Εορτάσαμε την «Ευρωπαϊκή ημέρα χωρίς νεκρούς από τροχαία» με δύο νεκρούς και κάμποσους ακόμα από τις 21 Σεπτέμβρη έως και σήμερα. Υπάρχει λόγος να μιλάμε για «οδική ασφάλεια» στη χώρα μας; Φυσικά και η απάντηση είναι «όχι», επιτρέψτε μου να εξηγήσω το γιατί με παραδείγματα των τελευταίων είκοσι ημερών…
Κύριος με δύο παιδιά οδηγεί Volvo S90, ένα πάρα πολύ ασφαλές αυτοκινήτο. Τι να το κάνω όμως όταν σε δρόμο χωρίς κίνηση, απόγευμα, «τρώει» δύο απανωτά κόκκινα φανάρια; Όσο μειώνει τις πιθανότητες τραυματισμού επιλέγοντας ένα σύγχρονο και ασφαλές αυτοκίνητο, άλλο τόσο τις αυξάνει με μια επιλογή που αφήνει τη ζωή του στην τύχη. Γιατί εάν από τον κάθετο δρόμο ερχόταν φορτηγό ή λεωφορείο, μόνο μερικά λουλούδια σε παρακείμενη κολόνα θα έμεναν να θυμίζουν τη λανθασμένη επιλογή του. Αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να το ξεχνάμε: η παραβίαση του σηματοδότη είναι καθαρά θέμα δικής μας επιλογής. Το αν θα γίνει μικρό ή μεγάλο κακό είναι απλά θέμα τύχης.
Κύριος μέσης ηλικίας μιλάει με ραδιοφωνικό παραγωγό για πάνω από πέντε λεπτά. Το μόνο που λένε είναι ότι πρέπει να φοράμε ζώνη στο αυτοκίνητο και κράνος στη μοτοσικλέτα. Δεν λέω ότι αυτό δεν είναι σωστό, αλλά αυτό είναι κάτι που μετά την ηλικία του δημοτικού πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι το γνωρίζουμε. Αν εν έτει 2017 πρέπει να πείσουμε κάποιους να φοράνε ζώνη, δεν έχει νόημα καν να κουβεντιάζουμε για οδική ασφάλεια. Μήπως θα έπρεπε οι ασφαλιστικές να πάψουν να αποζημιώνουν όσους αποδεδειγμένα δεν φορούσαν ζώνη; Μήπως αυτό θα μας έκανε να λειτουργήσουμε λίγο το μυαλουδάκι μας;
Πατέρας με μικρού κυβισμού μοτοσικλέτα μεταφέρει την κόρη του (6-7 ετών). Το κοριτσάκι φοράει κράνος ποδηλάτου, ο πατέρας γυαλιά ηλίουμ ελλειπής η προστασία και για τους δύο. Εννοείται ότι δεν σταματάει στο κόκκινο (σε τουλάχιστον τρία φανάρια που μπορούσα να τον δω), αδιαφορώντας πλήρως για τη δική τους ασφάλεια και για τους πεζούς που έκαναν το λάθος να θέλουν να διασχίσουν το δρόμο.
Παππούς οδηγεί, με τη γιαγιά να κάθεται στο πίσω κάθισμα και να κρατάει αγκαλιά την εγγονή της (3-4 ετών). Το αδερφάκι της είναι στο διπλανό κάθισμα και χοροπηδάει, εκμεταλλευόμενο το γεγονός ότι δεν φοράει ζώνη. Το παράθυρο είναι ανοιχτό και σκέφτομαι να πω στη γιαγιά ότι δεν προσφέρει καμία ασφάλεια στη μικρή, όσο κι αν τη σφίγγει στην αγκαλιά της. Δεν προλαβαίνω επειδή ο παππούς παραβιάζει το φανάρι για να κάνει παράνομα επιτόπου σε σημείο που ήθελε τρεις μανούβρες για να καταφέρει να στρίψει. Ευτυχώς δεν ερχόταν άλλο όχημα.
Και καλά ο παππούς, το δίπλωμά του πιθανότατα να γράφει ακόμα «Βασίλειον της Ελλάδος». Τι να πω όμως για νέο άνθρωπο που άκουσα να λέει ότι αν αυξηθούν τα όρια ταχύτητας στις εθνικές (ο μέσος Έλληνας οδηγός ακόμα δεν ξέρει τη διαφορά αυτοκινητόδρομου και εθνικής οδού) κινδυνεύουμε με αφανισμό. Μάλλον η άποψη αυτή αντικατοπτρίζει τις οδηγικές του ικανότητες. Μιλάμε για αύξηση 10-20 χλμ/ώρα στους αυτοκινητόδρομους, σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητικούς κύκλους, όχι για κατάργηση κάθε ορίου ταχύτητας μέσα στις πόλεις. Τολμώ να πω ότι έχω κινηθεί πολλές φορές με ταχύτητα 150 χλμ/ώρα και έχω κάνει δεξιά για να με προσπεράσουν και ούτε εγώ ούτε το άλλο αυτοκίνητο έπαθε κάτι από την «υπερβολική» ταχύτητα. Είναι σαφώς καλύτερα ν’ αυξηθεί το όριο και να βλέπουμε μπροστά μας, παρά να παραμείνει και να ψάχνουμε με το βλέμμα μας το ραντάρ που κρύβεται στις πικροδάφνες. Άλλωστε, η Γερμανία δεν έχει όρια ταχύτητας στο 2% των αυτοκινητοδρόμων της και οι νεκροί από τροχαία μειώνονται κάθε χρόνο, παρόλο που βρέχει σχεδόν κάθε μέρα, ακόμα και το καλοκαίρι και τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν εκεί είναι κατά κανόνα ισχυρότερα από αυτά που κυκλοφορούν εδώ. Μήπως η εκπαίδευση και η παιδεία παίζουν ρόλο;
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες (μέχρι την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου, όλα είναι πληροφορίες και τίποτα παραπάνω), αλλάζουν και τα πρόστιμα για τους μεθυσμένους οδηγούς. Για όσους δηλαδή πιαστούν να οδηγούν μεθυσμένοι ή προκαλέσουν ατύχημα. Μήπως θα ήταν καλύτερα να μην ασχοληθούμε με τα πρόστιμα, αλλά με την αποτροπή των ατυχημάτων. Θα πρότεινα λοιπόν όπως υπάρχουν ναυαγοσώστες στις παραλίες, να υποχρεωθούν τα νυχτερινά κέντρα, κέντρα διασκέδασης κλπ χώροι όπου ο κόσμος συνηθίζει να πίνει, να κάνουν αλκοτέστ στους οδηγούς πριν τους παραδόσουν τα κλειδιά του αυτοκινήτου τους. Ξέρω ότι δεν είναι απλό και ότι θα βρούμε τρόπους να «κλέψουμε», αρκεί όμως μία ζωή να σωθεί και το μέτρο θα είναι επιτυχημένο.
