Ζ

Ζάντες

ΖάντεςΜια σωστά κατασκευασμένη ζάντα θα πρέπει να αντέχει στις καταπονήσεις, να διαθέτει μικρό βάρος και να είναι ορθά σχεδιασμένη ώστε οι ακτίνες τους να διευκολύνουν την ροή του αέρα για την ικανοποιητική ψύξη των φρένων. Οι απότομες μεταβολές της ταχύτητας στις στροφές επιφέρουν την εναλλασσόμενη φόρτιση των ζαντών. Άρα μια ζάντα για να είναι ανθεκτική θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα ενισχυμένη;

Τα πράγματα δεν έχουν ακριβώς έτσι διότι το αυξημένο βάρος επηρεάζει αρνητικά τον τομέα της κατανάλωσης ενώ «ταλαιπωρεί» περισσότερο τους συνδέσμους των αναρτήσεων. Για αυτούς, αλλά και άλλους λόγους, οι κατασκευαστές ζαντών έχουν πάντα στο νου τους την διατήρηση του βάρους στα δυνατά χαμηλότερα επίπεδα καθώς οι τροχοί, όπως και οι αναρτήσεις, αποτελούν μη αναρτώμενη μάζα. Όσο μικρότερο είναι το βάρος των τροχών, τόσο αυτοί εμφανίζουν μικρότερη αδράνεια με αποτέλεσμα να ταλαντώνονται λιγότερο σε κάθε ανωμαλία του οδοστρώματος και να κυλούν πιο ομαλά στον δρόμο, βελτιώνοντας τον οδικό χαρακτήρα του αυτοκινήτου.

Ας μην ξεχνάμε πως η μείωση του βάρους της ζάντας συνδράμει στην διατήρηση του συνολικού βάρους του αυτοκινήτου σε χαμηλά επίπεδα. Άποψη η οποία ενισχύεται από την υιοθέτηση του τροχού ασφαλείας, χωρίς βέβαια να ξεχνά κανείς το μεγαλύτερο κόστος και χώρο που καταλαμβάνει στο πορτμπαγκάζ ένα κανονικός τροχός. Πολλές φορές ξεχνάμε ότι στο αυτοκίνητο μας υπάρχει και πέμπτος τροχός, εκτός και αν ο κατασκευαστής διαθέτει κιτ επισκευής. Η ευρέως γνωστή ρεζέρβα, συνήθως είναι ατσάλινη και μπορεί να έχει κανονικές διαστάσεις ή τροχό ασφαλείας με πολύ μικρό πλάτος πέλματος που επιτρέπει μέγιστη ταχύτητα κίνησης περίπου 80χλμ/ώρα. Η μείωση του πλάτος του αποσκοπεί επίσης στην οικονομία χώρου στο πορτμπαγκάζ και αφετέρου στην μείωση του βάρους και κατά συνέπεια της κατανάλωσης καυσίμου.

Ας επιστρέψουμε όμως σε ότι αφορά στις κανονικές ζάντες. Χάρη στην πρόοδο της μεταλλουργίας, το υλικό κατασκευής ζαντών που έχει επικρατήσει τις τελευταίες δεκαετίες είναι το αλουμίνιο. Σαν υλικό διαθέτει σημαντικά μικρότερο βάρος από το ατσάλι το οποίο όμως είναι αντέχει μεγαλύτερα φορτία ενώ σε περίπτωση που μια χαλύβδινη ζάντα στρεβλωθεί υπάρχει η δυνατότητα επαναφοράς της στην αρχική κατάσταση. Ωστόσο, η προσθήκη κραματικών στοιχείων ισχυροποίησαν τους δεσμούς μεταξύ των κόκκων του αλουμινίου αυξάνοντας σημαντικά τις μηχανικές ιδιότητες του υλικού αλλά, αναπόφευκτα, και το κόστος παραγωγής. Μέσα από σειρά τυποποιημένων δοκιμασιών ειδικές εγκρίσεις πιστοποιούν την ποιότητα κατασκευής και υλικών της ζάντας. Τα τεστ, στα οποία υποβάλλεται μια ζάντα, αφορούν στην αντοχή της στην οξείδωση και στο αλάτι, στην εξακρίβωση της ποιότητας βαφής και κατεργασίας, στην δοκιμασία της σε συνεχείς αλλαγές φορτίου και στην δοκιμασία της σε πίεση και κρούση, προκειμένου να διαπιστωθεί η αξιοπιστία της στην καθημερινή χρήση, όπως χτυπήματα σε λακκούβες, πεζοδρόμια κ.α. Σε εξεζητημένες περιπτώσεις, όπως είναι οι αγώνες, στο κράμα αλουμινίου προστίθενται διάφορα υλικά όπως το μαγνήσιο, το τιτάνιο ή ανθρακόνημα εκτινάσσοντας το κόστος σε εξωτικές τιμές.

