Με αφορμή θανατηφόρα δυστυχήματα, η Κίνα επιβάλλει από το 2027 μηχανικά συστήματα ανοίγματος θυρών, βάζοντας τέλος στα αποκλειστικά ηλεκτρικά, αναδιπλούμενα χερούλια – την ώρα που η Ευρώπη εξακολουθεί να διστάζει.
Η νέα ρύθμιση προέρχεται από το Υπουργείο Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Πληροφορικής της Κίνας και προβλέπει πως όλα τα επιβατικά αυτοκίνητα με μικτό βάρος έως 3,5 τόνους που ταξινομούνται στη χώρα από το 2027 και μετά, θα πρέπει να διαθέτουν υποχρεωτικά μηχανικό σύστημα ανοίγματος θυρών. Ο λόγος είναι η βελτίωση της πρόσβασης διασωστών σε περίπτωση ατυχήματος και η μείωση της εξάρτησης από το ηλεκτρικό σύστημα του αυτοκινήτου.
Η απόφαση της Κίνας να απαγορεύσει τη χρήση αποκλειστικά ηλεκτρικών χερουλιών θυρών σε επιβατικά αυτοκίνητα έως 3,5 τόνους, από την 1η Ιανουαρίου 2027, δεν αφορά μόνο τις τεχνικές λεπτομέρειες του σχεδιασμού. Αντιθέτως, πρόκειται για μια ρύθμιση που δίνει ξεκάθαρη προτεραιότητα στην ανθρώπινη ασφάλεια. Η νέα νομοθεσία απαιτεί όλες οι πόρτες –εμπρός και πίσω– να διαθέτουν μηχανικά μέσα ανοίγματος, λειτουργικά τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό, ανεξαρτήτως της κατάστασης του ηλεκτρικού συστήματος του αυτοκινήτου.
Η αλλαγή προέκυψε έπειτα από πραγματικά περιστατικά, όπου τα ηλεκτρικά χερούλια απέτυχαν να λειτουργήσουν μετά από ατυχήματα. Ειδικά σε περιπτώσεις που η μπαταρία 12V ή το υψηλής τάσης σύστημα έχει καταστραφεί, οι διασώστες δεν μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση στο εσωτερικό.
Τραγικά παραδείγματα υπάρχουν ήδη. Το 2022, δύο νέοι χάνουν τη ζωή τους σε Tesla Model S στην Γερμανία, καθώς οι πίσω πόρτες δεν μπορούσαν να ανοίξουν μετά από φωτιά. Το 2024, στο Τορόντο, τέσσερα άτομα πεθαίνουν σε Model Y για τον ίδιο λόγο. Και τον Σεπτέμβριο του 2025, στη Γερμανία, τρεις άνθρωποι, ανάμεσά τους δύο παιδιά, πεθαίνουν σε ένα ακόμα παρόμοιο περιστατικό με Model S.
Οι προειδοποιήσεις από υπηρεσίες διάσωσης, τον ADAC και τη NHTSA στις ΗΠΑ δεν είναι καινούργιες. Παρά τις τεκμηριωμένες ανησυχίες, η Ευρώπη δεν έχει ακόμη προχωρήσει σε κάποια ενιαία, υποχρεωτική ρύθμιση. Ενώ η Κίνα καθορίζει σαφείς τεχνικές απαιτήσεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση αρκείται σε κατευθυντήριες γραμμές και συστάσεις, αφήνοντας τις κατασκευάστριες να αποφασίσουν μόνες τους πώς και αν θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα.
Η κινεζική απαγόρευση δεν αφορά κάθε τύπο ενσωματωμένου χερουλιού. Επιτρέπεται η χρήση τους μόνο αν υπάρχει παράλληλο, ανεξάρτητο μηχανικό σύστημα ανοίγματος. Δηλαδή, τα ηλεκτρικά χερούλια δεν καταργούνται, αφού η ασφαλής λειτουργία τους είναι το ζητούμενο. Οι μηχανικές εφεδρικές λύσεις θα είναι πλέον υποχρεωτικές, είτε πρόκειται για εσωτερικούς μοχλούς είτε για εξωτερικά συστήματα έλξης, προσβάσιμα από διασώστες.
Παράλληλα, οι κινεζικές αρχές επικαλούνται και λόγους αξιοπιστίας. Οι ηλεκτρικοί μηχανισμοί εμφανίζουν συχνότερες βλάβες, ιδίως σε συνθήκες υγρασίας, χαμηλών θερμοκρασιών ή σκόνης. Σε αντίθεση, τα μηχανικά χερούλια απαιτούν λιγότερα εξαρτήματα, δεν εξαρτώνται από λογισμικό και λειτουργούν ακόμα και χωρίς παροχή ρεύματος.
Η επίδραση της νέας ρύθμισης δεν περιορίζεται στα σύνορα της Κίνας. Ως η μεγαλύτερη αγορά για εξηλεκτρισμένα αυτοκίνητα και ταυτόχρονα βασική βάση παραγωγής για πολλές μάρκες, η Κίνα επηρεάζει άμεσα τον σχεδιασμό παγκόσμιων πλατφορμών. Είναι πολύ πιθανό τα νέα πρότυπα χερουλιών να γενικευτούν και σε άλλες αγορές, απλώς για λόγους κόστους και απλοποίησης παραγωγής.
Η απόφαση της Κίνας δείχνει πώς μια κρατική ρύθμιση μπορεί να λειτουργήσει ως ουσιαστική απάντηση σε υπαρκτά τεχνικά προβλήματα. Δεν πρόκειται για μια αυθαίρετη ή περιοριστική προσέγγιση, αλλά για μια τεχνικά τεκμηριωμένη και προσανατολισμένη στην προστασία της ανθρώπινης ζωής απόφαση. Αντιθέτως, η Ευρώπη δείχνει να διστάζει να επιβάλει σαφείς κανόνες, παρά τις προειδοποιήσεις και τα περιστατικά που συσσωρεύονται.
