Τι θα θέλουν οι πελάτες του μέλλοντος από ένα αυτοκίνητο; τι θα χρειάζονται; Για να βρεθούν απαντήσεις σε τέτοιες ερωτήσεις και για την ανάπτυξη νέων ιδεών και καινοτομιών για τους πελάτες του αύριο δεν απαιτούνται μόνον ειδικοί έρευνας και τάσεων της αγοράς.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
– Εισαγωγή
1. Η έβδομη αίσθηση
2. Aπεριόριστες δυνατότητες συνδεσιμότητας
3. Επαυξημένη πραγματικότητα
4. Ο άνθρωπος σημείο αναφοράς
Σε ορισμένους τομείς εξέλιξης, όπου τα αποτελέσματα επηρεάζουν άμεσα τον άνθρωπο, οι ειδικοί του BMW Group χρειάζεται να μάθουν τους πελάτες τους καλύτερα. Γι’ αυτό, για παράδειγμα, το τμήμα Εργονομικής Εξέλιξης του BMW Group Ergonomic Development ή όσοι ασχολούνται με φιλοσοφίες απεικόνισης και λειτουργιών συνεργάζονται με πελάτες και ‘πειραματόζωα’ για να μάθους περισσότερα γι’ αυτούς. Από την άλλη, η μεγάλη ποικιλία διαφορετικών αναγκών και χαρακτηριστικών παίζουν κρίσιμο ρόλο σ’ αυτό – για παράδειγμα στην εργονομική διάταξη ενός νέου καθίσματος – και από την άλλη είναι επίσης σημαντικό να κατανοήσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις ανάγκες συγκεκριμένων ομάδων πελατών.
Σε μία τρέχουσα έρευνα του τμήματος Έρευνας & Τεχνολογίας του BMW Group η έμφαση δεν δίνεται σε έναν εξειδικευμένο τομέα της τεχνολογίας, αλλά στις απαιτήσεις και τις ανάγκες μιας αυξανόμενης ομάδας ατόμων: εκείνων που ανήκουν στο γκρουπ άνω των 60. Η μελέτη πραγματεύεται κυρίως τις ανάγκες και απαιτήσεις αυτού του γκρουπ σε ό,τι αφορά τις φιλοσοφίες απεικόνισης και λειτουργικότητας και τις σχετικές λειτουργίες του BMW ConnectedDrive.
Μαθαίνοντας από όλους.
Για να ανακαλύψουν τις ανάγκες και επιθυμίες ενός target group, οι μηχανικοί εξέλιξης διερευνούν σε βάθος το lifestyle των ατόμων της έρευνας. Θέλουν να μάθουν πώς ζουν την καθημερινότητά τους, σε τι βαθμό και για ποιο σκοπό χρησιμοποιούν τεχνολογία μέσα κι έξω από το αυτοκίνητό τους. Στην πορεία, οι ειδικοί του BMW Group δίνουν ιδιαίτερη σημασία όχι μόνο στο να κατανοήσουν τους συμμετέχοντες σε θεωρητικό επίπεδο αλλά και στο να μάθουν την ανθρώπινη πλευρά τους.
Η έρευνα επικεντρώνεται στη μεταπολεμική γενιά η οποία χάρη στην οικονομική ανάπτυξη των πρόσφατων δεκαετιών έχει υψηλό μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο. Αυτή η γενιά είναι τελείως διαφορετική από την προπολεμική και τη γενιά του πολέμου έχοντας γαλουχηθεί στα πρότυπα και την ποιότητα, κάτι που αντανακλάται σε ένα lifestyle με έμφαση στην απόλαυση.
Στόχος είναι να αναγνωριστούν τομείς με μελλοντικές δυνατότητες και πιθανά σημεία εκκίνησης για νέες πελατοκεντρικές εξελίξεις στον τομέα απεικόνισης και λειτουργικότητας και κατ’ επέκταση στις λειτουργίες BMW ConnectedDrive. Γι αυτό οι ειδικοί του BMW Group έχουν επιλέξει μία διερευνητική και ποιοτική διαδικασία πολλαπλών σταδίων.
Μέσα από την τρέχουσα κατάσταση της έρευνας επισημάνθηκαν σημαντικοί τομείς, από τη φυσική κατάσταση και τις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου μέχρι τις οικογενειακές και προσωπικές αξίες. Ακολούθησε μεγαλύτερη και σε βάθος ανάλυση μέσα από συνεντεύξεις με ειδικούς σε θέματα έρευνας αγοράς, γεροντολογίας και προϊοντκής ανάπτυξης.
