των κινήτρων για ηλεκτρικά αυτοκίνητα και την επιβολή δασμών στα εισαγόμενα οχήματα και ανταλλακτικά.
Ρυθμίσεις για τις εκπομπές ρύπων: Μια δίκοπη λεπίδα: Οι ρυθμίσεις για τις εκπομπές ρύπων αποτελούν διαχρονικά πεδίο σύγκρουσης μεταξύ κυβερνήσεων και αυτοκινητοβιομηχανιών. Η κυβέρνηση Biden είχε θέσει στόχο τη βελτίωση της μέσης κατανάλωσης καυσίμου στα 4,7 λίτρα/100 χλμ. (περίπου 50 mpg) έως το 2031, κάτι που φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο, δεδομένου ότι σήμερα οι αυτοκινητοβιομηχανίες βρίσκονται στα 8,7 λίτρα/100 χλμ. (27 mpg).
Η εφαρμογή αυτών των κανόνων συνοδεύεται από «καρότo και μαστίγιo»: πρόστιμα για όσες εταιρείες δεν συμμορφώνονται και δυνατότητα πώλησης «πιστωτικών ρύπων» από τις εταιρείες που επιτυγχάνουν τους στόχους.
Η κυβέρνηση Trump φαίνεται πως θα μειώσει τις απαιτήσεις για τους ρύπους. Αυτό θα δώσει ανάσα στις εταιρείες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες λόγω της ηλεκτροκίνησης, όπως η Ford, η οποία ανακοίνωσε ζημίες 6 δισ. δολαρίων από τον τομέα των EVs το 2024.
Η στρατηγική αυτή αποσκοπεί στη μείωση του κόστους για τις αυτοκινητοβιομηχανίες, ώστε να μπορέσουν να επικεντρωθούν στην παραγωγή οχημάτων που είναι πιο κερδοφόρα, όπως SUV και φορτηγά. Ωστόσο, αυτή η πολιτική μπορεί να δημιουργήσει σύγκρουση με τις πολιτείες που έχουν αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανονισμούς, όπως η Καλιφόρνια.
Αντίθετα, εταιρείες που είχαν επενδύσει σημαντικά σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, όπως η Tesla, μπορεί να δουν τα κέρδη τους να μειώνονται, καθώς θα εξαρτώνται λιγότερο οι ανταγωνιστές τους από την αγορά «πιστωτικών ρύπων».
Κίνητρα για ηλεκτρικά οχήματα (EVs): Το πρόγραμμα Inflation Reduction Act (IRA) παρείχε σημαντικά κίνητρα για την παραγωγή μπαταριών στις ΗΠΑ και την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων, με αποτέλεσμα να δαπανηθούν 77 δισ. δολάρια σε δάνεια, επιχορηγήσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις. Το πιο γνωστό κίνητρο είναι η επιδότηση των 7.500 δολαρίων για αγορά EVs, που βοήθησε τις πωλήσεις να αυξηθούν κατά 15% στο τελευταίο τρίμηνο του 2024.
Η κυβέρνηση Trump αναμένεται να επανεξετάσει αυτά τα κίνητρα, ιδίως την «παραθυράκι των leasing», που επέτρεψε στους καταναλωτές να επωφελούνται από την επιδότηση ανεξάρτητα από το εισόδημά τους ή την προέλευση των μπαταριών. Εάν καταργηθεί αυτό το μέτρο, οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα εκτεθούν λιγότερο σε κινδύνους λόγω της μειωμένης αξίας μεταπώλησης των EVs, η οποία σήμερα είναι κατά 19% χαμηλότερη σε σχέση με τα συμβατικά οχήματα.
Επίσης, η κατάργηση ή η μείωση των επιδοτήσεων για EVs θα μπορούσε να επιβραδύνει τη μετάβαση προς την ηλεκτροκίνηση, ωστόσο αυτό μπορεί να ανακουφίσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες λόγω της υψηλής αρχικής επένδυσης στα ηλεκτρικά οχήματα.
Δασμοί και εμπορική πολιτική: Οι δασμοί αποτελούν σημαντικό σημείο τριβής. Ο Trump έχει απειλήσει με επιβολή 25% δασμών στα αυτοκίνητα και εξαρτήματα που παράγονται στο Μεξικό και τον Καναδά, χώρες που παράγουν συνολικά το 23% των αυτοκινήτων που πωλούνται στις ΗΠΑ. Μια τέτοια κίνηση θα αύξανε σημαντικά το κόστος των ανταλλακτικών, που ήδη αγγίζει τα 200 δισ. δολάρια ετησίως, και θα επηρέαζε τις τιμές των αυτοκινήτων, ιδιαίτερα στα μικρότερα και πιο προσιτά μοντέλα.
Με την ήδη υψηλή μέση τιμή των νέων αυτοκινήτων στις 50.000 δολάρια, οι νέοι δασμοί θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω αύξηση των τιμών, πιέζοντας τους καταναλωτές να στραφούν σε μεταχειρισμένα οχήματα ή να κρατήσουν τα υπάρχοντα αυτοκίνητά τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Παράλληλα, αυτοκινητοβιομηχανίες που βασίζονται σε εξαρτήματα από το εξωτερικό θα βρεθούν αντιμέτωπες με σημαντικές αυξήσεις κόστους.
Προκλήσεις και ευκαιρίες στον ορίζοντα:
Οι πολιτικές Trump έχουν τη δυνατότητα να μετασχηματίσουν την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, προσφέροντας τόσο προκλήσεις όσο και ευκαιρίες. Ενώ η μείωση των ρυθμίσεων και των κινήτρων μπορεί να ανακουφίσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες βραχυπρόθεσμα, η μακροπρόθεσμη επίδραση στην καινοτομία και στη μετάβαση προς την ηλεκτροκίνηση μένει να φανεί. Ταυτόχρονα, οι δασμοί και οι εμπορικές πολιτικές θα μπορούσαν να αυξήσουν το κόστος για κατασκευαστές και καταναλωτές, επηρεάζοντας την προσιτότητα των αυτοκινήτων.
Θα καταφέρει ο Trump να κάνει την αμερικανική βιομηχανία αυτοκινήτου μεγάλη ξανά; Αυτό θα εξαρτηθεί από την ισορροπία που θα επιτύχει μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και προσαρμογής στις σύγχρονες τάσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας.
