Διάφορες έρευνες δείχνουν ότι η ομαλή και προβλέψιμη οδήγηση δεν είναι τελικά η καλύτερη επιλογή για τη μακροζωία της μπαταρίας. Αντιθέτως, η ποικιλία στον τρόπο οδήγησης και η σωστή φόρτιση είναι το «κλειδί».
Η καθημερινή οδήγηση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου με απόλυτα ήπιες συνθήκες μπορεί να φαίνεται ως η πιο «ενδεδειγμένη» προσέγγιση για την προστασία της μπαταρίας, όμως αρκετές πρόσφατες έρευνες αποκαλύπτουν το αντίθετο. Μάλιστα, οι σύγχρονες μπαταρίες ιόντων λιθίου, όπως αυτές που χρησιμοποιούνται κατά κανόνα στα περισσότερα ηλεκτρικά μοντέλα, δεν φθείρονται από τις περιστασιακές έντονες απαιτήσεις, αλλά από τη… μονοτονία, όπως αναφέρει το γερμανικό AMS.
📌Συγκεκριμένα, όταν ένα αυτοκίνητο κινείται για μεγάλα χρονικά διαστήματα με σταθερή ταχύτητα -όπως για παράδειγμα με χρήση cruise control στον αυτοκινητόδρομο- ενεργοποιούνται διαρκώς τα ίδια στοιχεία της μπαταρίας. Αυτό οδηγεί σε τοπική κόπωση, ενώ άλλα σημεία παραμένουν σχεδόν αχρησιμοποίητα. Αντίθετα, η χρήση σε μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα -πόλη, επαρχιακό δίκτυο και σποραδικά στον αυτοκινητόδρομο- προκαλεί πιο ισόρροπη κατανομή φορτίου στην μπαταρία, κάτι που βοηθά στη γενικότερη επιβράδυνση της φθοράς.
📌 Ένας ακόμη μύθος που καταρρίπτεται είναι ότι η ήπια επιτάχυνση είναι καλύτερη για τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Στην πράξη, οι δυναμικές, σύντομες επιταχύνσεις φαίνεται να έχουν ευεργετική επίδραση. Βοηθούν στη σταθεροποίηση του προστατευτικού στρώματος SEI (Solid Electrolyte Interphase) στον αρνητικό πόλο, το οποίο προστατεύει τα υλικά του ανόδιου. Δεν χρειάζεται φυσικά κάθε ξεκίνημα να είναι σαν εκκίνηση σε… κόντρα, αλλά ένα ζωηρό πάτημα του γκαζιού κατά διαστήματα δεν βλάπτει (το αντίθετο μάλιστα).
📌Η επιβράδυνση μέσω ανάκτησης ενέργειας (rekuperation) είναι εξίσου σημαντική. Κατά το φρενάρισμα, το αυτοκίνητο μετατρέπει μέρος της κινητικής ενέργειας σε ηλεκτρική και την επανατροφοδοτεί στην μπαταρία. Αυτή η διαδικασία δημιουργεί ήπια και επαναλαμβανόμενα μοτίβα φόρτισης και εκφόρτισης, κάτι που ωφελεί τη χημική ισορροπία των στοιχείων της μπαταρίας. Η επιθετική πέδηση, όμως, προκαλεί απότομες μεταβολές φορτίου στο εσωτερικό των στοιχείων, κάτι που μακροπρόθεσμα δεν ευνοεί τη διάρκεια ζωής.
📌Πάντως, ο πιο κρίσιμος παράγοντας για τη μακροχρόνια υγεία της μπαταρίας παραμένει το πώς φορτίζεται. Η φόρτιση έως το 100% ή η χρήση του αυτοκινήτου μέχρι να αδειάσει πλήρως η μπαταρία επιβαρύνει σημαντικά τα στοιχεία. Το ιδανικό είναι να διατηρείται η φόρτιση μεταξύ 20% και 80% στις καθημερινές μετακινήσεις. Μόνο σε ταξίδια ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις δικαιολογείται η πλήρης φόρτιση. Ένα τυπικό σενάριο με εκκίνηση στο 80% και επιστροφή στο σπίτι με περίπου 30% θεωρείται ιδανικό.
Τα νέα αυτά δεδομένα αναμένεται να επηρεάσουν και τον τρόπο με τον οποίο οι κατασκευαστές διαμορφώνουν τις εγγυήσεις και τα λογισμικά τους. Πολλές από τις προσεγγίσεις που βασίστηκαν σε παλαιότερες θεωρίες σταθερής αποφόρτισης θεωρούνται πλέον ξεπερασμένες.
Πλέον, μελέτες δείχνουν ότι το συχνό «σταμάτα-ξεκίνα», όπως συμβαίνει σε συνθήκες πόλης, μπορεί να είναι πιο ωφέλιμο από ένα εργαστηριακά «ιδανικό» προφίλ χρήσης.
Μελλοντικά, η εξέλιξη του λογισμικού διαχείρισης μπαταρίας (BMS) ίσως οδηγήσει σε νέα χαρακτηριστικά, όπως δυναμικές στρατηγικές ανάκτησης ενέργειας ή ευέλικτες ρυθμίσεις φόρτισης, με στόχο όχι μόνο την αυτονομία αλλά και τη μακροβιότητα της μπαταρίας.
