Αλήθειες και ψέματα για τα ντίζελ αυτοκίνητα [blog]

Μετά από μία περίοδο ντιζελομανίας η αγορά έχει αρχίσει να ισορροπεί και ο αγοραστής να κάνει πιο ορθολογικές επιλογές. Και ίσως το δίλημμα να έχει αντιστραφεί: γιατί να μην αγοράσω ντίζελ;

Μια φορά και έναν καιρό σχεδόν όλοι μας παροτρύναμε το αγοραστικό κοινό να αγοράσει ντίζελ οχήματα. Τουλάχιστον αυτούς που αναζητούσαν μεγαλύτερη οικονομία καυσίμου και το δυνατό μικρότερο κόστος κίνησης. Διότι το ένα και βασικό πλεονέκτημα του ντίζελ, πάντα κατά την άποψη μου, δεν είναι άλλο από την οικονομία καυσίμου (λόγω θερμοδυναμικής καταναλώνει περίπου 20-35% λιγότερο καύσιμο), ενώ στην χώρα μας τυγχάνει να έχει και χαμηλή τιμή πώλησης το λίτρο. Και εδώ μπορεί τα ορθολογικά κριτήρια να είναι σημαντικά, αλλά υπάρχουν και τα συναισθηματικά. Ειδάλλως αν λειτουργούσαμε μόνο με τις ανάγκες μας όλοι μας θα οδηγούσαμε κουτιά με χώρους.

Αναμφίβολα η ηλεκτροκίνηση είναι το μέλλον και με τον καιρό τα ντίζελ θα μειώνονται όσο θα αυξάνονται τα ηλεκτροϋβριδικά. Αλλά ακόμη και σε βάθος δεκαετίας, πετρελαιοκίνητα θα υπάρχουν (λειτουργικά, όχι ζόμπι)…!

Κατά τα υπόλοιπα οι βενζινοκινητήρες υπερτερούν σε όλα τους: είναι πιο στρωτοί στην λειτουργία τους, πιο ήσυχοι, έχουν μεγαλύτερο εύρος στροφών, απαιτούν λιγότερο συχνές αλλαγές σχέσεων, αλλά όπως είπαμε δεν είναι τόσο οικονομικοί (όσον αφορά το κόστος χρήσης). Να σημειώσω πως στο caroto.gr γράφαμε από το 2009 για τα προβλήματα που αφορούν στην εκπομπή ρύπων και την περιβαλλοντική επιβάρυνση από την πετρελαιοκίνηση (εκεί να δείτε πέσιμο όταν οι πάντες εξυμνούσαν το ντίζελ). Ειδικά όταν δεν υπάρχει μακροχρόνια σωστή συντήρηση ή τις πιθανές βλάβες από νοθευμένο καύσιμο (διότι ποιοτικά τα διυλιστήρια μας παράγουν μια χαρά πετρέλαιο)…

Και να που το φθινόπωρο του 2015 ξεκινά το dieselgate με την παραποίηση των ρύπων. Η συνέχεια είναι καταιγιστική… Ξαφνικά υπάρχει έντονη μεταστροφή και οι κατασκευαστές παραδέχονται πως τα ντίζελ είναι δύσκολα στην διαχείριση τους. Παράλληλα όλοι θυμούνται πόσο απαρχαιωμένος είναι ο κύκλος μέτρησης NEDC στα εργαστήρια και οι αρμόδιοι φορείς στην Ε.Ε. βάζουν μπροστά για τον κύκλο RDE που προβλέπει τις μετρήσεις σε πραγματικές συνθήκες και στους δρόμους. Οι κατασκευαστές στην Ευρώπη και ειδικά οι Γερμανοί τρέμουν μπροστά στον RDE καθώς το downsizing με τους μικρούς turbo ήταν χτισμένο πάνω στον NEDC. Και να που ένας μεγάλος έρωτας φουντώνει για τα καλά: αυτός της ηλεκτροκίνησης (με μπαταρίες). Παρά ταύτα, γιατί να μην αγοράσω ντίζελ;

Αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω είναι μία αδικαιολόγητη (και ανυπόγραφη σε αρκετές περιπτώσεις) «επίθεση» προς τα ντίζελ από κάποιους που μέχρι το πρόσφατο παρελθόν τα εξυμνούσαν. Οι ανακρίβειες και τα επιχειρήματα της «επίθεσης» φλερτάρουν με μία ανούσια χειραγώγηση, ωστόσο με χαροποιούν ιδιαίτερα τα εύστοχα σχόλια κάθε αναγνώστη που αποδεικνύει πως δεν αναμασά ότι και αν του πετάξουν…

