Όταν ο Bono έγραφε το στόρι της ιδιαίτερη ταινίας του (The Million Dollar Hotel) σίγουρα δεν θα φαντάζονταν πως, χρόνια αργότερα, κάποιος θα οδηγούσε ένα Ford Edge του ενός εκατομμυρίου.
Mε την κομματάρα των U2 (The ground beneath her feet) να παίζει στο ερτζιανά, σημείο αναφοράς στην εκκεντρική ταινία με πρωταγωνιστές τους Milla Jovovich και Mell Gibson, το μυαλό σου γυρνά γύρω από την λέξη «ένα». Ένα εκατομμύριο; Ένα και μοναδικό; Έτσι μας είπε ο Dr. Roland Krüger, επικεφαλής στο τμήμα υδρογονοκίνησης και ενεργειακών κυψελών στην Ford.
«Το Edge που θα οδηγήσετε το φέραμε από την Αμερική, είναι ένα και μοναδικό και κοστίζει περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια. Υπάρχει και το Fusion 999 αλλά δυστυχώς είναι στο συνεργείο και μάλλον δεν θα προλάβετε να το οδηγήσετε σήμερα». Πως πρέπει να νιώθει κανείς όταν οδηγεί το πρώτο plug in αυτοκίνητο με ενεργειακές κυψέλες; Ίσως λιγάκι αγχωμένος.
Όχι και τόσο όταν έχεις εμπειρίες από άλλα fuel cell αυτοκίνητα· αυτό το καλοκαίρι οδηγήσαμε το Zafira Hydrogen III της Opel καθώς και τις B-Class F-Cell και F600 της Mercedes-Benz. Αλλά αυτό το Ford διαφέρει. Όχι και τόσο ως προς την αρχή λειτουργίας της τεχνολογίας. Αλλά ως προς το γεγονός πως μπορεί να μπαίνει και στην πρίζα.
Plug in. Παρατηρήστε το αμάξωμα από την πλευρά που κάθεται ο οδηγός. Πάνω από τον πίσω τροχό υπάρχει το στόμιο πλήρωσης με υδρογόνο που συμπιέζεται στα 350 bar. Η ιδιαιτερότητα της δεξαμενής αφορά στο στενόμακρο σχήμα της και στις σχετικά μικρές διαστάσεις της. Στα 2.100 mm μήκους της και στα 419 mm πλάτους της μπορούν να χωρέσουν περίπου 4,5 kg υδρογόνου τα οποία κατευθύνονται προς τις κυψέλες της Ballard Halo ισχύος 40 kW που νοητά βρίσκονται κάτω από το κάθισμα του οδηγού.
Λίγο πολύ την ιστορία την ξέρετε. Το υδρογόνο ακολουθεί μία συγκεκριμένη χημική διεργασία, διασπάται και από την μία μεριά της έχουμε υδρατμούς και θερμότητα και από την άλλη ηλεκτρόνια. Η κατεύθυνση των ηλεκτρονίων προς μία συγκεκριμένη διεύθυνση είναι αυτό που ονομάζουμε ηλεκτρικό ρεύμα το οποίο κατευθύνεται προς την μεριά του συνοδηγού.
Στην συγκεκριμένη πλευρά του αμαξώματος βρίσκεται η μπαταρία που αποτελείται από στοιχεία li-ion και αποδίδει 130 kW. Τώρα προσέξτε. Η μπαταρία επαναφορτίζεται με δύο τρόπους: α) με την ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από τις κυψέλες και β) τραβώντας μία μπαλαντέζα και τοποθετώντας τη στην υποδοχή που υπάρχει πάνω από τον εμπρός τροχό. Τι νομίζατε -εσείς οι παρατηρητικοί- πως δεν θα σας λέγαμε σε τι χρησιμεύει η εμπρός «τάπα»;
Στον δρόμο. Φαινομενικά το Edge που βλέπετε δεν διαφέρει σε τίποτα -άντε, στις δύο τάπες που λέγαμε- από την έκδοση παραγωγής που κυκλοφορεί στην αμερικανική αγορά εδώ και καιρό. Το ίδιο συμβαίνει και στο εσωτερικό όπου δεν συναντάς την πρόχειρη ποιότητα κατασκευής των concept car, ούτε ακούς διάφορους τριγμούς. Αυτά μέχρι να δεις τον εντελώς διαφορετικό πίνακα οργάνων που περιλαμβάνει δείκτες για το ρεζερβουάρ υδρογόνου, για το φορτίο της μπαταρίας και «στροφόμετρο» που δείχνει την ισχύ σε KW με την οποία δουλεύει το σύστημα.
Στην κεντρική κονσόλα υπάρχει μία μεγάλη οθόνη που μπορείς να χαζέψεις την λειτουργία του συστήματος ενώ κατά τα υπόλοιπα δεν υπάρχει κάτι ασυνήθιστο. Τοποθετούμε τον επιλογέα στη θέση D αλλά θυμηθείτε πως δεν μιλάμε για κλασικό κιβώτιο με γρανάζια. Η ροπή του ηλεκτροκινητήρα δεν τα χρειάζεται, το μόνο που απαιτείται είναι ένας διβάθμιος μειωτήρας για κίνηση προς τα εμπρός και προς τα πίσω ενώ υπάρχουν δύο ηλεκτροκινητήρες που μεταφέρουν την ισχύ στους δύο άξονες.
