Η εντεινόμενη πίεση από το κόστος τεχνολογίας και τον ανταγωνισμό οδηγεί κατασκευαστές σε συμμαχίες, εξαγορές ή αποχώρηση από την αγορά.
Το γερμανικό Center of Automotive Management (CAM) προειδοποιεί ότι η παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία εισέρχεται σε μια περίοδο έντονης αναδιάρθρωσης, όπου κάποιες εταιρείες θα εξαγοραστούν και άλλες ενδέχεται να εξαφανιστούν από τον χάρτη. Η μελέτη, την οποία υπογράφει ο Stefan Bratzel, αναδεικνύει τη ραγδαία αύξηση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο κλάδος, ειδικά λόγω της οικονομικής πίεσης και του υψηλού κόστους της τεχνολογικής μετάβασης.
Όπως αναφέρει ο Bratzel, η πίεση αυξάνεται διαρκώς και η αυτοκινητοβιομηχανία πλησιάζει σε μια «μεγάλη φάση συγκέντρωσης». Πολλές εταιρείες δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν οικονομικά και θα αναγκαστούν είτε να συγχωνευθούν είτε να αποχωρήσουν από την αγορά. Ο ερευνητής δεν κατονόμασε συγκεκριμένες εταιρείες, αλλά είναι σαφές πως οι μικρότεροι και οικονομικά πιο ευάλωτοι κατασκευαστές κινδυνεύουν περισσότερο.
Ένας από τους κύριους παράγοντες πίεσης είναι η είσοδος νέων παικτών στην αγορά, κυρίως από την Κίνα, οι οποίοι προσφέρουν φθηνότερα αυτοκίνητα, αυξάνοντας έτσι τον ανταγωνισμό σε επίπεδο τιμών. Παράλληλα, η ανάγκη επενδύσεων σε τομείς όπως η εξηλεκτρισμένη κίνηση, η ανάπτυξη λογισμικού και οι τεχνολογίες αυτόνομης οδήγησης δημιουργούν τεράστια οικονομικά βάρη. Σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, όπως η σημερινή, οι κατασκευαστές δεν μπορούν να καλύψουν αυτά τα κόστη μόνοι τους, με αποτέλεσμα να εξετάζουν στρατηγικές συνεργασίες.
Η μελέτη του CAM δείχνει ότι το λειτουργικό κέρδος των 14 μεγαλύτερων αυτοκινητοβιομηχανιών παγκοσμίως μειώθηκε το 2024 κατά 20,7% σε σύγκριση με το 2023. Το περιθώριο EBIT έπεσε από 8% σε 6,3%. Στην περίπτωση της Volkswagen, το περιθώριο κέρδους μειώθηκε από 7% σε 5,9%, ενώ η Nissan παρουσίασε σοβαρή επιδείνωση, πέφτοντας από 4,6% σε μόλις 1,2%. Η Stellantis είχε ακόμη πιο απότομη πτώση, από 11,8% σε 2,6%.
Οι κινέζικες κατασκευάστριες, όπως η BYD και η Geely, αποδέχονται μικρότερα περιθώρια κέρδους (περίπου 5% και 5,5% αντίστοιχα), με στόχο να αυξήσουν το μερίδιο αγοράς τους, σύμφωνα με το CAM. Σημειώνεται ότι η BYD ξεπέρασε το 2024 τις πωλήσεις των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων (περίπου 92 δισ. ευρώ).
Το πρόβλημα στην κινεζική αγορά είναι πως ο αριθμός των αυτοκινητοβιομηχανιών είναι «μη βιώσιμος» και η επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας οδηγεί πολλές από αυτές σε εξωστρέφεια, με την εξαγωγή να γίνεται μονόδρομος. Ωστόσο, δεν καταφέρνουν όλες να εδραιωθούν εκτός συνόρων – χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Aiways, η οποία θεωρείται πλέον οικονομικά ανενεργή.
Αντιθέτως, εταιρείες όπως η Toyota και η Hyundai συνεχίζουν να εμφανίζουν υγιή οικονομικά αποτελέσματα, με περιθώρια κέρδους 10,3% και 9,5% αντίστοιχα. Το CAM αποδίδει την καλύτερη απόδοσή τους εν μέρει στις επενδύσεις τους σε παραγωγικές εγκαταστάσεις στη Βόρεια Αμερική, όπου τα κέρδη είναι σημαντικά υψηλότερα σε σχέση με την Ευρώπη.
Η εικόνα που παρουσιάζει η μελέτη δείχνει μια αγορά που αλλάζει ραγδαία, με την επιβίωση να εξαρτάται πλέον όχι μόνο από την τεχνολογική καινοτομία αλλά και από την οικονομική ανθεκτικότητα.
