Μπορεί οι κινητήρες να γίνονται πιο «καθαροί», όμως μια νέα έρευνα δείχνει ότι τα φρένα, τα ελαστικά και η άσφαλτος είναι πλέον η βασική πηγή μικροσωματιδίων στους ευρωπαϊκούς δρόμους.
Μπορεί τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να μειώνουν δραστικά τις εκπομπές από τις εξατμίσεις, όμως ένα άλλο, λιγότερο ορατό πρόβλημα παίρνει τη θέση του. Σύμφωνα με νέα ευρωπαϊκή μελέτη από την Ισπανία, η μεγαλύτερη πηγή ρύπανσης από την οδική κυκλοφορία δεν είναι πια οι κινητήρες, αλλά τα φρένα, τα ελαστικά και η άσφαλτος.
Οι λεγόμενες μη εξαντλητικές εκπομπές (Non-Exhaust Emissions – NEE), που προέρχονται από την τριβή, την αποσάθρωση και τη φθορά, είναι πλέον η βασική πηγή μικροσωματιδίων PM2.5. Τα σωματίδια αυτά, με διάμετρο μικρότερη από 2,5 μικρόμετρα, διεισδύουν στους πνεύμονες και στην κυκλοφορία του αίματος, με επιπτώσεις σε αναπνευστικά και καρδιαγγειακά νοσήματα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι πάνω από το 96% των Ευρωπαίων εκτίθενται σε αυτά τα μικροσωματίδια. Κατά το φρενάρισμα απελευθερώνεται σκόνη μετάλλων, τα ελαστικά φθείρονται και αφήνουν πίσω τους ίχνη μικροπλαστικών, ενώ και το οδόστρωμα χάνει σταδιακά υλικό από την επαναλαμβανόμενη πίεση και τριβή.
Το παράδοξο είναι ότι, όσο τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μειώνουν τις εκπομπές καυσαερίων, τόσο το πρόβλημα των μη εξαντλητικών ρύπων γίνεται πιο εμφανές. Γι’ αυτό και στην επερχόμενη νομοθεσία Euro 7, η Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει για πρώτη φορά όρια εκπομπών: από το 2026 για τα φρένα και από το 2028 για τα ελαστικά, αρχικά μόνο σε νέα αυτοκίνητα.
Οι πιθανές λύσεις περιλαμβάνουν τη χρήση φίλτρων στα φρένα, συστήματα αναγεννητικής πέδησης που περιορίζουν τη φθορά, πιο ανθεκτικά υλικά ελαστικών και φυσικά έναν καλύτερο σχεδιασμό πόλεων, ώστε να μειώνεται συνολικά η ανάγκη χρήσης αυτοκινήτου.