Απορίες και απαντήσεις…

– Αυτά για να φτάσουμε σε ένα καίριο ερώτημα: να αγοράσω ντίζελ ή όχι;
– Την απάντηση την δίνει η ίδια η αγορά. Θα ακούσετε πολλούς να μιλούν για σημαντική πτώση στις πωλήσεις, πως η βενζίνη ανεβαίνει. Προσωπικά θεωρώ πως δεν υπάρχει πτώση, αλλά ισορροπία μετά από μία ντιζελομανία για 2-3 χρόνια στην χώρα μας. Επηρέασε τόσο πολύ την κοινή γνώμη το dieselgate; Εδώ δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιος να μην αγοράσει ντίζελ, αν και θα επιχειρήσουμε στις παρακάτω ερωτήσεις να βγάλουμε μερικά συμπεράσματα.

– Είναι η αγορά ντίζελ μία σοφή επιλογή;
– Μόνο αν κάνετε αρκετά χιλιόμετρα. Βάλτε το κομπιουτεράκι κάτω και υπολογίστε τα. Ακόμη και αν η τιμή του ντίζελ αυξηθεί στην χώρα μας και φτάσει της αμόλυβδης θα υπάρχει το όφελος της μικρότερης κατανάλωσης. Σε γενικά γραμμές ένα ρεζερβουάρ ενός hatch με αμόλυβδη δίνει μία αυτονομία στα 500-600 χλμ., όταν ενός ντίζελ φτάνει στα 700-900 χλμ. Αν κινείστε στην επαρχία και κάνετε πολλά χιλιόμετρα είναι πιο σοφή η επιλογή, διότι στην πόλη η χρήση ενός ντίζελ είναι λιγότερο αποδοτική, το καταλυτικό σύστημα ταλαιπωρείται περισσότερο, ενώ από οικολογικής πλευράς υπάρχει και το θέμα των NOx και PM (μικροσωματιδίων). Οπότε ντίζελ για επαρχία ή εκτός πόλης, βενζίνη μικρού κυβισμού ή υβριδικό για την πόλη; Εσείς τι λέτε;

– Θα πεθάνουν οι ντίζελ κινητήρες;
– Η ζήτηση ίσως να μειωθεί αλλά το ποσοστό τους θα παραμένει μεγάλο ακόμη και στο 1/3 να πέσει είναι μεγάλο μερίδιο αγοράς). Οπότε, σίγουρα όχι, «η εξόντωση των ντίζελ είναι κάτι εντελώς βλακώδες» είχε πει το αφεντικό της Mercedes, Dieter Zetsche. Βλέπετε, όσο οι κατασκευαστές έχουν ανάγκη την ηλεκτροκίνηση με τους μηδενικούς ρύπους, άλλο τόσο έχουν ανάγκη τα ντίζελ που χαμηλώνουν το μέσο όρο CO2. Όσο για τα μικροσωματίδια PM και οξείδια αζώτου NOX οι ντίζελ ως κινητήρες έχουν φτάσει στο βέλτιστο επίπεδο εξέλιξης τους και πλέον το βάρος για την εξάλειψη των ρύπων πέφτει σε ένα πιο αποτελεσματικό καταλυτικό σύστημα που σε ένα μεγάλο SUV δεν θα επιβαρύνει και τόσο την τελική τιμή πώλησής του.

– Θα εξαφανιστούν οι μικροί σε κυβισμό ντίζελ;
– Όχι όλοι, αρκετοί ναι. Οι λόγοι είναι πολλοί και έχουν να κάνουν με την στρατηγική κάθε εταιρίας. Για παράδειγμα αν μία εταιρία δεν μπορεί να αντισταθμίσει το κόστος της εξέλιξης ενός ντίζελ για την Ευρώπη με τις πωλήσεις που θα κάνει, τότε απλά δεν την συμφέρει (όπως τους Ιάπωνες). Από την άλλη, βλέπουμε πως η PSA ανακοίνωσε νέας γενιάς ντίζελ 1.5 DVR, η Hyundai-Kia ετοιμάζουν νέο υβριδοποιημένο 1.6 με μελλοντική προδιαγραφή για EU-7, η Renault θα ανέβει στα 1.600 κ.εκ. αλλά θα συνεχίσει να παράγει ντίζελ (προφανώς και για τις Nissan και Mercedes), η BMW όπως και η Mercedes-Benz θα συνεχίσουν να εξελίσσουν ντίζελ, μέχρι και η Isuzu έχει πετρέλαιο τελευταίων προδιαγραφών για πολλά χρόνια μπροστά.

