Νέα συστήματα επιδότησης προωθούν την τοπική παραγωγή και αφήνουν εκτός τα κινέζικα BEV, χωρίς να παραβιάζουν το διεθνές εμπόριο
Αλλαγή κατεύθυνσης στα κίνητρα αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων φέρνουν η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και σύντομα ίσως και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος δεν είναι απλώς η ενίσχυση της μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση, αλλά και η προστασία της ευρωπαϊκής παραγωγής από τις ιδιαίτερα ανταγωνιστικές -και συχνά επιδοτούμενες- κινεζικές κατασκευές.
Ο τρόπος που το πετυχαίνουν δεν είναι απλός αποκλεισμός εισαγωγών, κάτι που θα παραβίαζε τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Αντιθέτως, οι νέες επιδοτήσεις βασίζονται σε ένα «περιβαλλοντικό σκορ» που αξιολογεί τη συνολική ενεργειακή επιβάρυνση ενός αυτοκινήτου: από την παραγωγή του αμαξώματος και της μπαταρίας, μέχρι και την ενέργεια που χρησιμοποιείται στα εργοστάσια.
Με αυτόν τον μηχανισμό, μοντέλα που κατασκευάζονται στην Κίνα -όπου η παραγωγή στηρίζεται ακόμη σε μεγάλο βαθμό στον άνθρακα- μένουν εκτός επιδότησης χωρίς να κατονομάζονται άμεσα. Το ίδιο ισχύει και για μοντέλα από Ιαπωνία και Νότια Κορέα, παρά τη μακρά τους παρουσία στην ευρωπαϊκή αγορά.
Στη Γαλλία, το σύστημα Ecobonus υπολογίζει κατά 70% την περιβαλλοντική επίπτωση του κύκλου ζωής του αυτοκινήτου πριν καν κυκλοφορήσει στον δρόμο. Έτσι, μόνο BEV που κατασκευάζονται ή συναρμολογούνται στην Ευρώπη πληρούν τις προϋποθέσεις για την πλήρη επιδότηση.
Αντίστοιχα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, το νέο Electric Car Grant -που τέθηκε σε ισχύ τον Αύγουστο- χρησιμοποιεί ένα παρόμοιο σύστημα αξιολόγησης. Παρότι η Ρουμανία, για παράδειγμα, έχει υψηλή ενεργειακή ένταση στο δίκτυό της, δύο μοντέλα της Ford που κατασκευάζονται εκεί (το Puma Gen E και το E-Tourneo Courier) επιδοτούνται με το μέγιστο ποσό των 3.750 λιρών, καθώς οι ηλεκτρικές μονάδες τους παράγονται στη Βρετανία.
Στον αντίποδα, η Mini Countryman που κατασκευάζεται στη Γερμανία δικαιούται χαμηλότερης επιδότησης (1.500 λίρες), ενώ η αντίστοιχη Mini Cooper από την Κίνα αποκλείεται τελείως. Από τα ασιατικά μοντέλα, μόνο τα Nissan Ariya και Toyota bZ4X περνούν στη λίστα επιδότησης, πάλι στη χαμηλότερη κλίμακα.
Οι παραπάνω εξελίξεις εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ευρωπαϊκής πολιτικής, με στόχο να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση δεν θα σημάνει και απώλεια της εγχώριας παραγωγής. Οι Κινέζοι κατασκευαστές προχωρούν πιο γρήγορα σε μπαταρίες και αλυσίδες εφοδιασμού, προσφέροντας BEV σε ανταγωνιστικές τιμές, κάτι που πιέζει ιδιαίτερα τις ευρωπαϊκές μάρκες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη αυξήσει τους δασμούς στα BEV από την Κίνα μέχρι και 45%, όμως φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει ακόμα πιο πέρα. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, δήλωσε πρόσφατα ότι «η Ευρώπη χρειάζεται το δικό της μικρό ηλεκτρικό αυτοκίνητο», υπονοώντας φορολογικά κίνητρα και ρυθμίσεις που θα ενισχύουν φθηνά, ευρωπαϊκά BEV κάτω από τις 20.000 ευρώ.
Παράλληλα, εξετάζεται η θέσπιση υποχρεωτικού ποσοστού ηλεκτρικών αυτοκινήτων στους εταιρικούς στόλους – μια πρόταση που συναντά αντιδράσεις, κυρίως από τη Γερμανία. Ωστόσο, η πρόθεση είναι σαφής: όχι μόνο περισσότερα ηλεκτρικά, αλλά και περισσότερα ηλεκτρικά ευρωπαϊκής προέλευσης.
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία ζητά αντίστοιχα μέτρα εδώ και καιρό. Ο σύνδεσμος προμηθευτών CLEPA έχει προτείνει την υιοθέτηση ελάχιστων ποσοστών ευρωπαϊκού περιεχομένου (σε εξαρτήματα και μπαταρίες), ώστε να διατηρηθεί η παραγωγή και οι θέσεις εργασίας εντός της ΕΕ.
Η προσέγγιση της «περιβαλλοντικής ταξινόμησης» φαίνεται να είναι ο πιο άμεσος και θεσμικά ασφαλής τρόπος για να στηριχθεί η τοπική παραγωγή, χωρίς προσφυγές και κυρώσεις από τον ΠΟΕ. Και καθώς ο ανταγωνισμός από την Κίνα εντείνεται, είναι σχεδόν βέβαιο πως και άλλες χώρες της ΕΕ θα υιοθετήσουν παρόμοια μέτρα στο άμεσο μέλλον.
-
-
-
-
-
-