Οι ζάντες που διατίθενται στην αγορά ταξινομούνται σε δύο βασικές κατηγορίες, τις ατσάλινες και τις αλουμινένιες. Ο απλούστερος τύπος ζάντας αφορά σε αυτές που αποτελούνται από χάλυβα, κατασκευάζονται με υπό πίεση μεθόδους χύτευσης και χαρακτηρίζονται από το αυξημένο βάρος τους. Εύκολα μπορεί κανείς να τις αντιληφθεί από την άκομψη χαρακτηριστική εμφάνιση τους την οποία καλούνται να ομορφύνουν τα κλασικά τάσια. Ωστόσο, ο δημοφιλέστερος τύπος ζαντών αφορά στις αλουμινένιες οι οποίες τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο από τους κατασκευαστές αυτοκινήτων χωρίς να απατώνται πλέον μόνο στις κορυφαίες εκδόσεις των μοντέλων τους. Σε σχέση με τις ατσάλινες, η σχεδίαση τους επιτρέπει την καλύτερη ψύξη των φρένων, είναι ελαφρύτερες και περισσότερο καλαίσθητες. Μια ατσάλινη ζάντα, αποτελείται από δύο κυρίως πρεσαρισμένα μέρη, την στεφάνη στην οποία εφαρμόζουν τα «χείλη» του ελαστικού και τον δίσκο που συνδέεται στην πλήμνη του τροχού.

Οι διαστάσεις (διάμετρος, πλάτος και ύψος) της ζάντας είναι τυποποιημένες ώστε να υποδέχονται συγκεκριμένους τύπους ελαστικών ανάλογα με την διάμετρο των τελευταίων. Στην περίπτωση που η στεφάνη στραβώσει τότε δεν χρειάζεται να αλλάξει όλη η ζάντα παρά μόνο το «τραυματισμένο» τμήμα ενώ αν χρειασθεί να αυξομειώσουμε το νούμερο του ελαστικού υπάρχει η λύση της αντικατάστασης  μόνο της δίσκου της ζάντας που συνδέεται με την πλήμνη ενώ καλή θα είναι η ζυγοστάθμιση κάθε περίπου 20.000 χιλιόμετρα. Αν χρειασθεί για οποιοδήποτε λόγο η αντικατάσταση της ζάντας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το καρέ της ζάντας (η απόσταση και ο αριθμός των μπουλονιών), οι διαστάσεις της και το προφίλ των ελαστικών ώστε να μην μεταβληθεί η διάμετρος του τροχού και κατά συνέπεια η γεωμετρία του εκτός και αν προβλέπεται από τον κατασκευαστή του αυτοκινήτου. Μια ζάντα μπορεί να είναι κατασκευασμένη από ιδιαίτερα στιβαρό υλικό προσφέροντας καλύτερο κράτημα. Στα αυτοκίνητα παραγωγής οι περισσότεροι κατασκευαστές υιοθετούν την πιο «μαλακή» λύση ώστε σε περίπτωση χτυπήματος η ζάντα να μην είναι ψαθυρή (να είναι περισσότερο όλκιμη, δηλαδή να μην σπάει εύκολα) και να διατηρείται η σωστή επαφή του ελαστικού χωρίς να διαφεύγει ο αέρας.

Έστω ενα ελαστικο 215/55/16:

  • το 215 ειναι το φαρδος του σε χιλιοστα
  • το 55 ειναι το προφιλ του δηλαδη το υψος του και σημαινει το 45% του 225 αρα =118,25 χιλιοστα
  • το 16 ειναι η εσωτερικη διαμετρος σε ιντσες δηλ αρα 16χ25,4=406,4 χιλιοστα

Έστω μια ζαντα 7j 17 ΕΤ47 5/120

  • το 8 ειναι το φαρδος της ζαντας σε ιντσες
  • το 17 ειναι η διαμετρος της ζαντας σε ιντσες
  • το 47 ειναι το offset σε χιλιοστά
    Το offset είναι μια παράμετρος που χρησιμοποιεί ο κατασκευαστής για να φέρει το βάρος που δέχεται ή ζάντα κοντά στο αυτοκίνητο ή να το απομακρύνει από αυτό. Δηλαδή είναι αυτή η παράμετρος που καθορίζει που θα «πατάε黨το αυτοκίνητο πάνω στην ζάντα. Το μέγεθος αυτό είναι η διαφορά του μισού πλάτους της ζάντας (rim width) από την απόσταση του πίσω μέρους της (backspace) μέχρι το κέντρο της. Το offset μπορεί να είναι θετικό , αρνητικό ή μηδενικό.
    Με λιγα λογια Το offset δείχνει πόσο απέχει το κέντρο του ελαστικού από το σημείο στήριξης του τροχού.
  • το 5 ειναι ο αριθμος των μπουλονιων
  • το 120 είναι σε mm η απόσταση μεταξύ των τρυπών, αν τα κέντρα τους ήταν σε ευθεία με το κέντρο της ζάντας

Nίκος Ι. Mαρινόπουλος

Πρόκειται για τον δημιουργό και συντονιστή του καρότου με τις περισσότερες τεχνολογικές βιταμίνες σε όλον τον κόσμο!

ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΕΣ;

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to top button
Close

Σας αρέσει το caroto;

Η διαφήμιση μας επιτρέπει να συνεχίσουμε να καλλιεργούμε το caroto που διαβάζετε καθημερινά.

Μία μικρή υποστήριξη θα ήταν να απενεργοποιήσετε το πρόγραμμα αποκλεισμού διαφημίσεων AdBlock.

Το caroto team σας ευχαριστεί!