Θα αντισταθώ να μην πω κάτι για το κινητό, το τσιγάρο και τον καφέ που κρατάμε καθώς οδηγούμε με το «κουλό» αριστερό χέρι να κρέμεται από το παράθυρο, θα πω όμως ότι θα ήταν πολύ καλύτερα τα πράγματα εάν σχεδιάζαμε τους δρόμους με βάση την κοινή λογική. Πιστεύω ότι σε απόσταση μικρότερη των δύο χιλιομέτρων από το σπίτι του καθενός, υπάρχουν τουλάχιστον 2-3 δύσκολα σημεία, σχεδιασμένα λες και υπεύθυνος ήταν ο τοπικός φανοποιός που θέλησε μ’ αυτόν τον τρόπο ν’ αυξήσει την πελατεία του. Ο λαιμός του ανθρώπου δεν στρίβει 150 μοίρες για να δει εάν έρχεται άλλο αυτοκίνητο. Το σαμαράκι που βρίσκεται 10 μέτρα πριν το «στοπ» μπερδεύει το ABS και δυσχεραίνει το φρενάρισμα. Το «στοπ» που έχει μπει κολλητά στον κορμό του δέντρου είναι βέβαιο πως κάποια μέρα θα κρυφτεί από τα κλαδιά του δέντρου. Η τεράστια ευθεία που καταλήγει σε στροφή 90 μοιρών είναι βέβαιο ότι θα αιφνιδιάσει πολλούς οδηγούς, με συνέπεια να βγουν στο αντίθετο ρεύμα.
Επίσης, προτείνω να καταργήσουμε τα ΚΤΕΟ. Όλοι τα αντιμετωπίζουν σαν ένα ακόμα χαράτσι από το κράτος, ίσως και να μην έχουν άδικο. Όλοι έχετε δει να παίρνουν το πολυπόθητο χαρτί αυτοκίνητα που δεν κάνουν ούτε για γλάστρες. Στη θέση τους να υπάρχουν κινητές μονάδες που θα ελέγχουν όποιο αυτοκίνητο δεν τους φαίνεται εντάξει. Μόνο από τη γενικότερη κατάσταση ενός αυτοκινήτου, έχεις μεγάλη πιθανότητα να προβλέψεις το κατά πόσο είναι ασφαλές. Ένα αυτοκίνητο σε κακό χάλι, με ελαστικά άνω της πενταετίας, μάλλον δεν θα έχει φρένα και αμορτισέρ σε καλή κατάσταση.
Οι μονάδες αυτές θα τη «στήνουν» σε διαφορετικά σημεία κάθε μέρα, όχι σαν τα γνωστά σχεδόν σε όλους σημεία των αλκοτέστ, σε μεγάλους χώρους στάθμευσης εμπορικών κέντρων και καταστημάτων όπου θα μπορούν με έναν πρόχειρο οπτικό έλεγχο να επιλέγουν τα προς επιθεώρηση αυτοκίνητα. Ιδίως όσα μεταφέρουν παιδιά (ξεχωρίζουν από τα παιδικά καθίσματα και τα σχετικά αυτοκόλλητα στο πίσω τζάμι) θα πρέπει να είναι πρώτα στη λίστα της αξιολόγησης.
Τέλος, θα πρέπει να βάλουμε το θέμα της οδικής ασφάλειας στα σχολεία. Να υπάρξει υποχρεωτικό μάθημα, από το δημοτικό ακόμα, σαν παιχνίδι, ώστε τα νέα παιδιά να μαθαίνουν να κυκλοφορούν (ως πεζοί) και να οδηγούν σωστά (ποδήλατο στην αρχή, μηχανή και αυτοκίνητο αργότερα). Όσα παιδιά παρακολουθούν το μάθημα και περνούν τις αντίστοιχες εξετάσεις, θα μπορούν, για παράδειγμα, να πάρουν ποδήλατο δίχως 24% ΦΠΑ (ή να πληρώνουν μειωμένα τέλη κυκλοφορίας, μη γελάτε, έπεσε στο τραπέζι και αυτό το σενάριο). Όλοι βγαίνουν κερδισμένοι και ίσως μια μέρα μπορέσουμε να εορτάσουμε την EDWARD χωρίς καμία μάνα ν’ ανάψει καντηλάκι.
