Αθήνα σε κυκλοφοριακό έμφραγμα: πνίγεται στα αυτοκίνητα και το μετρό «κρασάρει»

Η ελληνική πρωτεύουσα ασφυκτιά με πάνω από 3,5 εκατομμύρια αυτοκίνητα – Το κυκλοφοριακό πρόβλημα στην πρωτεύουσα επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο, ενώ τα μέσα μαζικής μεταφοράς αδυνατούν να απορροφήσουν τον αυξανόμενο όγκο επιβατών.

Η εικόνα της καθημερινής μετακίνησης στην Αθήνα θυμίζει σκηνικό ασφυξίας. Κατά τις ώρες αιχμής, οι βασικοί οδικοί άξονες γεμίζουν από αναρίθμητα αυτοκίνητα, με τις μετακινήσεις να διαρκούν πολλαπλάσιο χρόνο απ’ ό,τι θα έπρεπε. Την ίδια ώρα, οι υποδομές των μέσων μαζικής μεταφοράς λειτουργούν οριακά, αδυνατώντας να εξυπηρετήσουν επαρκώς το επιβατικό κοινό.

Σύμφωνα με στοιχεία που αποτυπώνουν το μέγεθος του προβλήματος, υπολογίζεται πως κυκλοφορούν καθημερινά πάνω από 3,5 εκατομμύρια αυτοκίνητα στο λεκανοπέδιο, εκ των οποίων περίπου 720.000 είναι δίκυκλα και 14.000 ταξί.

Οι νέες ταξινομήσεις στην Αττική προσθέτουν ετησίως ακόμη 120.000 αυτοκίνητα στο ήδη κορεσμένο οδικό δίκτυο. Μέσα σε αυτή τη συνθήκη, το μετρό και ο ηλεκτρικός δέχονται τεράστιο όγκο επιβατών, με τη μέση ημερήσια επιβίβαση να ξεπερνά τις 64.000 σε βασικούς σταθμούς.

Η συχνότητα των συρμών παραμένει ανεπαρκής. Στη γραμμή 1 (πρώην ΗΣΑΠ) τα δρομολόγια πραγματοποιούνται ανά 6 λεπτά, ενώ στις γραμμές 2 και 3 η αναμονή κυμαίνεται από 4 έως 4,5 λεπτά. Το πρόβλημα επιδεινώνεται λόγω της καθυστέρησης παραλαβής νέων συρμών, με τις παραδόσεις να μετατίθενται σταδιακά από το 2026 και έπειτα, με ρυθμό ενός συρμού ανά μήνα.

Όπως αναφέρουν συγκοινωνιολόγοι, «οι υποδομές πλέον δεν επαρκούν για να στηρίξουν τον όγκο μετακινήσεων που σημειώνεται στην πρωτεύουσα». Η πίεση στο σύστημα μεταφορών αυξάνεται, ενώ παράγοντες του κλάδου επισημαίνουν πως «έχουμε χάσει το στοίχημα των δημοσίων συγκοινωνιών και χάνουμε και το στοίχημα του κυκλοφοριακού».

Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες: έως το 2030, εκτιμάται πως οι μετακινήσεις στην Αττική θα αυξηθούν κατά 15%-20%, ενώ μέχρι το 2050 η κυκλοφοριακή επιβάρυνση ενδέχεται να ξεπεράσει το 50%. Οι απώλειες σε χρόνο και χρήμα είναι ήδη σημαντικές, με τις χαμένες ώρες μόνο στον Κηφισό να κοστίζουν στην οικονομία περίπου 180-200 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Ακόμη και στις υποδομές του μετρό, η ετήσια αύξηση των επιβατών φτάνει το 13%, γεγονός που σε συνδυασμό με τις ελλείψεις σε προσωπικό και τροχαίο υλικό επιδεινώνει την κατάσταση. Εργαζόμενοι στον τομέα των αστικών συγκοινωνιών τονίζουν πως «πρέπει να ενισχυθεί άμεσα το προσωπικό και να γίνουν οι δημόσιοι φορείς πιο ελκυστικοί για εργαζόμενους, αλλιώς η πίεση θα γίνει μη διαχειρίσιμη».

Η πρωτεύουσα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πραγματικότητα που δεν επιτρέπει άλλες καθυστερήσεις. Οι επιλογές για τον πολίτη περιορίζονται ανάμεσα στο να είναι καθημερινά κολλημένος στην κίνηση ή στριμωγμένος σε μέσα μεταφοράς που λειτουργούν στο όριο. Όσο το συγκοινωνιακό σύστημα δεν ενισχύεται ουσιαστικά, η Αθήνα θα συνεχίσει να βυθίζεται στο κυκλοφοριακό της αδιέξοδο.