Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να δώσει στις αυτοκινητοβιομηχανίες τρία χρόνια προκειμένου να πετύχουν τους στόχους εκπομπών CO2 που είχαν τεθεί για το 2025, προσφέροντας μεγαλύτερη ευελιξία στον κλάδο.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, ανακοίνωσε στις 3 Μαρτίου ότι θα προταθεί μια «στοχευμένη τροποποίηση» των κανονισμών για τις εκπομπές ρύπων, παρέχοντας στις αυτοκινητοβιομηχανίες μεγαλύτερη ευελιξία στη συμμόρφωση. Σύμφωνα με την πρόταση, οι κατασκευαστές θα μπορούν να μην επιτύχουν τον στόχο φέτος, αρκεί να τον ξεπεράσουν τα επόμενα δύο χρόνια.
«Αντί για ετήσια συμμόρφωση, οι εταιρείες θα έχουν τρία χρόνια με βάση την αρχή της τραπεζικής και του δανεισμού (banking and borrowing)», δήλωσε η von der Leyen. «Οι στόχοι παραμένουν οι ίδιοι, αλλά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ευελιξία για τη βιομηχανία και μεγαλύτερη σαφήνεια, χωρίς να αλλάζουν οι συμφωνημένοι στόχοι».
Η απόφαση αυτή έρχεται ως απάντηση στις πιέσεις των αυτοκινητοβιομηχανιών, καθώς η επιβράδυνση των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων το 2024 -με πτώση 1,3% και 1.995.363 πωλήσεις- καθιστά δυσκολότερη την επίτευξη των στόχων και θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόστιμα δισεκατομμυρίων ευρώ.
Οι κατασκευαστές είχαν τη δυνατότητα να περιορίσουν μέρος των προστίμων μέσω της συγκέντρωσης πωλήσεων με εταιρείες που βρίσκονται πιο μπροστά στη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, αλλά υπήρξαν ανησυχίες ότι αυτό θα ευνοούσε υπέρμετρα εταιρείες όπως η Tesla και οι Κινέζοι κατασκευαστές.
Θετική αντίδραση από Ιταλία, Τσεχία και Renault
Η Ιταλία και η Τσεχία, που είχαν πιέσει για χαλάρωση των ποινών, χαιρέτισαν την πρόταση. Ο Ιταλός υπουργός Βιομηχανίας, Adolfo Urso, δήλωσε ότι η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία «σώθηκε», ενώ ο Τσέχος υπουργός Μεταφορών, Martin Kupka, ανέφερε ότι η χώρα του θα πιέσει για παράταση πέντε ετών.
Από την πλευρά της, η Renault υποστήριξε ότι η ευέλικτη προσέγγιση της Επιτροπής θα επιτρέψει στις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες να μειώσουν τις εκπομπές τους και να παραμείνουν ανταγωνιστικές όσο η αγορά των ηλεκτρικών αυτοκινήτων αναπτύσσεται.
Η διευθύντρια της Ένωσης Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), Sigrid de Vries, χαρακτήρισε την πρόταση θετική, αλλά επισήμανε ότι η επίτευξη των στόχων θα εξακολουθήσει να είναι πρόκληση. Η ACEA, που είχε ζητήσει μεγαλύτερη παράταση, είχε προειδοποιήσει ότι ο κλάδος αντιμετωπίζει δύσκολες επιλογές, όπως μεγάλες μειώσεις τιμών, μείωση παραγωγής ή αγορά πιστώσεων από την Tesla και τους Κινέζους κατασκευαστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Ο Matthias Zink, πρόεδρος του συνδέσμου Ευρωπαίων προμηθευτών αυτοκινήτων CLEPA, δήλωσε ότι η πρόταση προσφέρει «περιορισμένη ανακούφιση» και επισήμανε την ανάγκη να εξεταστούν και άλλες τεχνολογίες, όπως τα plug-in hybrid και τα οχήματα με εκτεταμένη αυτονομία μέσω θερμικών κινητήρων.
Η Volvo αντιδρά – Περιβαλλοντικές ομάδες ασκούν κριτική
Λίγο πριν από τις δηλώσεις της von der Leyen, η Volvo προειδοποίησε ότι η προσαρμογή των κανονισμών ενδέχεται να καθυστερήσει τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Ο CEO της Volvo, Jim Rowan, υποστήριξε ότι οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί είχαν θεσπιστεί εδώ και χρόνια, δίνοντας στη βιομηχανία αρκετό χρόνο να προετοιμαστεί.
«Έχουμε κάνει τις απαραίτητες επενδύσεις ώστε να είμαστε έτοιμοι για το 2025», δήλωσε ο Rowan, προσθέτοντας ότι οι εταιρείες που έχουν συμμορφωθεί με τους στόχους δεν θα πρέπει να βρίσκονται σε μειονεκτική θέση λόγω αλλαγών της τελευταίας στιγμής. Η Volvo αναμενόταν να επωφεληθεί από την υπερκάλυψη των στόχων, με αναλυτές της UBS να εκτιμούν ότι θα μπορούσε να λάβει έως και 300 εκατ. ευρώ από άλλες εταιρείες που θα ήθελαν να «μοιραστούν» τον στόλο τους.
Περιβαλλοντικές οργανώσεις εξέφρασαν επίσης την αντίθεσή τους στην πρόταση, υποστηρίζοντας ότι υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας στη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση.
Ο οργανισμός Transport & Environment χαρακτήρισε την αλλαγή «πρωτοφανές δώρο στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία στη μέση μιας χρονιάς συμμόρφωσης». Ο διευθυντής της T&E, William Todts, δήλωσε ότι η χαλάρωση των κανόνων ανταμείβει όσους υστερούν και καθυστερεί τη μετάβαση, αφήνοντας την Ευρώπη πίσω από την Κίνα.
Η προτεινόμενη τροποποίηση πρέπει να εγκριθεί από τα κράτη-μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στις 5 Μαρτίου, η Επιτροπή θα παρουσιάσει το σχέδιό της για τη στήριξη της αυτοκινητοβιομηχανίας, το οποίο θα περιλαμβάνει μέτρα όπως κίνητρα για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέσω του εταιρικού στόλου.
Παράλληλα, η von der Leyen ανακοίνωσε τη δημιουργία μιας βιομηχανικής συμμαχίας για την προώθηση της τεχνολογίας, με έμφαση στην αυτόνομη οδήγηση, καθώς και την πιθανότητα άμεσης ευρωπαϊκής στήριξης προς τους κατασκευαστές μπαταριών, μέσω σταδιακής εισαγωγής απαιτήσεων για ευρωπαϊκό περιεχόμενο στις μπαταρίες.
