Ακόμη κι αν κινείσαι με τη μέγιστη επιτρεπτή ταχύτητα στον αυτοκινητόδρομο, ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας σε υποχρεώνει να πας δεξιά αν κάποιο αυτοκίνητο σε πλησιάζει από πίσω.
Η εικόνα είναι γνώριμη σε όσους κινούνται στους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους. Οδηγείς στην αριστερή λωρίδα με 130 χλμ./ώρα, που είναι το ανώτατο όριο ταχύτητας, και πίσω σου πλησιάζει ένα αυτοκίνητο με μεγαλύτερη ταχύτητα. Αντί να μειώσει, «κολλάει» πίσω σου, με τα φώτα αναμμένα, πιέζοντάς σε να κάνεις δεξιά. Η απορία που γεννάται εύλογα είναι: γιατί να παραχωρήσεις λωρίδα σε κάποιον που ήδη παρανομεί;
Σύμφωνα με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, η αριστερή λωρίδα σε αυτοκινητόδρομο χρησιμοποιείται αποκλειστικά για προσπέραση. Δεν υπάρχει εξαίρεση ανάλογα με την ταχύτητα. Ακόμη και αν κινείσαι με 130 χλμ./ώρα, εφόσον δεν προσπερνάς κάποιο άλλο αυτοκίνητο, είσαι υποχρεωμένος να μετακινηθείς δεξιά. Η παραμονή στην αριστερή λωρίδα χωρίς λόγο θεωρείται παράβαση, ανεξαρτήτως του αν κινείσαι με το όριο.
Εδώ προκύπτει μια αντίφαση: από τη μία, η νομοθεσία απαγορεύει να υπερβείς τα 130 χλμ./ώρα. Από την άλλη, σου ζητά να διευκολύνεις ένα αυτοκίνητο που το κάνει. Όμως, το σκεπτικό του ΚΟΚ βασίζεται στην ασφάλεια και τη ροή της κυκλοφορίας. Σου λέει, στην ουσία, ότι δεν είσαι αρμόδιος να κρίνεις ή να επιβάλεις τον νόμο στο δρόμο. Αν το άλλο αυτοκίνητο κινείται παράνομα, είναι δουλειά της Τροχαίας να το σταματήσει, όχι δική σου.
Το να εμποδίζεις την κυκλοφορία ή να αναγκάζεις άλλον οδηγό να φρενάρει απότομα ή να κάνει επικίνδυνο ελιγμό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, νομικές και πρακτικές. Η παραχώρηση της λωρίδας δεν σημαίνει αποδοχή της παράνομης ταχύτητας, αλλά προτεραιότητα στην ασφάλεια και στην αποφυγή ατυχημάτων.
Άλλωστε, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου οδηγός που αρνείται να κάνει δεξιά προκαλεί επιθετικές αντιδράσεις, επικίνδυνες προσπεράσεις από δεξιά ή ακόμα και τροχαία. Η αποφυγή αυτών των καταστάσεων είναι πιο σημαντική από την «ηθική» διαμάχη για το ποιος έχει δίκιο.
Οπότε, ναι, το πλαίσιο ίσως φαίνεται αντιφατικό, αλλά έχει ξεκάθαρη λογική: η αριστερή λωρίδα δεν είναι χώρος παραμονής, ακόμη κι αν κινείσαι με το όριο. Είναι λωρίδα προσπέρασης, και αυτό σημαίνει ότι όταν ολοκληρώσεις τη δική σου προσπέραση, πρέπει να επιστρέψεις δεξιά.