Βάσει αυτών των προκαταρκτικών εργασιών, δημιουργήθηκαν ερωτηματολόγια για την έρευνα των πελατών. Συνολικά 30 άτομα ηλικίας μεταξύ 50 και 70 έλαβαν μέρος, το ένα τρίτο εξ αυτών μεταξύ 50 και 60, και τα δύο τρίτα μεταξύ 60 και 70. Το μικρότερο ηλικιακά γκρουπ έδωσε μία εικόνα για τις μελλοντικές τάσεις των πελατών – κυρίως σε ό,τι αφορά τη σχέση τους με την υψηλή τεχνολογία.
Αφού έγινε η επιλογή των συμμετεχόντων, εξετάστηκε το lifestyle του target group. Με τη βοήθεια ενός ημερολογίου, οι 30 συμμετέχοντες κατέγραψαν τις δραστηριότητές τους επί πέντε συνεχείς ημέρες και, ασφαλώς, την καθημερινή χρήση μέσων μεταφοράς. Στη συνέχεια, ειδικοί του BMW Group επισκέφθηκαν κατ’ οίκον 15 συμμετέχοντες. Εκτός από την εκτενή συζήτηση που είχαν, οι ειδικοί ζήτησαν να μοιραστούν κάποιες εμπειρίες με τους ανθρώπους αυτούς και είδαν τη συμπεριφορά τους σε διάφορες καταστάσεις. Κάνοντας ένα ταξίδι μαζί, για παράδειγμα, οι ερευνητές της BMW είχαν τη δυνατότητα να παρατηρήσουν το οδηγικό στυλ κάθε ατόμου και να κάνουν ερωτήσεις σχετικά με το αυτοκίνητό του. Με τη βοήθεια μικρών πειραμάτων, οι υπεύθυνοι εξέλιξης δοκίμασαν στη συνέχεια διάφορες λειτουργίες μέσα στο αυτοκίνητο, όπως ο προγραμματισμός μουσικών καναλιών, η χρήση του χώρου αποσκευών ή η ρύθμιση του satnav. Από τα αποτελέσματα των συζητήσεων και παρατηρήσεων, προκύπτουν τώρα οι πρώτοι πιθανοί τομείς για μετατροπές.
Καλύτερη μελέτη του target group – και μία έκπληξη.
Τα αποτελέσματα της γενικής έρευνας αγοράς δείχνουν ότι οι Γερμανοί συνταξιούχοι, σε αντίθεση με την προηγούμενη γενιά, είναι όχι μόνο περισσότεροι αλλά και υγιέστεροι, καλύτερα ενημερωμένοι και πιο εύποροι. Είναι πιο κατατοπισμένο σε θέματα τεχνολογίας και πιο δραστήριοι, ενώ παράλληλα έχουν υψηλότερα πρότυπα και μεγαλύτερη συναίσθηση της ποιότητας. Σε αυτά προστίθεται συχνά και η μεγαλύτερη ανάγκη για μετακίνηση. Μέσα από την έρευνα, οι πληροφορίες αυτές διευρύνθηκαν σημαντικά, κυρίως για τους τομείς ανάπτυξης φιλοσοφιών απεικόνισης, λειτουργικότητας και δικτυωμένων υπηρεσιών. Από κοινά χαρακτηριστικά του target group όπως η αυτοεκτίμηση και η σημασία της μετακίνησης, μέχρι διαφορές στη χρήση της τεχνολογίας, για παράδειγμα, η έρευνα ανέδειξε επίσης τι προσδοκούν οι πελάτες μελλοντικά από ένα αυτοκίνητο. Γιατί κατά τη διάρκεια της έρευνας, με τη βοήθεια των ημερολογίων, καταγράφηκαν 300 περιστατικά μετακίνησης, από τα οποία το 80% είχε σχέση με το αυτοκίνητο.
Στην ερώτηση τι προσδοκούν από ένα αυτοκίνητο, οι συμμετέχοντες απάντησαν, εκτός από τα υψηλά πρότυπα άνεσης της καμπίνας, ότι ήθελαν συστήματα υποστήριξης οδηγού. Λειτουργίες που επεκτείνουν τις ικανότητές τους, όπως Park Distance Control ή Surround View, αξιολογήθηκαν θετικά ενώ ζητήθηκαν και λειτουργίες που αυξάνουν την άνεση όπως το αυτόματο κιβώτιο και μία ηλεκτρική πίσω πόρτα. Πολλές από αυτές τις απαιτήσεις ήδη καλύπτονται από τα οχήματα του BMW Group ενώ κάποιες αναβαθμίσεις τους είναι υπό μελέτη αυτή τη στιγμή ή μόλις κυκλοφόρησαν στην αγορά – όπως η hands-free λειτουργία της πίσω πόρτας (BMW ConnectedDrive).
