Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) φέρνει σημαντικές αλλαγές στους κανόνες κυκλοφορίας, εισάγοντας νέα όρια ταχύτητας και αυστηρότερα πρόστιμα για τις παραβάσεις. Οι νέες ρυθμίσεις στοχεύουν στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, μειώνοντας τα ατυχήματα, ειδικά στις πόλεις, και καθιστώντας πιο υπεύθυνους τους οδηγούς.
Σύμφωνα με το νέο ΚΟΚ, το όριο ταχύτητας εντός των πόλεων μειώνεται στα 30 χλμ/ώρα, ενώ γύρω από σχολεία το όριο περιορίζεται ακόμη περισσότερο, στα 20 χλμ/ώρα. Η μείωση αυτή έχει ως στόχο τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, ειδικά σε περιοχές με αυξημένη κίνηση πεζών και παιδιών.
Παράλληλα, νέα μέτρα εφαρμόζονται και για τα δίκυκλα, περιλαμβάνοντας τους χρήστες μηχανών, ποδηλάτων και ηλεκτρικών πατινιών. Τα δίκυκλα πλέον έχουν προτεραιότητα στα φανάρια και μπορούν να κάνουν προσπεράσεις σε σταματημένα αυτοκίνητα, αλλά με όριο ταχύτητας τα 25 χλμ/ώρα, ενώ η «σφήνα» γίνεται νόμιμη, εφόσον τα αυτοκίνητα είναι ακίνητα. Επίσης, προβλέπεται να παρκάρουν κάθετα για εξοικονόμηση χώρου, αντί για την παράλληλη στάθμευση που ίσχυε μέχρι τώρα.
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν αυστηρές ποινές για όσους παραβιάζουν βασικούς κανόνες ασφαλείας, όπως η μη χρήση κράνους, με τον παραβάτη να κινδυνεύει με αφαίρεση διπλώματος έως και 5 έτη και υψηλά πρόστιμα. Αυτή η αυστηρότερη στάση ενισχύει την προστασία των ευάλωτων χρηστών του δρόμου και προωθεί φιλικότερα προς το περιβάλλον μέσα μετακίνησης, όπως τα ποδήλατα και τα ηλεκτρικά πατίνια.
Επιπλέον, για πρώτη φορά, προβλέπονται ποινές και για τους πεζούς που δεν τηρούν τους κανόνες, όπως όσοι διασχίζουν τον δρόμο με κόκκινο ή παραμένουν στο οδόστρωμα εμποδίζοντας την κυκλοφορία.
Οι παραβάσεις για τους οδηγούς κατηγοριοποιούνται πλέον σε τρεις βαθμίδες, ανάλογα με την επικινδυνότητά τους.
Στις παραβάσεις χαμηλής επικινδυνότητας (Ε1) περιλαμβάνονται περιπτώσεις όπως η παράνομη στάθμευση, με ποινές που περιλαμβάνουν αφαίρεση διπλώματος για 10 ημέρες και πρόστιμο 30 ευρώ.
Οι παραβάσεις μέτριας επικινδυνότητας (Ε2), όπως η μη χρήση κράνους ή ζώνης ασφαλείας, η χρήση κινητού και η παραβίαση του ορίου ταχύτητας κ.α., τιμωρούνται με πρόστιμο 150 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος έως και 20 ημέρες.
Οι παραβάσεις υψηλής επικινδυνότητας (Ε3), όπως η παραβίαση κόκκινου, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και η κίνηση στη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ) κ.α., συνοδεύονται από ποινικές συνέπειες, 25 πόντους στο σύστημα βαθμολόγησης, υψηλά πρόστιμα έως και 10.000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος έως και 5 χρόνια.
Οι νέες ρυθμίσεις περιλαμβάνουν και την ηλεκτρονική καταγραφή των παραβάσεων, χωρίς δυνατότητα διαγραφής τους, ενώ οι οδηγοί θα λαμβάνουν ειδοποιήσεις μέσω SMS. Έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν ένσταση εντός 7-10 ημερών, η οποία, εφόσον εγκριθεί, μπορεί να οδηγήσει σε διαγραφή του προστίμου.
Αν ένας οδηγός επαναλάβει την ίδια παράβαση, οι ποινές θα γίνονται αυστηρότερες. Στην τρίτη παράβαση μέσα σε πέντε χρόνια, η άδεια οδήγησης αφαιρείται για πέντε χρόνια, ενώ ο παραβάτης θα πρέπει να παρακολουθήσει μαθήματα και να περάσει από εξετάσεις για να την ανακτήσει.