Το αρχικό σχέδιο για πλήρη κατάργηση των θερμικών κινητήρων το 2035 δεν θεωρείται πλέον δεδομένο, καθώς εντείνονται οι πιέσεις από κατασκευαστές, κράτη-μέλη και πολιτικά στελέχη για μια πιο ρεαλιστική μετάβαση.
Η υπόσχεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τερματισμό των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων με θερμικούς κινητήρες από το 2035 φαίνεται πλέον λιγότερο βέβαιη. Ενώ η απόφαση παραμένει επίσημα σε ισχύ, οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών δείχνουν σημαντική αλλαγή κατεύθυνσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει νέο σχέδιο στήριξης για τη βιομηχανία, το οποίο επρόκειτο να παρουσιαστεί στις 10 Δεκεμβρίου, όμως ενδέχεται να καθυστερήσει ώστε να ενσωματώσει τις αυξανόμενες ενστάσεις από διάφορες πλευρές.
Στον πυρήνα των ενστάσεων βρίσκεται η επιβάρυνση των ευρωπαϊκών κατασκευαστών, που πασχίζουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της εξηλεκτρισμένης μετάβασης, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τον έντονο ανταγωνισμό από κινεζικές φίρμες, τα υψηλά κόστη παραγωγής στην Ευρώπη και τον αντίκτυπο των δασμών από ΗΠΑ. Παράλληλα, η ζήτηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν εξελίσσεται όπως είχε προβλεφθεί, προκαλώντας επιπλέον ανησυχία.
Σε αυτό το πλαίσιο, έξι χώρες –μεταξύ αυτών η Ιταλία, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Γερμανία– ζήτησαν επισήμως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει αλλαγές στον κανονισμό. Μέσα από κοινή επιστολή προς την Ursula von der Leyen, οι πρωθυπουργοί τους τάσσονται υπέρ της διατήρησης των plug-in υβριδικών, των θερμικών κινητήρων υψηλής απόδοσης και των εναλλακτικών καυσίμων, ακόμη και μετά το 2035. Οι ίδιοι τόνισαν ότι «δεν υπάρχει τίποτα πράσινο σε μια βιομηχανική έρημο», εκφράζοντας φόβους για απώλειες θέσεων εργασίας και επενδύσεων.
Η επιστολή αυτή συνδυάζεται με το έντονο παρασκήνιο πολιτικών και βιομηχανικών πιέσεων. Ο νέος Γερμανός καγκελάριος Friedrich Merz έστειλε αντίστοιχη επιστολή προς την Επιτροπή, ζητώντας εξαιρέσεις για συγκεκριμένες τεχνολογίες. Ο Έλληνας επίτροπος Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας, επιβεβαίωσε ότι οι προτάσεις της Γερμανίας «έγιναν δεκτές με θετικό πνεύμα», επιβεβαιώνοντας εμμέσως ότι εξετάζεται σοβαρά μια χαλάρωση του αρχικού σχεδίου.
Την ίδια στιγμή, η «ρήτρα επανεξέτασης» του κανονισμού, που αρχικά είχε προβλεφθεί για το 2026 και μεταφέρθηκε στο τέλος του 2025, αποκτά κρίσιμη σημασία. Η απόφαση για το εάν θα παραμείνει ή όχι το 2035 ως οριστική ημερομηνία κατάργησης των θερμικών, πιθανόν να καθοριστεί σε αυτή την ανασκόπηση.
Στο μεταξύ, οι κατασκευαστές αναμένουν διευκρινίσεις για να προχωρήσουν με τις στρατηγικές τους. Με δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις να διακυβεύονται, ο σχεδιασμός για τα επόμενα χρόνια είναι αδύνατος χωρίς σαφές πλαίσιο. Εταιρείες όπως η Stellantis, η Volkswagen και η Renault ζητούν να διασφαλιστεί η αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας, υποστηρίζοντας ότι η επιβολή μιας και μόνο λύσης –όπως τα αμιγώς ηλεκτρικά– περιορίζει την καινοτομία και τον ανταγωνισμό.
Ακόμη και αν ο κανονισμός δεν αλλάξει επίσημα άμεσα, η συζήτηση έχει ήδη μετατοπιστεί. Η πιθανότητα παράτασης ή διαφοροποίησης της απαγόρευσης του 2035 θεωρείται πλέον από πολλούς εντός του κλάδου ως σχεδόν βέβαιη. Για τους Ευρωπαίους οδηγούς, αυτό σημαίνει ότι τα θερμικά μοντέλα θα παραμείνουν διαθέσιμα για αρκετά χρόνια ακόμη, και το ερώτημα πλέον δεν είναι αν θα υπάρξει αλλαγή, αλλά πόσο μεγάλη θα είναι αυτή.
