Σε περίπου ενάμιση αιώνα από την εμφάνισή τους οι κινητήρες εσωτερικής καύσης θα παραδώσουν εντελώς την σκυτάλη στους ηλεκτροκινητήρες για να συνεχιστεί ένα νέο και πιο καθαρό κεφάλαιο στην ιστορία της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας.
Στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία το κυρίαρχο είδος εξακολουθούν να είναι οι κινητήρες εσωτερικής καύσης. Αρχικά οι βενζίνης και αργότερα μαζί και οι πετρελαίου. Ωστόσο, αυτή η ισορροπία αρχίζει με τον καιρό να αλλάζει με την ηλεκτροκίνηση να κερδίζει συνεχώς έδαφος. Πότε θα επικρατήσει το νέος είδος της ηλεκτροκίνησης; Μέχρι το 2040 τα νέα αυτοκίνητα που θα πωλούνται στις αγορές της Ευρώπης θα είναι αθόρυβα μηδενικών ρύπων με ελάχιστες εξαιρέσεις να έχουν στο πίσω μέρος τους εξάτμιση. Το γεγονός, πάντως, πως θα πωλούνται μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν σημαίνει πως τα συμβατικά θα εξαφανιστούν έτσι ξαφνικά, έστω και αν περάσουν στο περιθώριο…
Οι κινητήρες εσωτερικής καύσης συνεχίζουν να είναι ακούραστοι υπηρέτες κάτω από τα καπό των αυτοκινήτων για πάνω από 120 χρόνια. Η αλήθεια όμως είναι πως ευνοήθηκαν από ένα βασικό συντελεστή (τον μαύρο χρυσό) και επισκίασαν εξαρχής τα πρώτα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τα οποία αν δεν το γνωρίζετε προϋπήρξαν των θερμικών.
Τα πλούσια κοιτάσματα σε ορυκτά -συγκεκριμένα σε πετρέλαιο- που κρύβει ο πλανήτης μας ήταν αυτός ο βασικός συντελεστής πάνω στον οποίο εξελίσσεται και βασίζεται όλος ο πολιτισμός. Το ειρωνικό είναι πως αυτός ο φυσικός πλούτος είναι αυτός που προκαλεί ασφυξία στον ίδιο τον πλανήτη και οτιδήποτε κατοικεί πάνω σε αυτόν. Για αυτό έφτασε η ώρα για δραστικά μέτρα, για την ταυτόχρονη εξέλιξη της ηλεκτροκίνησης μαζί με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Έχοντας διανύσει πάνω από ένα αιώνα με τους θερμικούς κινητήρες, η μετάβαση προς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα λογικό είναι να ακούγεται βίαιη και απότομη. Ωστόσο, είναι επιτακτική και θα γίνεται πιο ομαλή με τον καιρό και την προσαρμογή των αγορών στα νέα δεδομένα. Για παράδειγμα, η οικονομία της Γερμανίας στηρίζεται σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό στην παραγωγή αυτοκινήτων απασχολώντας περίπου 900.000 άτομα με ένα ετήσιο τζίρο εκατοντάδων δισεκατομμυρίων.
Άλλωστε, ο πρώτος κύκλος σε μηχανή εσωτερικής καύσης, ο πρώτος κινητήρας και το πρώτο αυτοκίνητο στον κόσμο κατασκευάστηκαν από τους Γερμανούς μηχανικούς Nikolaus Otto, Gottlieb Daimler και Karl Benz, αντίστοιχα στα τέλη του 19ου αιώνα. Απεναντίας, η Κίνα, η μεγαλύτερη σήμερα αγορά αυτοκινήτων στον κόσμο, δεν ποτέ πραγματικά ασχοληθεί με την εξέλιξη των κινητήρων παρά με την κατασκευή, την εισαγωγή και την χρήση του. Για αυτό το λόγο αλλά για τεχνολογικούς και περιβαλλοντικούς της ήταν πιο εύκολο να στραφεί κατευθείαν στην ηλεκτροκίνηση.
Το παιχνίδι
Αυτή την περίοδο η ηλεκτροκίνηση αποτελεί το μεγαλύτερο πονοκέφαλο για τους Ευρωπαίους κατασκευαστές. Και όπως κάθε πονοκέφαλος θέλει το χρόνο του για να περάσει και να επανέλθει η φυσιολογική κατάσταση. Στην Ευρώπη έχουν ήδη θεσπιστεί πολύ αυστηρά όρια για τις εκπομπές ρύπων και όποια μάρκα δεν τα τηρεί αντιμετωπίζει πολύ υψηλές χρηματικές ποινές. Έτσι, οι κατασκευαστές έχουν να ακολουθήσουν το μονόδρομο της ηλεκτροκίνησης που ουσιαστικά διάνοιξε και το περιβόητο σκάνδαλο του dieselgate.