Ως προς τις λειτουργίες ενημέρωσης/ψυχαγωγίας μέσα στο αυτοκίνητο, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες παρουσίαζαν μεγάλες διαφορές ως προς την αποδοχή της νέας τεχνολογίας και κυρίως στην ικανότητα να τη διαχειριστούν. Εκτός από διαφορές που είχαν να κάνουν με την ηλικία – οι νεότεροι τείνουν να είναι πιο ανοιχτοί σε νέες τεχνολογίες – φάνηκαν και διαφορές στο είδος της προσωπικότητας: γενικά, υπάρχουν λάτρεις της τεχνολογίας και εκείνοι οι οποίοι ενδιαφέρονται κυρίως για τη χρηστικότητα μιας τεχνολογίας. Αυτοί οι τελευταίοι κάνουν χρήση μιας λειτουργίας μόνον όταν τους προφέρει προσωπικά μια αναγνωρίσιμη προστιθέμενη αξία. Μία τρίτη ομάδα έχει ισχυρές επιφυλάξεις απέναντι στη σύγχρονη τεχνολογία. Οι ερευνητικές συνάντησαν επίσης ανάμικτους τύπους και τεχνικές επικαλύψεις. Για παράδειγμα μερικοί από τους συμμετέχοντες στη δοκιμή δεν χρησιμοποίησαν διαδικτυακό προγραμματισμό διαδρομών, αλλά πήραν μία εκτύπωση της διαδρομής μαζί τους στο αυτοκίνητο γιατί δεν είχαν σύστημα πλοήγησης στο αυτοκίνητο ή πίστευαν ότι η χρήση κάποιων συστημάτων πλοήγησης ήταν πέραν των δυνατοτήτων τους.
Οι προτιμήσεις σε σχέση με τη λήψη πληροφοριών μέσα στο αυτοκίνητο είναι ποικίλες και ‘προχωρημένες’. Πολλά θέματα αναφέρθηκαν, από πληροφορίες για το δίκτυο τοπικών δημόσιων μέσω μεταφοράς μέχρι δελτία κυκλοφορίας και προειδοποιήσεις αλλά και πληροφορίες για χώρους στάθμευσης και αξιοθέατα, μεταξύ των οποίων και οδηγίες για τον προορισμό. Το σημαντικό για τους περισσότερους από τους ‘λιγότερο τεχνοκράτες’ συμμετέχοντες ήταν να λαμβάνουν τις κατάλληλες πληροφορίες την κατάλληλη στιγμή, εάν είναι δυνατόν χωρίς να χρειάζεται οι ίδιοι να κάνουν κάποια λειτουργικά βήματα. Αυτή η διαισθητική, εξατομικευμένη και ανάλογη με την ώρα, την τοποθεσία και τη διάθεση παροχή πληροφοριών είναι ίδια με αυτό που άλλες ομάδες πελατών ζητάνε από τα αυτοκίνητά τους. Αυτό δείχνει ότι από την οπτική του BMW ConnectedDrive, υπάρχουν λιγότερες απαιτήσεις λόγω ηλικίας από ένα αυτοκίνητο – αντίθετα με την άποψη που επικρατούσε.
Εκείνο που αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία είναι η παροχή εξατομικευμένων πληροφοριών – δηλαδή προσαρμοσμένων στις ατομικές ανάγκες. Και καθώς οι ιδέες και τα οράματά του για μελλοντικές ευκαιρίες και νέες λειτουργίες πηγάζουν από αυτές τις ανάγκες, το BMW Group προχωρά προς τη σωστή κατεύθυνση. Τέτοια παραδείγματα είναι το Infotainment Assistant (βλέπε Κεφάλαιο 2.2) και το ερευνητικό project για λειτουργία μέσω χειρονομιών (Κεφάλαιο 3.2), καθώς και το Emotional Browser στο πρωτότυπο BMW Vision ConnectedDrive concept.
Δημογραφική αλλαγή και εργονομία.
