Θα «τελειώσουν» τα plug-in υβριδικά στην Ευρώπη;

Αν και τα plug-in υβριδικά συνεχίζουν να κυκλοφορούν και να λανσάρονται στην ευρωπαϊκή αγορά, οι εξελίξεις δείχνουν ότι πλησιάζει το τέλος μιας μεταβατικής τεχνολογίας που χάνει σταδιακά τη χρησιμότητά της λόγω των BEV.

Τα plug-in υβριδικά (PHEV) είναι για αρκετά χρόνια η ενδιάμεση λύση ανάμεσα στους κινητήρες εσωτερικής καύσης και την πλήρη ηλεκτροκίνηση. Προσφέρουν χαμηλές εκπομπές (στα χαρτιά), δυνατότητα ηλεκτρικής κίνησης για μικρές (μεγαλύτερες τα νέας γενιάς) αποστάσεις και την ασφάλεια της αυτονομίας ενός συμβατικού συστήματος.

Όμως σήμερα, η τεχνολογία αυτή βρίσκεται στο επίκεντρο έντονης αμφισβήτησης, όχι μόνο από τις ρυθμιστικές αρχές, αλλά και από τους ίδιους τους κατασκευαστές.

Από την 1η Ιανουαρίου 2026, τα PHEV που θα ταξινομούνται στην Ευρώπη θα πρέπει να πληρούν πολύ αυστηρότερες προδιαγραφές για να θεωρούνται «καθαρά»: θα πρέπει να προσφέρουν τουλάχιστον διπλάσια ηλεκτρική αυτονομία από τη σημερινή, για να διατηρήσουν τα ίδια χαμηλά επίπεδα εκπομπών CO₂.

Πρόκειται για απαίτηση που, με τα τρέχοντα δεδομένα, δύσκολα μπορεί να επιτευχθεί χωρίς σημαντικές τεχνικές και οικονομικές θυσίες. Αντί να αυξήσουν τη μπαταρία και το κόστος, οι περισσότερες μάρκες αναμένεται να επιλέξουν να αποσύρουν τα PHEV από την ευρωπαϊκή τους γκάμα.

Ταυτόχρονα, η ραγδαία πρόοδος στα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα -με αυτονομίες που πλέον ξεπερνούν τα 600 ή ακόμη και 800 χλμ., ταχύτατη φόρτιση και πτώση του κόστους των μπαταριών- καθιστά τα plug-in μια τεχνολογία χωρίς ξεκάθαρο πλεονέκτημα. Η βασική τους υπόσχεση, ότι συνδυάζουν το καλύτερο των δύο κόσμων, μοιάζει σήμερα να μην ισχύει.

Ακόμη και με διπλάσια ηλεκτρική αυτονομία, αυτή είναι πάντοτε περιορισμένη, και όταν εξαντλείται, το PHEV λειτουργεί ως ένα βαρύ και σχετικά ενεργοβόρο συμβατικό αυτοκίνητο. Μάλιστα, αν δεν φορτίζεται συχνά, η απόδοσή του σε καύσιμο και εκπομπές απέχει αρκετά από τις επίσημες τιμές κατανάλωσης που αναγράφονται.

Ωστόσο, παρότι όλα αυτά δείχνουν μια τεχνολογία σε αποδρομή, βλέπουμε ακόμη νέα PHEV να λανσάρονται – και μάλιστα όλο και περισσότερο από κινεζικές μάρκες.

Η εξήγηση είναι απλή: οι Κινέζοι κατασκευαστές χρησιμοποιούν τα plug-in υβριδικά ως οχήματα εισόδου στην ευρωπαϊκή αγορά, καλύπτοντας τις ανάγκες αγοραστών που δεν είναι ακόμα έτοιμοι να περάσουν πλήρως στα ηλεκτρικά. Ταυτόχρονα, οι μάρκες εκμεταλλεύονται το μεταβατικό διάστημα έως το 2026, στο οποίο ισχύει ακόμη το προηγούμενο -πιο ευνοϊκό- καθεστώς υπολογισμού εκπομπών.

Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες συνεχίζουν να προσφέρουν φορολογικά κίνητρα για PHEV, κυρίως σε εταιρικές πωλήσεις, γεγονός που διατηρεί τεχνητά τη ζήτηση. Οι μάρκες, με τη σειρά τους, χρησιμοποιούν τα PHEV για να διατηρήσουν χαμηλό τον μέσο όρο εκπομπών CO₂ του στόλου τους και να αποφύγουν πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε τεχνικό επίπεδο, τα περίπλοκα PHEV υπολείπονται των ηλεκτρικών σε απόδοση και άνεση. Σε ορισμένες -ευτυχώς, ελάχιστες- περιπτώσεις το θερμικό μοτέρ μπαίνει συχνά σε λειτουργία κάπως άγαρμπα, ενώ η συνολική εμπειρία οδήγησης δεν μπορεί να συγκριθεί με την αμεσότητα και τη γραμμικότητα ενός αμιγώς ηλεκτρικού.

Επιπλέον, τα PHEV απαιτούν συχνότερες φορτίσεις για να λειτουργούν αποδοτικά – κάτι που στην πράξη δεν συμβαίνει πάντα, ιδίως σε εταιρικές χρήσεις ή σε χρήστες που δεν έχουν πρόσβαση σε οικιακή φόρτιση. Ωστόσο, λειτουργούν αγχολυτικά σε μακρινές διαδρομές.

Αν και σε χώρες όπως η Ελλάδα, τα plug-in υβριδικά διατηρούν ακόμη ρόλο στην αγορά, κυρίως λόγω της περιορισμένης υποδομής φόρτισης, η πορεία τους φαίνεται προδιαγεγραμμένη. Η Ε.Ε. δεν χρειάζεται να τα απαγορεύσει ρητά αφού τα νέα όρια εκπομπών και η τεχνολογική πρόοδος των ηλεκτρικών αρκούν για να τα εξωθήσουν εκτός αγοράς.

Η επόμενη διετία αναμένεται να είναι καθοριστική. Πολλά PHEV θα παρουσιαστούν για τελευταία φορά ή θα ανανεωθούν με σκοπό να «γεφυρώσουν» το κενό έως το 2027. Όμως από εκεί και πέρα, η πλειονότητα των κατασκευαστών θα εστιάσει αποκλειστικά στα BEV ή σε εναλλακτικές λύσεις (όπως τα range extenders ή τα ελαφριά υβριδικά για συγκεκριμένες αγορές εκτός Ε.Ε.).

Σε κάθε περίπτωση, το τοπίο αλλάζει. Το plug-in υβριδικό έπαιξε τον ρόλο του ως μεταβατική τεχνολογία, αλλά το μέλλον δείχνει ξεκάθαρα ότι η πλήρης ηλεκτροκίνηση είναι μονόδρομος για την Ευρώπη. και το τοπίο θα αλλάξει από την επόμενη δεκαετία.