Το ψυκτικό υγρό δεν είναι απλώς για να αποτρέψει την υπερθέρμανση. Παίζει κρίσιμο ρόλο στη σωστή λειτουργία του κινητήρα – και το χρώμα του μόνο τυχαίο δεν είναι.
Το ψυκτικό υγρό (γνωστό και ως αντιψυκτικό ή παραφλού), δεν χρησιμεύει μόνο το χειμώνα για να αποτρέψει την «παγοποίηση» του κινητήρα. Είναι απαραίτητο όλο τον χρόνο, αφού διατηρεί τη θερμοκρασία λειτουργίας γύρω στους 90 °C, αποτρέποντας τόσο την υπερθέρμανση όσο και την ψύξη κάτω από τα επιτρεπτά όρια. Όμως, πέρα από τη λειτουργία του, ένα άλλο στοιχείο προκαλεί σύγχυση: το χρώμα.
Πολλοί οδηγοί διαπιστώνουν με έκπληξη ότι υπάρχουν ψυκτικά υγρά σε διάφορα χρώματα: ροζ, πράσινο, μπλε, κίτρινο κ.α.. Η απόχρωση δεν είναι απλώς για διαφοροποίηση στο ράφι. Κρύβει πληροφορίες για τη σύνθεση και τα πρόσθετα του υγρού, τα οποία επηρεάζουν άμεσα τη διάρκεια ζωής και την προστασία του κυκλώματος ψύξης.
Το ψυκτικό υγρό αποτελείται από απιονισμένο νερό και γλυκόλες (συνήθως αιθυλενογλυκόλη ή προπυλενογλυκόλη), εμπλουτισμένα με ειδικά πρόσθετα κατά της διάβρωσης, της αφρίζουσας δράσης και της δημιουργίας αλάτων. Για αυτό και η απλή προσθήκη νερού στο δοχείο διαστολής δεν είναι λύση.
Το ροζ ψυκτικό είναι από τα πιο διαδεδομένα στην ευρωπαϊκή αγορά και προσφέρει ισορροπία μεταξύ απόδοσης και διάρκειας. Το πράσινο προσφέρει καλή προστασία από διάβρωση, ενώ το μπλε, που εμφανίζεται πιο συχνά σε αυτοκίνητα υψηλών επιδόσεων, έχει αυξημένη ικανότητα απορρόφησης θερμότητας αλλά και υψηλότερο κόστος. Το κίτρινο, τέλος, είναι πιο οικονομικό αλλά με μικρότερη διάρκεια ζωής.
Ωστόσο, δεν υπάρχει κάποια παγκόσμια τυποποίηση στα χρώματα. Για παράδειγμα, η Volkswagen και η Audi χρησιμοποιούν κυρίως ροζ ψυκτικό, η BMW και η Mazda πράσινο ή μπλε, ενώ η Renault και η Ford επιλέγουν το κίτρινο. Ειδικά τα υβριδικά μοντέλα μπορεί να έχουν δύο διαφορετικά ψυκτικά υγρά: ένα ροζ για τον θερμικό κινητήρα και ένα μπλε για το σύστημα ηλεκτροκίνησης.
Για αυτό και το χρώμα μόνο του δεν είναι επαρκής οδηγός – το πιο ασφαλές είναι να συμβουλευτείς το εγχειρίδιο χρήσης ή την ετικέτα στο δοχείο του κατασκευαστή.
Κάτι πολύ σημαντικό: δεν πρέπει ποτέ να αναμειγνύονται διαφορετικά χρώματα ή τύποι ψυκτικών. Τα ασύμβατα πρόσθετα μπορεί να οδηγήσουν σε δημιουργία στερεών ιζημάτων που μπλοκάρουν το ψυγείο ή την αντλία νερού, να μειώσουν την προστασία από τη διάβρωση και να επιταχύνουν την οξείδωση του κυκλώματος.
Αν δεν είσαι βέβαιος τι υγρό έχει μέσα το αυτοκίνητο (ειδικά σε παλαιότερα, όπου το υγρό έχει θαμπώσει ή αλλοιωθεί σε χρώμα), καλύτερα να προσθέσεις προσωρινά μόνο απιονισμένο νερό και να προγραμματίσεις πλήρη αντικατάσταση το συντομότερο.
Όπως και το λάδι, έτσι και το ψυκτικό υγρό έχει περιορισμένη διάρκεια ζωής. Στα περισσότερα αυτοκίνητα με ιμάντα χρονισμού, αντικαθίσταται κάθε 100.000 χλμ, ενώ σε εκείνα με καδένα μπορεί να φτάσει και τα 200.000 χλμ. Αν δεν πιάσεις αυτά τα χιλιόμετρα, καλό είναι να το αλλάζεις κάθε τέσσερα χρόνια.
Η τιμή στο λίτρο κυμαίνεται στα περίπου 6-8 ευρώ, ενώ υπάρχουν και πιο οικονομικά δοχείο 4-5 λίτρων που κυμαίνονται συνήθως στα 15-25 ευρώ. Μπορεί να φαίνεται ασήμαντο έξοδο, αλλά ένα λάθος εδώ μπορεί να φέρει ζημιές εκατοντάδων ή και χιλιάδων ευρώ στον κινητήρα.
Η επιλογή επώνυμου προϊόντος και η συμμόρφωση με τις οδηγίες του κατασκευαστή είναι απαραίτητη. Οπότε, την επόμενη φορά που θα σταθείς μπροστά από το ράφι με τα ψυκτικά υγρά, να θυμάσαι: το χρώμα είναι ένδειξη σύνθεσης και όχι διακοσμητικό στοιχείο. Μην το αγνοήσεις.