Η επίδραση των δημογραφικών τάσεων δημιουργεί επίσης νέες προκλήσεις στην εργονομική διάταξη ενός οχήματος. Ποια θα είναι η σωματική κινητικότητα των πελατών του μέλλοντος; Πώς μπορεί να διατηρηθεί μία άνετη είσοδος και έξοδος από το αυτοκίνητο; Αυτές είναι δύο από τις πολλές ερωτήσεις που απασχολούν την ομάδα εργονομικής ανάπτυξης – η οποία αποτελείται από μηχανικούς, σχεδιαστές, αθλητικούς επιστήμονες και ειδικούς ορθοπεδικούς και εργοθεραπευτές – με την προοπτική να προσαρμόσουν τα αυτοκίνητα του μέλλοντος όσο το δυνατόν πιο κοντά στα ανθρώπινα χαρακτηριστικά.
Εργονομία και αίσθηση άνεσης.
Όλες οι λειτουργίες του αυτοκινήτου που είναι σχεδιασμένες για να ανακουφίζουν το χρήστη από το φόρτο της οδήγησης αυξάνουν παράλληλα την εργονομία και την αίσθηση άνεσης. Εδώ η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στους δύο τομείς είναι ρευστή. Κάτι το οποίο είναι απαραίτητη εργονομική απαίτηση για ένα χρήστη αποτελεί πλεονέκτημα άνεσης για κάποιον άλλο. Αν μία ηλεκτρική πίσω πόρτα είναι ένα στοιχείο πρόσθετης άνεσης για κάποιον, για έναν άλλον είναι το απόλυτο must – λόγω σωματικών διαστάσεων ή περιορισμένης κινητικότητας. Οι προεκτάσεις ζωνών ασφαλείας ή μία κάμερα οπισθοπορείας είναι περαιτέρω παραδείγματα χαρακτηριστικών που παρέχουν πρακτικότητα και αυξάνουν την άνεση.
«Σχεδιάζουμε τα αυτοκίνητά μας για ανθρώπους από τη στιγμή που γεννιούνται μέχρι να φτάσουν σε προχωρημένη ηλικία. Δίνουμε προσοχή στα παιδιά και τα παιδικά καθίσματα και παράλληλα φροντίζουμε τις ανάγκες μιας γηράσκουσας κοινωνίας. Ταυτόχρονα παρακολουθούμε στενά τα ανθρωπομετρικά δεδομένα και τις αλλαγές σε ολόκληρο τον παγκόσμιο πληθυσμό». (Peer-Oliver Wagner, Επικεφαλής Εργονομίας & Άνεσης)
Γεωμετρική διάταξη αυτοκινήτων για πελάτες.
Βάσει σχεδιαστικής αρχής, τα αυτοκίνητα του BMW Group είναι εργονομικά σχεδιασμένα για σωματότυπους από το 5% των γυναικών μέχρι το 95% των ανδρών. Με αυτό τον τρόπο τα αυτοκίνητα του BMW Group καλύπτουν τις απαιτήσεις άνεσης για το 95% του πληθυσμού. Παρόλα αυτά, η εφαρμογή γεωμετρίας αυτοκινήτου περιέχει πάντα και λίγη πρόβλεψη. Αυτό συμβαίνει επειδή ένα αυτοκινητιστικό project στο οποίο οι υπεύθυνοι εργονομίας δουλεύουν αυτή τη στιγμή θα βγει στην παραγωγή μετά από έξι ή επτά χρόνια, ενώ θα έχει και ανάλογη διάρκεια ζωής ως μοντέλο παραγωγής. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί και η ηλικία του αυτοκινήτου: η γεωμετρική του σχεδίαση πρέπει να είναι κατάλληλη για τον πελάτη για 20 – 25 χρόνια. Και γεγονός είναι ότι οι σωματικές διαστάσεις δεν μεταβάλλονται μόνο κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου αλλά και από γενιά σε γενιά.
Ταχεία αλλαγή στις σωματικές διαστάσεις από γενιά σε γενιά.