Πάντως, όσα supermini έχουν ανακοινωθεί έως τώρα και με κύκλο ζωής ως μοντέλα (Ford Fiesta, Nissan Micra, Seat Ibiza, VW Polo, Citroen C3 κ.α.) για έως 5-6 χρόνια (δηλαδή έως το 2023) δεν έχω ακούσει να μην έχει ντίζελ κινητήρα, ακόμη και το ανανεωμένο Toyota Yaris (έστω και αν η νέα γενιά μπορεί να μην διαθέτει). Φυσικά, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου δεν έχουν καθόλου ντίζελ (π.χ. το Suzuki Swift) αφού ο κατασκευαστής έχει επιλέξει πως η παραγωγή θα ήταν ασύμφορη, όπως είπαμε όλα αυτά εντάσσονται στην οικονομοτεχνική στρατηγική κάθε κατασκευαστή που παράγει ή δανείζεται ντίζελ από άλλους. Στο τέλος της γραφής αυτό είναι κάτι που δεν νοιάζει ιδιαίτερα τον τελικό αγοραστή, δε νομίζετε;

– Τι πρόβλημα υπάρχει με τους ρύπους;
– Για εσάς κανένα απολύτως. Όλα τα καινούργια ντίζελ είναι σύμφωνα με την προδιαγραφή EU-6 και θα πρέπει να γίνει κάτι ακραίο ώστε π.χ. να απαγορευτεί η είσοδος στο ευρύτερο κέντρο της πόλης. Ακόμη και έτσι όμως αυτό δεν πρόκειται να γίνει σε λιγότερο από μία δεκαετία και προφανώς θα ισχύσει για πόλεις όπως το Λονδίνο ή το Παρίσι. Και αν γίνει, τι έλεγχος θα υπάρχει στα μέρη μας όταν δεν ισχύει καν ο δακτύλιος (λέμε τώρα);
Από την άλλη, σαν οδηγός δεν πρέπει να σας προβληματίζει καθόλου το γεγονός με την παραποίηση των ρύπων, αφού δεν υπάρχουν διαφορές, αλλά τρικ ώστε οι κατασκευαστές να κλέβουν στις στατικές μετρήσεις. Πάντως, οι οικολόγοι σημειώστε κάτι σημαντικό: τα ντίζελ μπορεί να εκπέμπουν NOx και PM, αλλά λόγω της καύσης τους συμβάλλουν 30% λιγότερο στην εκπομπή CO2 και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου (αφήστε που ρίχνουν τον μέσο όρο CO2, κάτι που όπως είπαμε χρειάζονται οι κατασκευαστές όσο τα ηλεκτροκίνητα). Αυτά δεν έλεγαν πριν από χρόνια όσοι διαφήμιζαν τα ντίζελ;

– Οδηγώ ένα παλιό ντίζελ 10ετίας. Να το πετάξω;
– Αν είναι σωστά συντηρημένο και δεν οδηγείτε στις πόλεις για ποιο λόγο να το πετάξετε; Αφήστε τους να γράφουν ότι θέλουν… Τα ΝOx διασπώνται στο ανοιχτό περιβάλλον και εκπέμπετε λιγότερο CO2 λόγω μειωμένης κατανάλωσης. Και το κυριότερο, γλυτώνετε και χρήμα… Ακόμη και αν οι κυβερνήσεις υποχρεώσουν την χρήση των ντίζελ Euro 4 (ή και 5) στο κέντρο της πόλης, δεν χάθηκε ο κόσμος. Πάντως, κάπου διάβασα και υπερβολές για ειδικά διόδια που θα απαγορεύουν την κίνηση στα ντίζελ, έλεος!!!

– Υπάρχει κίνδυνος χαμηλής μεταπώλησης;
– Μέχρι τώρα δεν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις. Επίσης μία ματιά σε καταλόγους με μεταχειρισμένα, τόσο στην Ελλάδα, όσο και εκτός, θα σας πείσει πως δεν υπάρχει κάποια πτώση στις τιμές των ντίζελ, ούτε καν σε αυτά της VW με το περίφημο «defeat device».

