Το Ημερολόγιο Pirelli 2024 με τίτλο «Timeless» παρουσιάστηκε στο Λονδίνο. Έργο του Prince Gyasi, τιμά κάποιες προσωπικότητες που ο ίδιος θεωρεί ότι έχουν αφήσει το στίγμα τους και προορίζονται να εμπνεύσουν τις μελλοντικές γενιές.
«Διαχρονικοί δεν γεννιόμαστε, γινόμαστε», ισχυρίζεται ο Γκανέζος εικαστικός καλλιτέχνης εξηγώντας ότι τα πρόσωπά του, φωτογραφημένα με τα ζωηρά χρώματα και τις έντονες αντιθέσεις που αποτελούν σήμα κατατεθέν των έργων του, είναι γι’ αυτόν σαν «υπερήρωες, αλλά ταυτόχρονα οικείοι».
Ο Prince Gyasi είναι ο τελευταίος από τους 39 δημιουργούς ημερολογίων της Pirelli και το έργο του αποτελεί την 50ή έκδοση στην 60χρονη ιστορία του The Cal, από το 1964 έως το 2024, λαμβάνοντας υπόψη τις χρονιές κατά τις οποίες δεν εκδόθηκε.
Το Ημερολόγιο της Pirelli δια χειρός Prince Gyasi
Όταν ο Prince Gyasi ανέλαβε να δημιουργήσει το Ημερολόγιο Pirelli 2024, άρχισε να σκέφτεται ποιοι θα ήθελε να συμμετέχουν και τι αντιπροσωπεύουν γι’ αυτόν, βάσει της δικής του αίσθησης της δυτικοαφρικανικής κοινότητας. Καθώς είναι ένας από τους νεότερους καλλιτέχνες που κλήθηκαν να φιλοτεχνήσουν το Cal, ο Gyasi έπρεπε να επιστρέψει στην παιδική του ηλικία και να θυμηθεί τους ανθρώπους που τον ενέπνευσαν κατά τη διάρκεια της 28χρονης ζωής του.
Έτσι δημιουργήθηκε ένα αφήγημα για τα στοιχεία εκείνα που κάνουν τους ανθρώπους «διαχρονικούς», και ο Gyasi πιστεύει ότι αυτό έχει να κάνει κυρίως με την επιμονή και την εντιμότητα. Για τη Naomi Campbell που εμφανίζεται στο ημερολόγιο ως «Time Stopper», λέει: «Βλέπεις άτομα όπως η Naomi, που αν και δεν ανήκει στη γενιά μου, παραμένει είδωλο για τη γενιά μου. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν είσαι προσηλωμένος στη δουλειά και στα πιστεύω σου».
Για τις ανάγκες του Ημερολογίου, ο Γκανέζος καλλιτέχνης έβαλε αυτές τις ιδέες σε ένα μανιφέστο αφιερωμένο στους «δυνητικά διαχρονικούς». Στόχος του ήταν να ενθαρρύνει τους ανθρώπους, και κυρίως τους νέους, να μαθαίνουν, να δημιουργούν και με τη σειρά τους να γίνουν πηγή έμπνευσης. «Ελπίζω να τους βοηθήσω να αντιληφθούν ότι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν, αν το θελήσουν και είναι συνεπείς» εξηγεί.
Το καστ
«Όλα τα πρόσωπα που φωτογραφήθηκαν κατάφεραν να αναγνωρίσουν τις ικανότητές τους και να καθιερωθούν. Βρήκαν τη δύναμή τους, αλλάζοντας το πεπρωμένο τους. Αυτό θα πει να είσαι διαχρονικός. Να θέτεις προκλήσεις, να μην συμβαδίζεις με τα όσα πρεσβεύει η κοινωνία, να μην επηρεάζεσαι από την ηλικία, τη φήμη ή τα χρήματα και να αναπτύσσεις το ταλέντο τους με αυθεντικό τρόπο.
Οι άνθρωποι αυτοί κάνουν πράγματα που ξεφεύγουν από το μέσο όρο, αλλά είναι φυσιολογικά γι’ αυτούς και μπορούν να αλλάξουν το πεπρωμένο τους. Ακόμη και χωρίς να βρίσκονται στο προσκήνιο, μπορούν να αλλάξουν το αφήγημα στον τομέα τους ή να κάνουν κάτι διαφορετικό και με τη σειρά τους να εμπνεύσουν άλλους ανθρώπους».