Για να διαπιστώσει πώς η ανθρωπομετρία ή οι σωματικές διαστάσεις του πληθυσμού μεταβάλλονται με το πέρασμα των χρόνων, το BMW Group έλαβε μέρος στο Γερμανικό μαζικό πρόγραμμα μετρήσεων ‘SizeGERMANY’ το 2008. Μέσα από αυτό, η ομάδα εξέλιξης συγκέντρωσε σύγχρονα ανθρωπομετρικά δεδομένα και, συγκρίνοντάς τα με προηγούμενα, έβγαλε συμπεράσματα για την εξέλιξη του πληθυσμού. Ωστόσο, οι διαπιστωμένες αλλαγές στις σωματικές διαστάσεις δεν επηρεάζουν μόνο το ύψος αλλά και την ‘περιφέρεια’ του ανθρώπινου σώματος. Κατά μέσο όρο, και τα δύο εξακολουθούν να αυξάνονται και ταυτόχρονα η απόσταση μεταξύ των άκρων (το λεγόμενο άνοιγμα) γίνεται όλο και μεγαλύτερη (ΠΕΣ ΤΟ ΑΠΛΑ). Μέχρι τώρα έχει παρατηρηθεί μία μέση αύξηση στο ύψος της τάξεως των 1,5 cm κάθε δέκα χρόνια. Ωστόσο, από το 2025 και μετά αναμένεται μία σαφής ανάσχεση αυτής της τάσης. Αυτό δεν ισχύει για την ‘περιφέρεια’ την οποία οι ειδικοί περιμένουν ότι θα διευρύνεται συνεχώς.
Και οι απαιτήσεις για τη γεωμετρία εσωτερικού ενός αυτοκινήτου δεν αλλάζουν μόνο σε εθνικό επίπεδο. Εάν κοιτάξουμε μία διεθνή κατανομή των πελατών του BMW Group, τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί μεγάλες αγορές των οποίων οι πελάτες έχουν διαφορετικές απαιτήσεις ως προς τη γεωμετρική διάταξη ενός οχήματος. Για παράδειγμα, το μέσο ύψος ενός Κινέζου είναι 1.69 m και ενός Γερμανού 1.78 m. Πέραν αυτού όμως, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ πάνω και κάτω ορίων: εάν πάρουμε τη Γερμανία και την Κίνα μαζί, η διαφορά είναι ακόμα μεγαλύτερη – από 1,49 m (για το κάτω όριο του 5% των γυναικών στην Κίνα) μέχρι 1,93 m (το άνω όριο του 95% των ανδρών στη Γερμανία). Παράλληλα, οι πελάτες διαφέρουν στις αναλογίες τους, π.χ. στην αναλογία μήκους κορμού προς μήκος ποδιών. Και όλες αυτές οι απαιτήσεις πρέπει να ενσωματώνονται στη διάταξη των αυτοκινήτων. Γι’ αυτό το λόγο, το BMW Group χρησιμοποιεί ένα μεγάλο αριθμό διεθνών βάσεων δεδομένων για τις σωματικές διαστάσεις ώστε η γεωμετρία των αυτοκινήτων να μπορεί να προσαρμόζεται στις διεθνείς αγορές.
Μελέτες φυσικής κινητικότητας από το BMW Group.
Όμως δεν είναι μόνο οι σωματικές διαστάσεις που αλλάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου αλλά και το ίδιο το άτομο. Το πέρασμα των χρόνων έχει επιπτώσεις σε διάφορα χαρακτηριστικά, ικανότητες και δυνατότητες, όπως η όραση, η ακοή και κυρίως η ικανότητα ελέγχου, η ευελιξία και αντοχή.
«Εάν ρωτήσεις τους επαγγελματίες του εν λόγω τομέα τι σημαίνει πρακτικά αυτή η δημογραφική τάση, συχνά παίρνεις ασαφείς απαντήσεις. Το πρόβλημα βρίσκεται στο γεγονός ότι η γκάμα φυσικών χαρακτηριστικών έχει επεκταθεί. Σήμερα, υπάρχουν 70χρονοι που κάνουν τζόκινγκ κάθε μέρα και 40χρονοι που κάνουν καθιστική ζωή όλη μέρα. Για εμάς, μία πολύ διαφέρουσα διάσταση είναι η κινητικότητα. Οι πλευρές της κινητικότητας που είναι σήμερα γνωστές ίσως σχετίζονται μόνο με την ηλικία και τη νεότητα. Γι’ αυτό και θέλουμε πλέον να θέσουμε μία αντικειμενική βάση για να μπορέσουμε να τις μελετήσουμε. (Maximilian Amereller, διδακτορικός φοιτητικής στην ομάδα Εργονομίας & Άνεσης)
Αντίθετα με τις σωματικές διαστάσεις για τις οποίες υπάρχει επάρκεια στοιχείων, κάποια δεδομένα κινητικότητας σπάνια έχουν αξιολογηθεί μέχρι τώρα. Αν και είναι γνωστό ότι οι τάσεις κινητικότητας μειώνονται με την ηλικία, εν τούτοις δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την πραγματική κατάσταση ή τις διαφορές μέσα στις ηλικιακές ομάδες. Ούτε διαθέτουμε όργανα μέτρησης ή ειδικές μεθόδους που μπορούν να μετράνε την κινητικότητα με τυποποιημένο και απλό τρόπο. Παρόλα αυτά, η κινητικότητα παραμένει κρίσιμος παράγοντας στη χρήση ενός αυτοκινήτου.
