Η σημαντική μείωση στο κόστος των μπαταριών δεν μεταφράζεται – τουλάχιστον προς το παρόν – σε φθηνότερα ηλεκτρικά μοντέλα για τον τελικό καταναλωτή.
Η μπαταρία αποτελεί ένα από τα πιο ακριβά και κρίσιμα εξαρτήματα σε κάθε ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Καθορίζει όχι μόνο την αυτονομία και τις επιδόσεις, αλλά και την τελική τιμή αγοράς. Παρότι τα τελευταία χρόνια το κόστος της έχει μειωθεί δραστικά – αγγίζοντας πτώση 92% σε διάστημα δύο δεκαετιών – οι τιμές των ίδιων των ηλεκτρικών μοντέλων δεν έχουν ακολουθήσει αντίστοιχα πτωτική πορεία.
Σύμφωνα με στοιχεία της P3, η μέση τιμή για στοιχεία μπαταριών τύπου NMC (Nickel-Manganese-Cobalt) ανέρχεται πλέον στα 58 ευρώ ανά kWh. Αυτό σημαίνει πως η μπαταρία 55 kWh ενός Volkswagen ID.3 κοστίζει περίπου 3.200 ευρώ, ενώ μια μπαταρία 100 kWh για ένα Tesla Model S υπολογίζεται γύρω στις 10.000 ευρώ – σημαντικά χαμηλότερα από τις τιμές αντικατάστασης που αναφέρουν πολλοί ιδιοκτήτες (20.000–25.000 ευρώ).
Οι ακόμη πιο οικονομικές μπαταρίες LFP (Lithium Iron Phosphate), με χαμηλότερη ενεργειακή πυκνότητα, κοστίζουν περίπου 54 ευρώ/kWh. Χρησιμοποιούνται ευρέως σε αυτοκίνητα όπως το Tesla Model Y Standard Range, μοντέλα της BYD και το νέο Opel Frontera-e. Στην Κίνα, η τεχνολογία LFP έχει κυριαρχήσει, εξοπλίζοντας περίπου το 75% των νέων ηλεκτρικών μοντέλων.
Παρά τη θετική αυτή εικόνα, οι τιμές των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη παραμένουν υψηλές. Ο λόγος είναι σύνθετος: οι μειώσεις κόστους των μπαταριών προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από κινεζικές γραμμές παραγωγής. Η Ευρώπη εξακολουθεί να εξαρτάται από τις εισαγωγές, με τις ευρωπαϊκές μπαταρίες να παραμένουν περίπου 20% ακριβότερες και τις περικοπές κόστους να είναι περιορισμένες.
Την ίδια στιγμή, η αύξηση της παραγωγής στην Ευρώπη δεν ακολουθεί τους ρυθμούς που απαιτούν οι συνθήκες της αγοράς. Η εξάρτηση από την Κίνα για κρίσιμα εξαρτήματα, όπως τα στοιχεία μπαταριών, δημιουργεί στρατηγικά και οικονομικά ρίσκα για την ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία. Και όσο οι κατασκευαστές βασίζονται σε ακριβότερες τοπικές λύσεις ή σε εισαγόμενες πρώτες ύλες με αυξημένο κόστος μεταφοράς και φορολογίας, η τελική τιμή των ηλεκτρικών μοντέλων παραμένει υψηλή για τον μέσο καταναλωτή.
Η τάση μείωσης των τιμών αναμένεται να συνεχιστεί, με την P3 να εκτιμά περαιτέρω πτώση 10–15% ως το 2030. Σε ένα τέτοιο σενάριο, η μπαταρία ενός μικρού ηλεκτρικού θα μπορούσε να κοστίζει κάτω από 3.000 ευρώ. Όμως, για να περάσουν αυτά τα οφέλη στον αγοραστή, απαιτείται όχι μόνο βελτίωση της τεχνολογίας, αλλά και αλλαγή στον τρόπο παραγωγής και προμήθειας.
Η Ευρώπη καλείται να επενδύσει σε δική της παραγωγή στοιχείων μπαταριών, με τεχνογνωσία και κλίμακα που να επιτρέπει ανταγωνιστικές τιμές. Χωρίς τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, το κόστος μπορεί να παραμένει χαμηλό στην Κίνα, αλλά τα ευρωπαϊκά μοντέλα θα δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν σε τιμή, ακόμα και αν «η καρδιά» τους -δηλαδή η μπαταρία- έχει γίνει φθηνότερη από ποτέ.