Στο ημερολόγιο εμφανίζεται ο Otumfuo Osei Tutu II, βασιλιάς της ιστορικής αυτοκρατορίας Asante της Δυτικής Αφρικής, μαζί με τη βασιλική αντιπροσωπεία, στο παλάτι Manhyia υπό τον τίτλο «Ο Γαλαζοαίματος». Η Αμερικανίδα ηθοποιός Angela Bassett εκπροσωπεί την «Αλτρουίστρια», η συγγραφέας Margot Lee Shetterly και η ποιήτρια Amanda Gorman είναι «Το Πρότυπο» και ο σύγχρονος καλλιτέχνης από τη Γκάνα Amoako Boafo είναι «Ο Εκλεκτός».
Ο Gyasi αφιέρωσε έναν μήνα στον εαυτό του με τον τίτλο «Οι Λεπτομέρειες». Η εικόνα που επιλέχθηκε για το εξώφυλλο – και έναν από τους μήνες – είναι του «Φιλομαθή» νεαρού Gyasi, όπως απεικονίζεται από το παιδικό μοντέλο Abul Faid Yussif.
Σε ένα φωτεινό τυρκουάζ φόντο, ο Yussif απεικονίζεται να παίζει με μινιατούρες μερικών από τα αντικείμενα που εμφανίζονται στις σελίδες του ημερολογίου: ένα κλειδί που κρατάει η Bassett, κομμάτια ενός ρολογιού από το σκηνικό της Campbell, ροζ σκάλες που ανεβαίνει η Gorman, μια μπλε βαλίτσα που κρατάει «ο Έντιμος», ηθοποιός, σκηνοθέτης, DJ και παραγωγός Idris Elba.
Η παγκοσμίου φήμης superstar και ηθοποιός Tiwa Savage εκφράζει την «Ανθεκτικότητα», ο συγγραφέας, σκηνοθέτης και παραγωγός Jeymes Samuel είναι «Ο Οραματιστής», ο επιχειρηματίας, πρώην ποδοσφαιριστής Marcel Desailly παραπέμπει στο «Focus» και η τραγουδίστρια, καλλιτέχνης και ηθοποιός Teyana Taylor είναι «Η Πρωτοπόρος».
Η φωτογράφηση
Ο Gyasi σχεδιάζει την κάθε του λήψη σχολαστικά, συνθέτοντας εικόνες που μοιάζουν περισσότερο με ζωγραφική παρά με φωτογραφία. Επιλέγει κάθε πρόσωπο με προσοχή, αναπτύσσει το φωτογραφικό concept του και το σχεδιάζει, προτού δημιουργηθούν οι συσχετισμοί και το σκηνικό.
Για τη φωτογράφιση του Ημερολογίου, η διαδικασία περιελάμβανε τη δημιουργία ποικίλων στοιχείων, από ένα ρολόι που λιώνει μέχρι μια γιγαντιαία κόκκινη καρδιά. «Ξέρω πώς να αποτυπώσω το ταλέντο στον καμβά μου», λέει. «Τα πάντα έχουν γίνει από πριν. Πάντα πρέπει να υπάρχει ένα Plan B, αλλά δεν μου αρέσει να κάνω πράγματα της στιγμής, επειδή μου δίνει την αίσθηση της προχειροδουλειάς».
Για τη φωτογράφιση ο Gyasi επέλεξε το Λονδίνο και τη Γκάνα θέλοντας να παρουσιάσει την κουλτούρα και τη φυσική ομορφιά της χώρας του. “Η Γκάνα είναι μια ξεχωριστή χώρα», εξηγεί. «Είναι η πύλη προς την Αφρική, όπου μπορείς να βρεις τα πάντα: κακάο, χρυσό, βωξίτη, πετρέλαιο… Ήθελα να φέρω την Pirelli εκεί και να αποκαλύψω έναν νέο κόσμο μέσα από ένα ημερολόγιο με διαχρονική αξία, που θα δημιουργήσει ίσως νέες ευκαιρίες εξέλιξης.
«Μετά την Μποτσουάνα, όπου έγινε η φωτογράφιση του Ημερολογίου Pirelli 2008, ήταν ωραία η μετάβαση σε μια άλλη αφρικανική χώρα, η ανακάλυψη του πολιτισμού της και η συνάντηση με τους ανθρώπους της. Είναι η πιο ειρηνική χώρα στην Αφρική. Νομίζω ότι είναι ένα ιδιαίτερο μέρος και θα νιώσετε την ενέργειά του πηγαίνοντας εκεί. Ο τόπος αυτός με ενέπνευσε για τη φωτογράφιση και μου έδωσε την ευκαιρία να δείξω πώς λειτουργεί η χώρα.»
Prince Gyasi
Περιγράφοντας το ταξίδι του ως εικαστικός καλλιτέχνης, ο Gyasi αντλεί από πολυάριθμες αναμνήσεις και εμπειρίες από την εποχή που ήταν παιδί και ζούσε στη Γκάνα: από τις μέρες που περνούσε με τον μουσικό παππού του ή βοηθούσε έναν φωτογράφο πορτραίτων στις αγορές της Άκκρα. Συνήθιζε να επισκέπτεται στούντιο ηχογράφησης και τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς με τους γονείς του, οι οποίοι υπηρετούν την γκόσπελ μουσική.
