Delphi MagneRide: Κίνηση σε μαγικό χαλί!

Μία από τις πιο ευφάνταστες επινοήσεις στον τομέα της ανάρτησης/απόσβεσης αφορά στα μαγνητοροϊκά αμορτισέρ που έχει πατεντάρει εδώ και χρόνια η Delphi…

Διατηρώ μία ιδιαίτερη συμπάθεια στην τεχνολογία MagneRide της Delphi· ίσως και για συναισθηματικούς λόγους. Πριν από περίπου μία δεκαετία εργαζόμουν στο περιοδικό “Car & Driver” και ανάμεσα στις πρώτες μου δημοσιογραφικές αποστολές ήταν μία τεχνολογική ημερίδα της GM. Δεν υπήρχαν και πολλές λεπτομέρειες για το πρόγραμμα του -μονοήμερου παρακαλώ- ταξιδιού αλλά για καλή μου τύχη με περίμενε μία ευχάριστη έκπληξη, πέρα από το τεχνολογικό… μπλα-μπλα με τους ειδικούς των GM και Delphi.

Ποια ήταν αυτή η έκπληξη; Αρκετοί γύροι στο κέντρο δοκιμών και εξέλιξης του κέντρου CERAM -κοντά στο Παρίσι- πίσω από το τιμόνι μίας Corvette να βλέπω το head up display (HUD) να πλησιάζει την «τρακοσάρα»! Την εμπειρία που είχα την έκανε ακόμη πιο ξεχωριστή η οδήγηση σε οβάλ πίστα. Ωστόσο, πέρα από την Vette το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε σε μία πρωτότυπη Cadillac Seville STS που ήταν εφοδιασμένη με τα αμορτισέρ της καινοτομικής, τότε, τεχνολογίας MagneRide (ΜR). Η αλήθεια είναι πως αν και έχουν περάσει αρκετά χρόνια η ιδέα της Delphi μου έχει κάνει τρομερή εντύπωση με τα επίπεδα άνεσης που προσέφερε θαρρείς και η αμερικανική ναυαρχίδα κυλούσε πάνω σε μαγικό χαλί.

Με τον καιρό η Delphi εξέλιξε τα αμορτισέρ μαγνητοροϊκής τεχνολογίας και πέραν της άνεσης μια ανάρτηση που εξοπλίζεται με αμορτισέρ MR προσφέρει εξαιρετικό κράτημα περιορίζοντας τις κλίσεις και τις μετατοπίσεις φορτίου του αμαξώματος κατά τις απότομες εναλλαγές κατεύθυνσης. Για αυτό το λόγο τα αμορτισέρ MR χρησιμοποιούνται από διάφορους κατασκευαστές σπορ αυτοκινήτων όπως είναι οι Audi (TT, R8), Ferrari (599, California), Corvette (C5). Πέρα από τις εφαρμογές στην αυτοκινητοβιομηχανία η τεχνολογία MR χρησιμοποιείται σε βαρέως τύπου οχήματα βαρέως τύπου του αμερικανικού στρατού, στην κατασκευή τεχνητών ανθρώπινων μελών κ.α. Μία ιδιαίτερη εφαρμογή έχει να κάνει με τις βάσεις του κινητήρα στη νέα Porsche 911 GT3.

Ανάλυσε το…

To μαγνητοροϊκό υγρό (Magnetoreological fluid ή MR) έχει την ιδιότητα να μεταβάλλει την ρευστότητα του την ώρα που διοχετεύεται ηλεκτρική ενέργεια μέσω ενός ηλεκτρικού πηνίου. Το υγρό περιέχει μεταλλικά μικροσφαιρίδια σε κλίμακα του μικρού (σπανίως σε κλίμακα νάνο) και ανάλογα με την μεταβολή του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου τα σφαιρίδια αλλάζουν θέση μεταβάλλοντας τη διέλευση του υγρού. Με άλλα λόγια η διάταξη που παίρνουν τα μικροσωματίδια αλλάζει την ρευστότητα του υγρού και με απλά λόγια θα μπορούσε κανείς να πει πως την παρεμποδίζει ή την διευκολύνει…

Ηλεκτρονικά ελεγχόμενα αμορτισέρ

Τα συγκεκριμένου τύπου αμορτισέρ δεν πρέπει να συγχέονται σε καμία περίπτωση με τα αμορτισέρ MR καθώς στον θάλαμο τους δεν περιέχουν μαγνητορεολογικό υγρό αλλά συμβατικό υδραυλικό λάδι. Η ουσία στα ηλεκτρονικά ελεγχόμενα αμορτισέρ κρύβεται σε ηλεκτρομαγνητικές βαλβίδες που κανονίζουν την παροχή ανάλογα με τις εντολές που δίνει η ηλεκτρονική μονάδα του συστήματος. Οι εντολές αυτές διαμορφώνονται μετά την συλλογή δεδομένων από αισθητήρες σχετικά με την ποιότητα του οδοστρώματος ή το πρόγραμμα που έχει επιλέξει ο οδηγός. Με τον συγκεκριμένο τρόπο λειτουργεί το σύστημα EDC (Electronic Damper Control) της BMW, το IDS της Opel, το DCC της VW κ.α.

Αμορτισέρ μηχανικά μεταβαλλόμενης απόσβεσης

Σε ένα συμβατικό αμορτισέρ η κίνηση του λαδιού ρυθμίζεται απο βαλβίδες που ελέγχουν τη σκληρότητα των αμορτισέρ. Ορισμένα διαθέτουν κάποιες επιπλέον βαλβίδες για μεγαλύτερο εύρος μεταβολής της απόσβεσης όπως είναι αυτά που τοποθετήθηκαν στην 2η γενιά της Mercedes-Benz A-Class. Όπως φαίνεται στο σχήμα, εκτός από τις διόδους στις οποίες ρέει η κύρια ποσότητα του λαδιού, υπάρχει και μία ακόμα, η by-pass, όπου ένα μέρος του λαδιού περνά από μια δευτερεύουσα υδραυλική βαλβίδα. Υπό κανονικές συνθήκες οδήγησης, η συγκεκριμένη βαλβίδα, που βρίσκεται στο μέσο του αμορτισέρ, επιτρέπει την παροχή λαδιού από τη δίοδο by-pass. Επειδή στο πάνω θάλαμο του αμορτισέρ το λάδι λιγοστεύει, τότε υπάρχει περισσότερος χώρος ώστε ο άξονας του αμορτισέρ να ταλαντωθεί και να ρυθμιστεί -στην συγκεκριμένη περίπτωση- η σκληρότητά του. Σε οδήγηση με έντονους ρυθμούς, εκεί όπου εμφανίζονται απότομες αλλαγές φορτίου, η μεταβολή της πίεσης -λόγω της αυξημένης παροχής του λιπαντικού από την by pass- πιέζει την βαλβίδα προς τα κάτω σφραγίζοντας τις δύο οπές από όπου περνά μέρος του λιπαντικού. Η διαδικασία αυτή έχει ως αποτέλεσμα το αμορτισέρ να σκληρύνει, ώσπου η πίεση πάνω από την βαλβίδα να επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα.