Euro NCAP, πως αξιολογεί κάθε μοντέλο [vid]

Σε όλους μας είναι γνωστά τα περίφημα αστεράκια που υποδηλώνουν την ασφάλεια των αυτοκινήτων μας. Πόσοι όμως γνωρίζετε «ποιος και πως» αποδίδει αυτές τις διακρίσεις;

Στις 4 Φεβρουαρίου του 1997 ο νεοσύστατος θεσμός Euro NCAP εξέδωσε προς την FIA την πρώτη του αναφορά σχετικά με δοκιμές πρόσκρουσης στην οποία αξιολογούσε επτά συνολικά αυτοκίνητα πόλης, τα Fiat Punto, Ford Fiesta, Nissan Micra, Renault Clio, Rover 100, Opel Corsa και VW Golf. «Οι αγοραστές αυτοκινήτων δίνουν μεγαλύτερη σημασία στον τομέα των επιδόσεων και στην κατανάλωση και πολύ λιγότερη στον τομέα της ασφάλειας. Τώρα, για πρώτη φορά θα πρέπει να γνωρίζουν τι προσφέρει το κάθε αυτοκίνητο». Αυτά ήταν τα λόγια του Max Mosley, πρόεδρου ακόμα και σήμερα της FIA, λίγο πριν την δημοσίευση των αποτελεσμάτων του Euro NCAP σε επτά έγκριτα ευρωπαϊκά περιοδικά αυτοκινήτου.

Από τότε έχουν περάσει πολλά χρόνια και οι σχεδιαστές είχαν πλέον προσαρμοστεί κατά μια έννοια στις απαιτήσεις του Euro NCAP και σχεδίαζαν αυτοκίνητα που αποσπούσαν με σχετική ευκολία την 5άστερη διάκριση. Για αυτό το λόγο τα κριτήρια αξιολόγησης άρχισαν από το 2009 να γίνονται αυστηρότερα εισάγοντας νέες παράμετρούς, από την πιο απλή που είναι η ηχητική υπενθύμιση για την ζώνη ασφαλείας. Πλέον ο Euro NCAP συνυπολογίζει στην τελική αξιολόγηση διάφορα συστήματα όπως αυτό της προειδοποίησης στις τυφλές γωνίες των εξωτερικών καθρεπτών, της προειδοποίησης ακούσιας αλλαγής λωρίδας κυκλοφορίας κ.α.

Σημαντική λεπτομέρεια είναι πως ένα νέο μοντέλο για να λάβει την κορυφαία διάκριση με 5 αστέρια θα πρέπει να διαθέτει ηλεκτρονικό σύστημα ευστάθειας (ESC) στο 90% των εκδόσεων του. Ο Euro NCAP αξιολογεί και συγκρίνει την επίδοση κάθε μοντέλου με απενεργοποιημένο και ενεργοποιημένο το σύστημα ESC ενώ οι δοκιμές πραγματοποιούνται σε εξωτερικό χώρο μέσω ρομποτικού μηχανισμού. Η δοκιμή περιλαμβάνει απότομη στροφή με περιστροφή του τιμονιού κατά 270 μοίρες και με ταχύτητα 80 χλμ/ώρα. Σημαντικότερο όμως είναι το τεστ με την διπλή εναλλασσόμενη αλλαγή κατεύθυνσης (double lane change) όπου μετριέται η απόκλιση του αυτοκινήτου από την κανονική του πορεία.

Μεγάλη σημασία δίνει ο Euro NCAP και στα συστήματα αυτόνομου φρεναρίσματος (Autonomous Emergency Braking ή AEB) που προειδοποιούν και αν χρειαστεί ακινητοποιούν αυτοβούλως το αυτοκίνητα. Ο Euro NCAP τα διαχωρίζει σε δύο κατηγορίες: α) στα απλά συστήματα πόλης τα οποία αξιολογούνται σε ταχύτητες 10-50 km/h και ανιχνεύουν σταθερό εμπόδιο και β) στα πιο προηγμένα που έχουν την δυνατότητα λειτουργίας σε υψηλότερες ταχύτητες και ανίχνευσης εμποδίου ακόμη και εν κινήσει. Ανάλογα με τις επιδόσεις τους κάθε μοντέλο συγκεντρώνει έως 3 βαθμούς με τον χαρακτηρισμό «Καλό, Επαρκές ή Οριακό». Για παράδειγμα τον περασμένο Οκτώβριο στα AEB πόλης η Mercedes E-Class απέσπασε 3 βαθμούς ενώ το Ford Focus 1,7 βαθμούς. Στα υψηλής ταχύτητας το Volvo V40 είχε 2,6 βαθμούς ενώ το Honda Civic οριακά 0,44 βαθμούς. Τον επόμενο χρόνο ο Euro NCAP θα ανακοινώσει νέο πρωτόκολλο αξιολόγησης με αναλυτική βαθμολογία για κάθε σύστημα και ανάλογα θα διαμορφώνεται η τελική βαθμολογία.