Για τη συλλογή χρήσιμων δεδομένων και την καλύτερη προσαρμογή της διάταξης των αυτοκινήτων στις δημογραφικές τάσεις στο μέλλον, μία τρέχουσα έρευνα ασχολείται με τη μέτρηση της φυσικής κινητικότητας και την αντικειμενική της αξιολόγηση σε σχέση με παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, οι σωματικές αναλογίες και η φυσική κατάσταση. Τα ίδια περίπου ισχύουν για την μυϊκή δύναμη.
Στόχοι της έρευνας.
Η έρευνα διεξάγεται σε άτομα χωρίς σοβαρές φυσικές αναπηρίες. Εξετάζονται 84 ατομικές κινήσεις, που καλύπτουν όλο το εύρος των δυνατοτήτων του σώματος. Στόχος είναι να διαπιστωθεί ποιες από τις κινήσεις των ατόμων περιορίζονται και κατά πόσον οι περιορισμοί αυτοί παρουσιάζουν μία συγκεκριμένη κατανομή λόγω ορισμένων παραγόντων. Από τα αποτελέσματα μπορεί να προκύψουν σημαντικά στοιχεία για τη μελλοντική σχεδίαση λύσεων και λειτουργιών μέσα στο αυτοκίνητο. Τα ευρήματα πρέπει να λάβουν αντικειμενική υπόσταση με τη μορφή προβλεπόμενων απαιτήσεων πελατών και χαρακτηριστικών έτσι ώστε η εργονομική αξιολόγηση των γεωμετριών και σχεδίων των αυτοκινήτων να μπορεί να διεξάγεται με βάση αυτά τα προφίλ κινητικότητας. Τα αποτελέσματα της μελέτης πρέπει επίσης να παράγουν μία ποσοστιαία ταξινόμηση του πληθυσμού με βάση τη φυσική κινητικότητά του.
Αυτή τη στιγμή εξελίσσονται αφενός η απαραίτητη μεθοδολογία μέτρησης, αφετέρου τα κατάλληλα όργανα, έτσι ώστε η συγκέντρωση δεδομένων να μπορεί να ξεκινήσει όσο το δυνατόν νωρίτερα φέτος. Αφού εγκριθούν οι μέθοδοι και τα εργαλεία, θα ξεκινήσουν μαζικές μετρήσεις με βάση τα ποσοστιαία δεδομένα κινητικότητας για άτομα ηλικίας 17 – 85 ετών. Τα δεδομένα αυτά θα χρησιμοποιηθούν σε υπάρχοντα συστήματα λογισμικού για εικονική τεκμηρίωση ώστε να γίνει μία έγκαιρη και πιο ακριβής αξιολόγηση της σχεδίασης και των πρωτοτύπων, αναφορικά με τις φιλοσοφίες χώρων, τις λειτουργίες και την άνεση των πελατών. Μακροπρόθεσμος στόχος του BMW Group με αυτή τη μελέτη είναι η πλήρης ταξινόμηση των φυσικών απαιτήσεων των πελατών με τη μορφή μιας διεθνών προδιαγραφών, έγκυρης, ολοκληρωμένης και συνεχώς επεκτεινόμενης βάσης δεδομένων.
«Για εμάς ο άνθρωπος είναι μέτρο σύγκρισης όλων – συμπεριλαμβανομένων και των αυτοκινήτων» (Peer-Oliver Wagner)
Εικονική έρευνα για πρόσβαση στο αυτοκίνητο.
