H βελόνα αργοπεθαίνει…

Οι ψηφιακές ενδείξεις στο αυτοκίνητο υιοθετούνται όλο και περισσότερο από τους κατασκευαστές απειλώντας τις παραδοσιακές αναλογικές με την κλασική βελόνα…

Από πιτσιρικάδες θα θυμάστε πόσο εντυπωσιακά ήταν τα ψηφιακά κοντέρ (οι ψηφιακοί πίνακες οργάνων) και οι φωτεινές ενδείξεις σε σπορ αλλά και μοντέλα με πιο ταπεινό προφίλ. Όπως το Fiat Tipo (1988) με το ψηφιακό ταχύμετρο, ακόμη περισσότερο η Lancia Dedra (1989) και ακόμη πιο μετά το μικρότερο Renault Twingo (1993).

Μεγάλη αδυναμία στα «digi» (ψηφιακά όργανα) είχαν οι Ιταλοί, οι Ιάπωνες και φυσικά οι Αμερικάνοι αλλά η πρώτη εφαρμογή με ψηφιακό πίνακα οργάνων στο αυτοκίνητο ξεκινά πολύ πιο πίσω, το 1976 από την Aston Martin Lagonda. Δύο χρόνια αργότερα εμφανίζεται η Cadillac Seville με ηλεκτρονικό trip computer ενώ οι ψηφιακές ενδείξεις γίνονται ιδιαίτερα δημοφιλείς από τις αμερικάνικες εταιρίες (Lincoln, Chrysler κ.α.).

To πρώτο ευρωπαϊκό μοντέλο με ψηφιακό πίνακα ήταν το Renault 11 (1983) ενώ μετά ακολούθησαν διάφοροι άλλοι κατασκευαστές δίχως όμως τα ηλεκτρονικά κοντέρ να γίνουν δημοφιλείς. Οι βασικότερες αιτίες ήταν πως στο δυνατό φως της ημέρας οι ενδείξεις ήταν δυσδιάκριτες.

Ταυτόχρονα, η συνεχής αριθμητική αλλαγή των ψηφίων δημιουργούσε μία ασυνήθιστα περίεργη αίσθηση σε σχέση με την προοδευτική κίνηση της βελόνας. Επιπλέον, η κάπως αργοπορημένη λειτουργία των πρώτων συστημάτων και η εμφάνιση δυσλειτουργιών εμπόδισαν την διάδοση των ψηφιακών ενδείξεων που περιορίστηκαν σε συγκεκριμένα πεδία (π.χ. υπολογιστής ταξιδίου, ρολόι, θερμοκρασία κ.α.).

Μέχρι και την δεκαετία του ’90 οι γαλλικές εταιρίες (Citroen, Renault) και οι ιταλικές (Fiat, Lancia) ήταν αυτές που χρησιμοποιούσαν ψηφιακά κοντέρ τα οποία ταίριαζαν γάντι στα πρώτα υβριδικά παραγωγής (Honda Insight, Toyota Prius). Σε μερικές περιπτώσεις υπήρχαν και έξυπνα τρικ όπως στον πίνακα του Toyota Yaris με την ψευδαίσθηση του βάθους πεδίου ενώ πρέπει να αναφέρουμε πως ψηφιακές ενδείξεις συναντάμε εδώ και χρόνια και σε μοτοσικλέτες.

Από τα ψηφία στα πάνελ

H επόμενη μέρα για τους ειδικούς είναι τα πλήρως ψηφιακά πάνελ, ένας ψηφιακός πίνακας οργάνων βασισμένος πάνω σε μία οθόνη υγρών κρυστάλλων. Ποιο το πλεονέκτημα; Η εμφάνιση πολλαπλών λειτουργιών στον ίδιο χώρο οι οποίες εναλλάσσονται από τον οδηγό –κάτι σαν οθόνη διεπιφάνειας (interface). Η Mercedes-Benz S-Class διαθέτει πίνακα οργάνων ανάλογης τεχνολογίας (η επόμενη γενιά που θα εμφανιστεί του χρόνου θα έχει οθόνη διεπιφάνειας) ενώ το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν αυτό του Lexus LFA. Φυσικά, ηλεκτροκίνητα παραγωγής όπως είναι τα Opel Ampera και Nissan Leaf δεν θα μπορούσαν να εξοπλίζονται παρά με οθόνες LCD-TFT.