Μπορεί να μη σπούδασε φωτογραφία, ωστόσο έχει μελετήσει την τέχνη με τη μορφή της ζωγραφικής, της δημιουργίας εικόνων, της γλυπτικής και της χαρακτικής. Η αγαπημένη του ενασχόληση ήταν να πειραματίζεται δημιουργικά με το πρώτο πρόγραμμα σχεδίασης στον υπολογιστή του χρησιμοποιώντας καινοτόμες μεθόδους.
Στόχος του ήταν να δημιουργήσει ένα άμεσα αναγνωρίσιμο στυλ. «Δημιούργησα μια γέφυρα ανάμεσα στη ζωγραφική και τη φωτογραφία» δηλώνει. «Ικανοποιώ όσους αγαπούν τη φωτογραφία και εκείνους που αγαπούν τη ζωγραφική, οπότε δημιουργώ μια νέα γέφυρα, την οποία δεν θα αποκαλώ απλώς φωτογραφία, αλλά τέχνη».
Αν και πειραματίστηκε με φωτογραφικές μηχανές όταν ξεκινούσε, ο Gyasi διαπίστωσε ότι ένα smartphone ήταν ο καλύτερος τρόπος για να αποτυπώσει μερικές από τις πρώτες εικόνες του. Φωτογράφιζε νέους στην εξαθλιωμένη συνοικία Jamestown, όπου γεννήθηκε η μητέρα του και σήμερα έχει ιδρύσει έναν μη κερδοσκοπικό εκπαιδευτικό οργανισμό με την ονομασία Boxed Kids. Οι εικόνες του αφηγούνται ιστορίες που αποτυπώνουν την ατμόσφαιρα και τη ζωντάνια της κοινότητάς του, εκφράζοντας τις παραδόσεις της Δυτικής Αφρικής.
Ο Gyasi δουλεύει κατ’ εξοχήν με το χρώμα. Χρησιμοποιεί φωτεινούς χρωματισμούς και έντονες αντιθέσεις στις εικόνες του, τοποθετώντας συχνά ζωηρά κόκκινα, μπλε ή ροζ χρώματα δίπλα στο πρόσωπο που φωτογραφίζει. Η τολμηρή αισθητική του απεικονίζει μια πλούσια σε χρώματα πραγματικότητα, η οποία ενίοτε ενισχύεται με ψηφιακά μέσα, αντανακλώντας τις εμπειρίες του από τον κόσμο φιλτραρισμένες μέσα από το νευρολογικό φαινόμενο της συναισθησίας.
Έτσι δημιουργείται μια αντισυμβατική αλληλεπίδραση μεταξύ των αισθήσεων, για παράδειγμα ένα σχήμα προκαλεί σε κάποιον ‘γευστικό’ ερέθισμα ή ένα χρώμα είναι συνδεδεμένο με έναν ήχο. Ο Gyasi, μέσα από αυτή την διασταύρωση των αισθήσεων, συνδέει τις λέξεις με τα χρώματα – βλέπει τις Τετάρτες ως γαλαζοπράσινες. Θεωρεί τη δουλειά του ως «χρωματοθεραπεία» και πιστεύει ότι τα χρώματα μπορούν να έχουν ευεργετική επίδραση στην ψυχική υγεία και την ευτυχία των ανθρώπων.
Ο Gyasi αγαπάει την τέχνη, αλλά παραδέχεται ότι έχει ένα ακόμα βαθύτερο πάθος για τη μουσική και τον αθλητισμό, ξεκινώντας από το ποδόσφαιρο. Στο παρελθόν ήταν ταυτόχρονα DJ και ποδοσφαιριστής.
«Timeless» στο www.pirellicalendar.com
Επισκεφθείτε τον ιστότοπο www.pirellicalendar.com – σε περισσότερες από 90 χώρες και σε 68 γλώσσες – όπου υπάρχουν φωτογραφίες, ηχητικό υλικό, βίντεο και τα κείμενα του Ημερολογίου Pirelli 2024. Οι επισκέπτες του ιστότοπου, μετά την αρχική σεκάνς ενός ρολογιού που εκρήγνυται, μπορούν να κάνουν ένα ταξίδι στο «Αχρονικό» ημερολόγιο, φωτογραφία προς φωτογραφία, και να εξερευνήσουν το έργο χάρη σε έναν διαδραστικό «οδηγό» με backstage εικόνες, αναλύσεις και γενικές πληροφορίες.