Η είσοδος και η έξοδος από το αυτοκίνητο είναι μία ιδιαίτερη περίπτωση στην έρευνα κινητικότητας. Σήμερα, η εξέλιξη και εφαρμογή πιο εργονομικών φιλοσοφιών ήδη γίνονται εικονικά. Αυτό σημαίνει ότι ήδη και στην αρχική φάση του project, μπορούν να παραχθούν δεδομένα που είναι απαραίτητα για την επίτευξη ενός προδιαγεγραμμένου υψηλού επιπέδου άνεσης. Αυτοί οι στόχοι αποτελούν ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για τους υπεύθυνους εξέλιξης του οχήματος σε επόμενο στάδιο. Ωστόσο το σενάριο εισόδου και εξόδου από το αυτοκίνητο δεν μπορούσε να αναπαραχθεί εικονικά μέχρι τώρα. Τόσο η είσοδος όσο και η έξοδος από ένα όχημα απαιτούν την κίνηση ολόκληρου του σώματος και, επομένως, είναι από τις πιο περίπλοκες αλληλουχίες κινήσεων που σχετίζονται με ένα αυτοκίνητο. Επιπλέον, ένας μεγάλος αριθμός δεδομένων διαστάσεων του αυτοκινήτου χρησιμοποιείται στην αξιολόγηση – ενώ οι επιπτώσεις των διαστάσεων αυτών αλληλεπιδρούν.
«Ο βαθμός άνεσης στην πρόσβαση ενός αυτοκινήτου επηρεάζεται από τη γεωμετρία του οχήματος και από τις ατομικές σωματικές διαστάσεις. Γι’ αυτό το λόγο, συνήθως μέχρι τώρα ήταν απαραίτητο να κατασκευάζουμε ολοκληρωμένα πρωτότυπα μοντέλα για να μπορούμε να αποτιμήσουμε τη γεωμετρία του οχήματος στις κινήσεις και την δυσάρεστη εμπειρία αρκετών από τους συμμετέχοντες στη δοκιμή». (Peer-Oliver Wagner)
Όμως αυτό, πρόκειται να αλλάξει: οι ειδικοί του BMW Group εργάζονται αυτή τη στιγμή πάνω σε μία διαδικασία μέσω της οποίας περίπλοκες περιπτώσεις εισόδου και εξόδου μπορούν να προσομοιώνονται εικονικά και να αξιολογούνται για πρώτη φορά. Το μεγάλο πλεονέκτημα βρίσκεται στο ότι ακόμα και από τα πρώτα στάδια – και χωρίς να χρειάζεται κατασκευή πρωτοτύπου – υπάρχει δυνατότητα έγκυρης αποτίμησης της άνεσης μιας εισόδου και της καταλληλότητάς της για ένα όχημα και το συγκεκριμένο target group. Οι κάποτε υποκειμενικές εντυπώσεις των συμμετεχόντων έχουν δώσει τη θέση τους σε αντικειμενικά, μετρήσιμα και κατά συγκρίσιμα δεδομένα.
Και αυτό λειτουργεί ως εξής: χρησιμοποιώντας δεδομένα για την προβλεπόμενη γεωμετρία ενός οχήματος και τα δεδομένα κινητικότητας από τη βάση δεδομένων του BMW Group, το εργαλείο υπολογίζει μία προσομοίωση της κίνησης εισόδου ή εξόδου. Η υπολογισμένη κίνηση στη συνέχεια αναλύεται και αξιολογείται. Κριτήρια αξιολόγησης είναι βιο-μηχανικές παράμετροι όπως εμφανής καταπόνηση στις αρθρώσεις. Δεύτερον, επειδή η θέση του αυτοκινήτου παίζει σημαντικό ρόλο στην είσοδο, η διαδικασία προσομοίωσης και αξιολόγησης πρέπει επίσης να λάβει υπόψη διαφορετικά σενάρια, όπως έξοδος σε ένα στενό χώρο στάθμευσης. Αυτό δείχνει σε τι βαθμό η γεωμετρία του οχήματος ικανοποιεί τις απαιτήσεις άνεσης και εργονομίας, σε τι ποσοστό εμφανίζεται ένας δύσκολος συνδυασμός κινήσεων και πώς αυτό μπορεί να βελτιωθεί.
Μακρύς ο δρόμος για την προσομοιωμένη κίνηση.
Πριν καν μπορέσουν οι ειδικοί του BMW Group να προσομοιώσουν την κίνηση, έπρεπε να δημιουργήσουν μία βάση δεδομένων από πολλές πληροφορίες κίνησης τις οποίες θα περιλαμβάνει η προσομοίωση. Κατά τη διάρκεια μιας εκτενούς συλλογής δεδομένων, οι κινήσεις πολλών ανθρώπων σε πραγματικές δοκιμές εισόδου σε ένα αυτοκίνητο καταγράφονταν και ψηφιοποιούνταν σε ένα μεταβλητό μοντέλο εισόδου. Το μοντέλο εφοδιάζεται με αισθητήρες και πάνελ μέτρησης φορτίων στην περιοχή των ποδιών, στο τιμόνι και την πόρτα, που μπορούν να καταγράψουν πόση δύναμη ασκείται, σε ποια περιοχή και ποια στιγμή κατά τη φάση εισόδου.