Τι είναι η LCD-TFT τεχνολογία;

H τεχνολογία οθόνης υγρών κρυστάλλων (LCD: Liquid Crystal Display)[/highlight] χρησιμοποιείται ευρέως εδώ και χρόνια και συναντάτε στα κινητά τηλέφωνα, στα ρολόγια με ψηφιακή οθόνη κ.α. και πιο πρόσφατα στις οθόνες υπολογιστών, τηλεοράσεων κ.α. Χρησιμοποιούνται υγροί κρύσταλλοι που έχουν την ιδιότητα να αλλάζουν την πολικότητα του φωτός ανάλογα με την τάση του ηλεκτρικού ρεύματος.

Οι διατάξεις των υγρών κρυστάλλων βρίσκονται σε μια ενδιάμεση μορφή (μεταξύ υγρής και στερεής κατάστασης) και τοποθετούνται μαζί με τα πολωτικά φίλτρα ανάμεσα σε δύο γυάλινα πάνελ. Έτσι, η φάση του φωτός που περνά μέσα από τον υγρό κρύσταλλο μεταβάλλεται ενώ τρία χρωματικά φίλτρα με τα βασικά χρώματα δημιουργούν την έγχρωμη εικόνα.

Σε μία οθόνη LCD η εικόνα σχηματίζεται από μικροσκοπικά εικονοστοιχεία (pixel από την λέξη από το PICTure ELement που σημαίνει στοιχείο εικόνας) όπου το κάθε pixel συνθέτεται από μικρότερα pixel που αποκαλούνται cells. Τα cells είναι τρία στο σύνολό τους (με τα βασικά χρώματα: κόκκινο, πράσινο και μπλε) τα οποία όταν συνδυάζονται αναπαράγουν το χρωματικό φάσμα όπως το αντιλαμβάνεται το ανθρώπινο μάτι (σύμφωνα με το περιοδικό HiTech).

Οι οθόνες TFT είναι επίσης υγρών κρυστάλλων και κατά μία έννοια αποτελούν την εξέλιξη της LCD και για αυτό έχουν πλέον καθιερωθεί. Αποκαλούνται LCD-TFT και η ειδοποιός διαφορά εντοπίζεται στο γεγονός πως υπάρχει ένα λεπτό στρώμα τρανζίστορ υπό την μορφή λεπτού φιλμ όπως υποδηλώνει και η ίδια η ονομασία της τεχνολογίας (Thin Film Transistor). Στις μονόχρωμες οθόνες σε κάθε εικονοστοιχείο είναι ενσωματωμένο ένα τρανζίστορ ενώ στις έγχρωμες υπάρχουν τρία. Έτσι, κάθε pixel έχει τη δυνατότητα εκπομπής συγκεκριμένου χρώματος με μεγαλύτερη φωτεινότητα προσφέροντας επιπρόσθετα καλύτερα χαρακτηριστικά θέασης.[/accordion]

Το νέο Volvo V40 είναι από τα πιο προσιτά μοντέλα που μπορεί να αποκτήσει κανείς με πίνακα οργάνων (τεχνολογίας TFT – Thin Film Transistor) διαθέτει τρία διαφορετικά interface με υψηλής ανάλυσης γραφικά ενθουσιάζοντας τους gadget-άκηδες. Πρόσφατα παρουσιάστηκε και η νέα γενιά BMW 7 η οποία διαθέτει αντίστοιχης φιλοσοφίας LCD-TFT πίνακα οργάνων απεικονίζοντας διάφορες ενδείξεις. Γενικότερα το επόμενο διάστημα θα δούμε διάφορα μοντέλα να εξοπλίζονται με «έξυπνους» πίνακες οργάνων που θα μας κάνουν την ζωή πιο εύκολη στον δρόμο. Ή μήπως πιο περίπλοκη;