Σε αντίθεση με τους κινητήρες των αυτοκινήτων παραγωγής, όπου ο χρονισμός των βαλβίδων γίνεται μέσω ιμάντων ή καδένων, οι κινητήρες της Formula 1 βασίζονται σε ένα πολύπλοκο σύστημα γραναζιών για τη μετάδοση κίνησης από τον στροφαλοφόρο στους εκκεντροφόρους.
Η χρήση γραναζιών δεν είναι τυχαία επιλογή. Σύμφωνα με τους μηχανικούς της Mercedes, το κύριο πλεονέκτημά τους είναι η ακρίβεια. Σε κινητήρες που λειτουργούν σε ακραίες συνθήκες, η δυνατότητα απόλυτα συγχρονισμένου ανοίγματος και κλεισίματος των βαλβίδων είναι καθοριστική για τη μέγιστη απόδοση και την αποτελεσματική καύση. Ακόμη και μικρές αποκλίσεις στον χρονισμό θα μπορούσαν να μειώσουν την ισχύ ή να προκαλέσουν βλάβες.
Η ιστορία δείχνει ότι μέχρι τη δεκαετία του ’80 και τις αρχές του ’90, υπήρχαν κινητήρες Formula 1 με ιμάντες ή καδένες, αλλά σταδιακά εγκαταλείφθηκαν. Η αντοχή σε υψηλές στροφές, το χαλάρωμα τάνισης και η σταθερότητα του χρονισμού ανέδειξαν τα γρανάζια ως την ιδανική λύση.
Στις παλαιότερες ατμοσφαιρικές εποχές, όπου οι κινητήρες V10 και V12 έφταναν σχεδόν τις 20.000 σ.α.λ., οι ιμάντες και οι καδένες δεν θα μπορούσαν να αντέξουν χωρίς γρήγορη φθορά ή κίνδυνο αστοχίας.
Σήμερα, με το όριο στροφών να έχει μειωθεί στους 15.000 σ.α.λ. και την ισχύ να κορυφώνεται γύρω στις 12.500 σ.α.λ. λόγω περιορισμών καυσίμου και κανονισμών, η αντοχή των ιμάντων δεν είναι το μόνο ζήτημα. Ακόμη κι αν τεχνικά θα μπορούσαν να λειτουργήσουν, η Formula 1 απαιτεί τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια και αξιοπιστία, κάτι που μόνο τα γρανάζια μπορούν να διασφαλίσουν σταθερά.
Ωστόσο, το κόστος για να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σύστημα είναι ιδιαίτερα υψηλό. Χρειάζεται ακριβής μηχανουργική επεξεργασία, εξαιρετικά ανθεκτικά υλικά και σχολαστική ρύθμιση. Για την αυτοκινητοβιομηχανία μαζικής παραγωγής, όπου η προτεραιότητα είναι η μακροχρόνια αξιοπιστία με χαμηλό κόστος, οι ιμάντες και οι καδένες εξακολουθούν να είναι η πιο πρακτική λύση.
Εν ολίγοις, τα γρανάζια στα μονοθέσια της Formula 1 δεν είναι απλώς τεχνική επιλογή, αλλά αναγκαιότητα για το τελευταίο ποσοστό απόδοσης, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει μεγαλύτερη πολυπλοκότητα, υψηλότερο βάρος και κόστος. Και αυτός είναι ο λόγος που, παρά την εξέλιξη των υλικών και των μεθόδων κατασκευής, κανείς δεν προβλέπει επιστροφή στους ιμάντες ή στις καδένες στο άμεσο μέλλον.