– Τι παραπάνω μου προσφέρει ένα ντίζελ;
– Τα ορθολογικά κριτήρια είναι σημαντικά, αλλά γενικά δεν πιάνουμε σχεδόν ποτέ τα συναισθηματικά. Αν πηγαίναμε με τις ανάγκες και τις δυνατότητές μας, όλοι θα οδηγούσαμε κουτιά με ρόδες. Ξέχωρα, λοιπόν, απο τους μικρούς πετρελαιοκινητήρες όπου ίσως και να υπάρχει κάτι το άχαρο και θορυβώδες, για τον ίδιο λόγο που θα αγοράσει κανείς ένα αυτοκίνητο με μεγαλύτερο κινητήρα, αξίζει να πάρει και ντίζελ με τα τεράστια αποθέματα ροπής και την χαμηλότερη κατανάλωση.

– Θα υπάρξουν φόροι και επιβαρύνσεις για τα ντίζελ;
– Κανείς δεν το ξέρει αυτό, αλλά πιθανότατα θα υπάρξουν για τα βαρέως ρυπογόνα, αλλά θέλω να πιστεύω πως δεν θα είναι τόσο επιβαρυντικές, ειδικότερα για τα τελευταίας προδιαγραφής Euro 6. Από την άλλη, δεν θα πρέπει να γίνει κάτι ανάλογο και για τα βενζίνης που και αυτά εκπέμπουν λόγω άμεσου ψεκασμού μικροσωματίδια; Και αν πρέπει να υπάρξει κάποιου είδους ποινικοποίησης για τα συμβατικού καυσίμου αυτοκίνητα, τότε δεν θα πρέπει να καταργηθεί και η ευνοϊκή μεταχείριση των ηλεκτροϋβριδικών με τις όποιες φοροαπαλλαγές απολαμβάνουν; Αξιοσημείωτο είναι πως στην Γερμανία δίχως την επιδότηση των 4.400€, η τιμή ενός smart fortwo θα ήταν 21.940€. Και λογικά, όσο περισσότερα ηλεκτροϋβριδικά θα λανσάρονται κάποια στιγμή οι επιδοτήσεις αυτές θα καταργηθούν. Αλλά στην χώρα μας δεν τίθεται τέτοιο θέμα αφού απλά δεν προβλέπεται καμία επιδότηση…

– Τελικά τι θα γίνει στα επόμενα χρόνια;
– Εκτιμώ πως θα δούμε σημαντικές εξελίξεις στα ηλεκτροϋβριδικά, αλλά όχι και κάτι επαναστατικό ώστε να ανατρέψει μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες την εικόνα της αυτοκίνησης όπως την βλέπουμε στους δρόμους. Κρατάτε μικρό καλάθι για ότι ακούτε και διαβάζετε για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα διότι αν ίσχυαν ότι και πριν από μια πενταετία, κανονικά θα έπρεπε σήμερα ανα έχει γεμίσει ο τόπος. Θυμάμαι αρχές 2000, τότε που γράφαμε για τα fuel cells, τις εκτιμήσεις μας για το 2020…

Πάντως, πολύ ενδιαφέρον θα έχει μία πιθανή αποστροφή από το downsizing και επιστροφή προς την ατμόσφαιρα. Θυμηθείτε, όσο υπάρχει μαύρος χρυσός (υπάρχουν αποθέματα για μισό αιώνα ακόμη σύμφωνα με την BP), θα υπάρχουν και οι ΜΕΚ…

Όσο για τα ντίζελ αυτοκίνητα θεωρώ πως οι πωλήσεις τους θα μειωθούν, αλλά θα αποτελούν βαρόμετρο για την ευρωπαϊκή αγορά διατηρώντας ένα μεγάλο ποσοστό. Μάλιστα, θα υπάρξει ταχεία “υβριδοποίησή” τους ώστε να είναι πιο φιλικοί στον κύκλο RDE, ενώ από την άλλη να ρίχνουν και τον μέσο όρο CO2. Όσο για την Ελλάδα παρατηρείται πως υπάρχει πλέον μία ισορροπία με την βενζίνη να αντισταθμίζει το χαμένο έδαφος. Μάλιστα, η πτώση για τις ντίζελ εκδόσεις στην εγχώρια αγορά εκτιμώ πως θα πέσει στο 30%, κυρίως επειδή ο Έλληνας αγοράζει μικρά αυτοκίνητα με μικρούς κινητήρες (σε αντίθεση με τον Ευρωπαίο που μπορεί να δικαιολογεί π.χ. δίλιτρο) και όχι επειδή ξαφνικά έμαθε καλύτερα «μαθηματικά»…