Το πρωτότυπο Edge ήταν στην πρίζα όλη την μέρα. «Μπορούμε να διανύσουμε μέχρι και 40 χλμ μόνο με τις μπαταρίες» μας εξηγεί η Monika Wagener, υπεύθυνη επικοινωνίας και δημοσίων σχέσεων της Ford.
Όπως κάθε ηλεκτροκίνητο έτσι και το Edge ξεκινά αθόρυβα. Είναι ευκολοδήγητο και εύκολα αντιλαμβάνεσαι το βάρος του αυτοκινήτου που φτάνει κοντά τους 2,5 τόνους. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αίσθηση που αποκομίζεις και όχι στις επιδόσεις (η τελική αγγίζει τα 140 km/h). Πιέσαμε αρκετά το Edge ώστε οι μπαταρίες να αδειάσουν… αρκετά νωρίτερα από ότι μας είπαν. Τότε, ακούς τον συμπιεστή των κυψελών να σπρώχνει αέρα και υδρογόνο και να αρχίζει η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που αποθηκεύεται στις μπαταρίες.
«Το υδρογόνο μας φτάνει για να διανύσουμε ακόμη 320 χλμ» μας υπενθυμίζει η Monika. Αυτό σημαίνει πως αν κάποιος διανύει περίπου 80 χλμ την μέρα μπορεί να κινείται εξ ολοκλήρου με την plug in ενέργεια. Πηγαίνει στην δουλειά το πρωί, το βάζει στην πρίζα, και επιστρέφει. Η Ford λέει πως η όλη διαδικασία μεταφράζεται σε 2,8 λίτρα/100 χλμ ενώ όταν «καίγεται» υδρογόνο στις κυψέλες η κατανάλωση αντιστοιχεί σε 5,7 λίτρα/100 χλμ. Ωραίο, σαν παραμύθι ακούγεται. Μόνο που στα παραμύθια υπάρχουν πράγματα που δεν συμβαίνουν στην πραγματικότητα. Το Edge Fuel Cell όμως είναι πραγματικό, το οδηγήσαμε και πήραμε μία γεύση από το αύριο της αυτοκίνησης που θα αρχίσει να ξημερώσει από την επόμενη δεκαετία.
Ford Escape Hybrid. Μπορεί να μην οδηγήσαμε το Fusion 999 αλλά στην διάθεσή μας βρέθηκε το υβριδικό Escape, ένα πετυχημένο εμπορικά υβριδικό που κυκλοφορεί στις ΗΠΑ από το 2004. Σήμερα κυκλοφορεί η 2η γενιά του η οποία ενδεικτικά αναφέρουμε πως το 2007 σημείωσε 22.000 πωλήσεις ενώ φιγουράρει στα χέρια διαφόρων αστέρων του Hollywood.
Το Escape είναι γνωστό σε εμάς σαν Maverick. Τώρα, το υβριδικό εξοπλίζεται με 4κύλινδρο κινητήρα (κύκλου Atkinson, 2,3 λίτρων, ισχύος 133 ίππων) που κατά τα ειωθότα υποβοηθάτε από έναν ηλεκτροκινητήρα (ισχύος 70KW) που αντλεί ενέργεια από τις μπαταρίες. Η συνολική ισχύς της υβριδικής διάταξης διαμορφώνεται στους 155 ίππους και την μετάδοση αναλαμβάνει κιβώτιο τύπου CVT.
Η Ford ισχυρίζεται πως οι επιδόσεις είναι ανάλογες της V6 έκδοσης του Escape (Maverick), όχι όμως και η κατανάλωση που δεν ξεπερνά τα 6,5 λίτρα ανά 100 χλμ (μέση τυποποιημένη κατανάλωση). Μην εκπλαγείτε πάντως αν ακούσετε πως το Escape Hybrid ταξιδέψει από το Kansas (όπου κατασκευάζεται) και το δείτε να κυκλοφορεί στους ελληνικούς δρόμους. Κάτι θα ξέρουμε για να το λέμε…
Λίγα λόγια για το πρόγραμμα. Το κέντρο R&A στο Aachen της Γερμανίας είναι το μεγαλύτερο και ένα από τα τρία της Ford στην Ευρώπη (τα άλλα βρίσκονται στο Λονδίνο και στην Κολονία). Ιδρύθηκε το 1994, απασχολεί 250 άτομα και συνεργάζεται στενά με το αμερικανικό R&A που βρίσκεται στο Dearborn του Michigan. To R&A στο Aachen διαθέτει ιδιωτικό σταθμό παραγωγής υδρογόνου ενώ στην Γερμανία υπάρχουν δύο δημόσια πρατήρια ανεφοδιασμού με υδρογόνο. Ένα στο Βερολίνο και ένα στο Μόναχο. Αυτή την στιγμή σε όλο τον κόσμο κινούνται 30 υδρογονοκίνητα fuel cell μοντέλα της Ford στο στάδιο της εξέλιξης μοντέλων παραγωγής που θα δούμε στο μέλλον.