Ταυτόχρονα, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης μπήκε και στις πολιτικές αντζέντες των Ευρωπαίων πολιτικών με την Βρετανία να ανακοινώνει την απαγόρευση της πώλησης ρυπογόνων επιβατικών αυτοκινήτων από το 2030, τη Νορβηγία από το 2025, την Γαλλία από το 2040 και την Γερμανία να κρατά απόσταση από το όλο θέμα για ευνόητους λόγους. Ακόμη και την μακρινή Καλιφόρνια από το 2035 δεν θα πωλούνται αυτοκίνητα με θερμικούς κινητήρες…
Οι παίχτες
Σε γενικές γραμμές στον χάρτη της αυτοκινητοβιομηχανίας οι παίχτες μένουν οι ίδιοι αλλά οι όροι του παιχνιδιού αλλάζουν. Η ηλεκτροκίνηση προχωρά με γοργούς ρυθμούς και σχεδόν όλοι οι κατασκευαστές διαθέτουν τουλάχιστον ένα ηλεκτρικό μοντέλο. Αυτό που θα δούμε να γίνεται στα επόμενα χρόνια είναι πως σταδιακά από τις γραμμές παραγωγής θα βγαίνουν περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και λιγότερα με κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Ήδη αρκετοί κατασκευαστές έχουν δηλώσει το χρονοδιάγραμμα που ουσιαστικά θα σταματήσουν να εξελίσσουν συμβατικά αυτοκίνητα και να λανσάρουν μόνο ηλεκτρικά. Πότε θα γίνει αυτό; Σύμφωνα με τις έως τώρα ανακοινώσεις των εταιριών και τις σχετικές πληροφορίες στην Ευρώπη οι περισσότερες εταιρίες από το 2030 θα ξεκινήσουν να καταργούν την παραγωγή επιβατικών μοντέλων με κινητήρες καύσης και μέχρι το 2040 θα κατασκευάζουν μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Μεταξύ άλλων σημάτων, η Ford, η Volvo και η Renault έχουν ανακοινώσει πως από το 2030 και μετά στην γκάμα τους θα έχουν μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ακόμη και η αμερικανική General Motors δεσμεύεται να καταργήσει τους κινητήρες εσωτερικής καύσης έως το 2035. Η Jaguar θα γίνει ηλεκτρική μέχρι το 2025, όπως και η Maserati. Από το 2026 και 2027 και μετά η Audi και η Alfa Romeo, αντίστοιχα, θα λανσάρουν μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Περίπου την ίδια στρατηγική την ίδια περίοδο θα ακολουθήσουν και άλλες εταιρίες, όπως είναι οι Opel, Peugeot κ.α. Το τελευταίο οχυρό για τους κινητήρες καύσης αναμένεται να είναι οι premium γερμανικές μάρκες.
Δεν είναι όμως μόνο οι όροι του παιχνιδιού που αλλάζουν αφού πέρα από τους παραδοσιακούς παίχτες θα δούμε και κάποιους νέους να μπαίνουν στο παιχνίδι της ηλεκτροκίνησης. Τρανό παράδειγμα αποτελεί η Tesla που σε κάτι παραπάνω από μια δεκαετία έχει αναδειχθεί ως leader στην ηλεκτροκίνηση. Κάτι που αναμένεται να αλλάξει στο μέλλον από την στιγμή που κολοσσοί της αυτοκινητοβιομηχανίας θα παράγουν μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Ακόμη και έτσι όμως μην εκπλαγείτε αν τελικά επιβεβαιωθούν οι φήμες για το περιβόητο Apple Car. Ήδη η Xiaomi έχει ανακοινώσει την παραγωγή του δικού της ηλεκτρικού, η Huawei καταστρώνει τα δικά της σχέδια, ενώ ακόμη και η Sony βολιδοσκοπεί την αγορά έχοντας ήδη παρουσιάσει δύο πολύ ενδιαφέρονται concept cars.
Το σκορ
Ακόμη και αν υπάρξουν γεωπολιτικές αναταραχές οι κινητήρες εσωτερικής καύσης είναι καταδικασμένοι. Στην καλύτερη των περιπτώσεων θα μπορούσαν να κερδίσουν μερικά χρόνια παραμονής και παραγωγής. Εννοείται πως αυτή είναι η γενικότερη εικόνα που θα επικρατήσει κυρίως στις ανεπτυγμένες αγορές αφού στις πιο φτωχές είναι φυσικό να μην υπάρχει η δυνατότητα ενός ηλεκτρικού νέου αυτοκινήτου. Και για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας σε αυτές τις αγορές θα καταλήξουν ως μεταχειρισμένα τα παλιά συμβατικά αυτοκίνητα. Αναπόφευκτα η ηλεκτροκίνηση θα δημιουργήσει ένα φαινόμενο ταξικής ανισότητας με διάφορα ζητήματα σε κοινωνικό, οικονομικό και οικολογικό επίπεδο.
Ωστόσο, παρά τις αντιδράσεις που υπάρχουν σήμερα με τον καιρό η κατάσταση θα εξισορροπεί από μόνη της με την επικράτηση της ηλεκτροκίνησης είναι προδιαγραμμένη. Έστω και αν αποκλίνει μία-δύο δεκαετίες οι εξελίξεις τρέχουν ραγδαία και μένει να δούμε τις νέες μπαταρίες στερεού καταλύτη (solid state) με την παράλληλη διεύρυνση του δικτύου φόρτισης. Ταυτόχρονα, τα αυτοκίνητα με κινητήρες καύσης θα ακριβαίνουν συνεχώς (κάτι που έχει ήδη ξεκινήσει) για να συναντήσουν τις τιμές πώλησης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και το αγοραστικό κοινό να ενθαρρυνθεί προς την αγορά των τελευταίων…
Πηγή: Περιοδικό Κ – Καθημερινής
