Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το πολυαναμενόμενο σχέδιο δράσης της για την αυτοκινητοβιομηχανία, ανταποκρινόμενη στις πιέσεις κατασκευαστών και προμηθευτών για χαλάρωση των απαιτήσεων εκπομπών και μέτρα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας απέναντι σε Κίνα και ΗΠΑ.
Βασικό σημείο του σχεδίου είναι η παράταση τριών ετών για την επίτευξη των στόχων εκπομπών CO2 του 2025, αποτρέποντας ενδεχόμενα δισεκατομμύρια ευρώ σε πρόστιμα για τις αυτοκινητοβιομηχανίες. Παράλληλα, προβλέπονται πρωτοβουλίες για τις μπαταρίες, το λογισμικό, τη φόρτιση, την αυτόνομη οδήγηση και τους δασμούς.
Χαλάρωση στα όρια CO2, αλλά αβεβαιότητα για το μέλλον
Τα όρια εκπομπών CO2 για το 2025, που προβλέπουν μείωση κατά 15% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, θα απαιτούσαν αύξηση του μεριδίου των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στο 20-25% από το 13,6% που είναι σήμερα. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα έχουν πλέον περιθώριο τριών ετών για να φτάσουν σε αυτό το ποσοστό. Ωστόσο, η Επιτροπή επανέλαβε ότι ο στόχος για μηδενικές εκπομπές το 2035 παραμένει, ενώ δεν υπήρξε αναφορά στη δυνατότητα επίτευξης των στόχων με τεχνολογίες όπως τα συνθετικά καύσιμα, τα υβριδικά με range extender ή το υδρογόνο.
Σε εκκρεμότητα οι δασμοί στα κινεζικά EV
Η ΕΕ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο διαπραγματεύσεων για ελάχιστες τιμές στα κινεζικά ηλεκτρικά, κάτι που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τους πρόσθετους δασμούς που επιβλήθηκαν το 2024. Παράλληλα, δεσμεύτηκε να ελέγξει πώς εφαρμόζονται οι δασμοί και να διερευνήσει πιθανές καταστρατηγήσεις, όπως η συναρμολόγηση «knockdown kits» (μονάδες μερικής συναρμολόγησης) στην Ευρώπη. Εξετάζεται, επίσης, η αυστηροποίηση των κανόνων προέλευσης για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ώστε να αποτραπεί η κατασκευή τους σε χώρες που έχουν ευνοϊκή πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά.
Κίνητρα για την ανάκαμψη της ζήτησης στα EV
Η ζήτηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα μειώθηκε το 2024, κυρίως λόγω της κατάργησης των επιδοτήσεων στη Γερμανία στα τέλη του 2023. Οι καταναλωτές δηλώνουν ότι η αβεβαιότητα γύρω από τα κίνητρα είναι βασικός λόγος αποφυγής αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Για αυτόν τον λόγο, η ΕΕ θα εξετάσει άμεσα τις καλύτερες πρακτικές για επιδοτήσεις σε όλη την Ευρώπη και θα αναζητήσει τρόπους χρηματοδότησής τους. Επιπλέον, θα στηρίξει σχέδια «κοινωνικής μίσθωσης» όπως αυτό της Γαλλίας, που επέτρεπε σε αγοραστές χαμηλού εισοδήματος να αποκτήσουν ηλεκτρικό αυτοκίνητο με μόλις 40 ευρώ τον μήνα. Παράλληλα, θα πιέσει για τον τερματισμό των φορολογικών ελαφρύνσεων στα εταιρικά αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης.
Η Ευρώπη προσπαθεί να καλύψει το χαμένο έδαφος στα αυτόνομα οχήματα
Αυτόνομα οχήματα κυκλοφορούν ήδη σε τμήματα των ΗΠΑ από εταιρείες όπως η Waymo, ενώ η Κίνα είναι πιο μπροστά στις δοκιμές αυτόνομης οδήγησης. Για να καλύψει το κενό, η ΕΕ προτείνει τη δημιουργία μιας «ενιαίας αγοράς» για την αυτόνομη οδήγηση, με κοινές δοκιμαστικές διαδρομές, διασυνοριακούς αυτοκινητόδρομους για αυτόνομα οχήματα και εναρμονισμένους κανονισμούς. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί η «Ευρωπαϊκή Συμμαχία Συνδεδεμένων και Αυτόνομων Οχημάτων».
Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για τα software-defined vehicles
Η νέα συμμαχία θα αναπτύξει μια ανοιχτή πλατφόρμα λογισμικού για ολόκληρη την ΕΕ, ώστε να εξασφαλίσει κοινά πρότυπα στα software-defined vehicles. Στόχος είναι η δημιουργία αρχιτεκτονικής υπολογιστών που θα είναι «μελλοντικά ανθεκτική» και θα μπορεί να υποστηρίζει πολλά μοντέλα αυτοκινήτων για αρκετές γενιές. Παράλληλα, θα αναπτυχθούν αλγόριθμοι και μεγάλα γλωσσικά μοντέλα AI για λειτουργίες όπως η αυτόνομη οδήγηση και η διαχείριση μπαταριών.
Εστίαση στην καινοτομία στις μπαταρίες
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία μπαταριών δεν έχει καταφέρει να αναπτυχθεί επαρκώς, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις δυσκολίες της Northvolt και την αναδίπλωση της κοινοπραξίας Stellantis-Mercedes ACC. Η ΕΕ αλλάζει προσέγγιση, εστιάζοντας στην καινοτομία αντί για την παραγωγή, διαθέτοντας 1 δισ. ευρώ έως το 2027 για νέες τεχνολογίες. Επιπλέον, το πρόγραμμα Battery Booster θα παρέχει 1,8 δισ. ευρώ την επόμενη διετία για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής μπαταριών. Παράλληλα, η ΕΕ ενθαρρύνει τις ξένες επενδύσεις σε εργοστάσια μπαταριών, με την προϋπόθεση ότι θα μοιράζονται τεχνογνωσία και θα προσφέρουν ουσιαστική προστιθέμενη αξία στην Ευρώπη. Τέλος, στοχεύει να καθορίσει νέους κανόνες για το τοπικό περιεχόμενο των μπαταριών και των εξαρτημάτων ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Το σχέδιο δράσης της ΕΕ είναι ένα πρώτο βήμα για τη στήριξη της αυτοκινητοβιομηχανίας, αλλά πολλά ζητήματα παραμένουν ανοιχτά, ειδικά όσον αφορά τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση και την ανταγωνιστικότητα απέναντι στην Κίνα και τις ΗΠΑ.