H διαδικασία των δοκιμών πρόσκρουσης.

Τα crash test του Euro NCAP κατατάσσονται σε τέσσερις κυρίως φάσεις πρόσκρουσης: στην μετωπική, στην πλευρική, στην σύγκρουση με πεζό και στην πλευρική σύγκρουση με σταθερό εμπόδιο. Και στις τέσσερις απεικονίσεις αναπαρίσταται o τρόπος με τον οποίο το αυτοκίνητο υπόκειται σε κάθε δοκιμασία. Σε κάθε περίπτωση τοποθετούνται δύο ή περισσότερες «κούκλες» και μετά το πέρας κάθε διαδικασίας αξιολογείται το μέγεθος της καταπόνησης το οποίο σημειώνεται με διαφορετικές αποχρώσεις. Η βαθμολογία των μοντέλων αποδίδεται με αστέρια με την κορυφαία αξιολόγηση που φτάνει τα πέντε. Ιδιαίτερη σημασία πάντως έχει και η αριθμητική βαθμολογία που αποσπά κάθε μοντέλο.

Μετωπική δοκιμή πρόσκρουσης. Η συγκεκριμένη δοκιμή βασίζεται στις προδιαγραφές που έχει θεσπίσει η ευρωπαϊκή ένωση με την βασική διαφορά ότι πραγματοποιείται με αυξημένη -κατά 8χλμ/ώρα- ταχύτητα. Το όχημα προσκρούει με το εμπρός μέρος σε μόνιμο παραμορφώσιμο εμπόδιο με 64χλμ/ώρα. Η πρόσκρουση γίνεται από την μεριά του οδηγού, αυτήν δηλαδή που βρίσκεται στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας, και η επιφάνεια του αυτοκινήτου που έρχεται σε επαφή με το εμπόδιο αντιστοιχεί στο 40% του πλάτους του.

Πλευρική δοκιμή πρόσκρουσης. Ένα βαγονέτο με παραμορφώσιμη μετωπική επιφάνεια προσκρούει από την πλευρά του οδηγού με 50χλμ/ώρα. Το σημείο R αντιστοιχεί στην περιοχή που βρίσκεται ο γοφός του 95% ενός οδηγού. Το σημείο R αντιστοιχεί στην περιοχή που βρίσκεται ο γοφός του 95% ενός οδηγού.

Πλευρική σύγκρουση με σταθερό εμπόδιο. Εκτός από τις πλευρικές συγκρούσεις με οχήματα ένα σημαντικό μέρος σχετίζεται με την επαφή σε δέντρα ή σε στύλους. Η πιο πρόσφατη δοκιμή του Euro NCAP αναπαριστά ανάλογη κατάσταση στην οποία σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι πλευρικοί αερόσακοι. Η συγκεκριμένη δοκιμή πραγματοποιείται με 29 χλμ/ώρα ενώ η διάμετρος του στύλου είναι όση περίπου μιας τυπικής τσιμεντοκολόνας φωτισμού.

Αυχενική προστασία. Είναι μια από τις πιο πρόσφατες αξιολογήσεις και έχει να κάνει με την προστασία του αυχένα που παρέχει το προσκέφαλο κατά την βίαιη κίνηση του κεφαλιού σε περίπτωση σύγκρουσης.

Σύγκρουση με πεζό. Μια σειρά διάφορων δοκιμών πραγματοποιούνται σχετικά με την προσομοίωση ατυχημάτων τα οποία σχετίζονται με ενήλικες και παιδιά. Οι συγκρούσεις των πεζών γίνεται με 40 χλμ/ώρα σε διάφορα «ύψη» του αυτοκινήτου στο εμπρός τμήμα και εν συνεχεία τα αποτελέσματα αξιολογούνται σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Στο παρακάτω βίντεο μπορείτε να δείτε ένα επιπλέον τεστ για καπό με μηχανισμό ανύψωσης.

Προστασία παιδιών. Στα μετωπικά και πλευρικά crash-test υπάρχουν ανδρείκελα με σωματότυπο παιδιών 1 ½ και 3 ετών καθήμενα στην πίσω σειρά καθισμάτων ενώ πραγματοποιούνται και ανεξάρτητα τεστ με παιδικά καθίσματα.