Αισθητήρες υπερύθρων και ένα σύστημα εγγραφής βίντεο (γνωστό από την κινηματογραφική βιομηχανία) επιτρέπουν την καταγραφή των ανθρώπινων κινήσεων κατά την είσοδο ή την έξοδό τους από το αυτοκίνητο, ώστε να γίνει εφικτή η ψηφιακή ανακατασκευή της κίνησης και των φορτίων. Οι καταγεγραμμένες κινήσεις μεταφέρονται στη συνέχεια σε ένα εικονικό ανθρώπινο μοντέλο με μύες και σκελετό, έτσι ώστε οι καταπονήσεις των μυών να αποτυπώνονται και να αναπαράγονται.
Ακόμα και για κινήσεις που σπάνια συλλαμβάνει το ανθρώπινο μάτι μπορεί να χρειάζεται μεγάλη δύναμη και να είναι άβολες. Το ανθρώπινο μοντέλο στη συνέχεια τεκμηριώθηκε από μία σύγκριση των υπολογισμών με πραγματικές μετρήσεις και μία εξωτερική βάση δεδομένων. Συνολικά, πάνω από 2.000 καταγεγραμμένες κινήσεις εισόδου και εξόδου αποτελούν τη βάση της προσομοίωσης. Το μεταβλητό μοντέλο έδωσε τη δυνατότητα στους μηχανικούς εξέλιξης να προσομοιώσουν τη γεωμετρία εισόδου και εξόδου των μοντέλων του BMW Group από τη BMW Z4 μέχρι τη BMW X5.
«Αξιολογώντας την προσομοίωση κίνησης γρήγορα είδαμε πόσο καλές ήταν η υπολογισμένες τιμές, ακόμα και στην πρώτη φάση της δοκιμής. Οι προσομοιώσεις βρίσκονται πολύ κοντά στην πραγματικότητα». (Raphael Bichler, ειδικός βιο-μηχανικής στην Ομάδα Εργονομίας & Άνεσης)
Αξιολόγηση κίνησης.
Αφού καθοριστούν η βάση δεδομένων και το υπολογιστικό μοντέλο για την προσομοίωση κίνησης, το επόμενο στάδιο είναι η αξιολόγηση. Η πρόκληση εδώ έγκειται στην αξιολόγηση ολόκληρης της κίνησης και όχι απλώς τμημάτων της. Για να μπορέσει να καταταχθεί η εργονομική ποιότητα μιας κίνησης, οι μηχανικοί εξέλιξης τη συγκρίνουν με ένα προκαθορισμένο, βέλτιστο σενάριο εισόδου. Αυτή η ‘Λιγότερο Περιορισμένη Κίνηση’ είναι μία κίνηση εισόδου χωρίς γεωμετρικά εμπόδια όπως το άνοιγμα της πόρτας ή η κολόνα οροφής, χρησιμεύει σαν σημείο αναφοράς για τις κινήσεις που θα αξιολογηθούν. Πέρα από παραμέτρους όπως η γωνία ή οι καταπονήσεις των αρθρώσεων, η αξιολόγηση επιτρέπει επίσης την παρατήρηση συγκεκριμένων μερών του σώματος.
Σύγκριση με την κίνηση αναφοράς στη συνέχεια επιτρέπει την αναγνώριση και βελτιστοποίηση στενών σημείων, εμποδίων και υπερεκτάσεων. Για όλες τις παραμέτρους, υπολογίζονται συναφείς τιμές από τις οποίες διαμορφώνεται μία συνολική τιμή – ο συντελεστής συνάφειας. Αυτός ο συντελεστής συνάφειας δείχνει κατά πόσον η κίνηση εισόδου ταυτίζεται με το σημείο αναφοράς ή όχι. Με αυτό τον τρόπο οι διάφορες φιλοσοφίες των οχημάτων μπορούν να συγκρίνονται μεταξύ τους αντικειμενικά. Επομένως οι ειδικοί εργονομίας του BMW Group διασφαλίζουν ότι και στο μέλλον, οι άνθρωποι θα μπορούν να μπαίνουν στα αυτοκίνητά τους με άνεση, ανεξαρτήτως σωματικών διαστάσεων, ηλικίας και εθνικότητας.
