Στο επίκεντρο σοβαρών κυρώσεων βρέθηκαν 15 μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες και η ACEA, η Ένωση Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων, εξαιτίας συμμετοχής σε καρτέλ που σχετιζόταν με την ανακύκλωση παλαιών αυτοκινήτων.
Μετά από πολυετή έρευνα, επιβλήθηκαν συνολικά πρόστιμα ύψους 458 εκατ. ευρώ, αποκαλύπτοντας έναν συντονισμό πρακτικών που παραβιάζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ανταγωνισμού. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η υπόθεση αφορά συμφωνίες που ξεκίνησαν το 2002 και διήρκεσαν έως το 2017.
Κατά το διάστημα αυτό, οι εταιρείες φέρονται να συμφώνησαν να μην καταβάλλουν αποζημιώσεις στους επαγγελματίες αποσυναρμολόγησης για την επεξεργασία παλαιών αυτοκινήτων, όπως προβλέπει η ευρωπαϊκή Οδηγία 2000/53/ΕΚ. Παράλληλα, υπήρξε ανταλλαγή ευαίσθητων πληροφοριών και συντονισμός για την αποφυγή δημοσιοποίησης δεδομένων σχετικά με την ανακυκλωσιμότητα των καινούργιων μοντέλων.
Η συγκεκριμένη τακτική είχε ως αποτέλεσμα την απόκρυψη της περιβαλλοντικής επίδοσης των αυτοκινήτων από τους καταναλωτές, ειδικά σε περιπτώσεις όπου τα ποσοστά ανακύκλωσης υπερέβαιναν το ελάχιστο νομικά προβλεπόμενο όριο του 85%. Η Επιτροπή επεσήμανε ότι σκοπός αυτής της πρακτικής ήταν να μην επηρεαστούν οι αγοραστικές αποφάσεις με βάση περιβαλλοντικά κριτήρια.
Ανάμεσα στις εμπλεκόμενες εταιρείες βρίσκονται οι Volkswagen, Renault/Nissan, Stellantis (μαζί με Opel), Ford, BMW, Mercedes, Toyota, Volvo, Hyundai/Kia, Jaguar Land Rover, Mazda, Mitsubishi, Honda, Suzuki και άλλες. Καθοριστικό ρόλο είχε και η ACEA, η οποία, σύμφωνα με την απόφαση, διευκόλυνε τον συντονισμό των εταιρειών, οργανώνοντας συναντήσεις και επαφές.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η στάση της Mercedes. Αν και συμμετείχε στο καρτέλ, απέφυγε κάθε οικονομική κύρωση, αφού συνεργάστηκε με τις Αρχές και παρείχε κρίσιμες πληροφορίες που αποκάλυψαν την υπόθεση. Έτσι, εξασφάλισε πλήρη απαλλαγή από πρόστιμο, ύψους περίπου 37,8 εκατ. ευρώ.
Τα υψηλότερα πρόστιμα επιβλήθηκαν ως εξής:
- Volkswagen: σχεδόν 128 εκατ. ευρώ
- Renault/Nissan: 81 εκατ. ευρώ
- Stellantis (μαζί με Opel): 74 εκατ. ευρώ
- Ford: 41,5 εκατ. ευρώ
- BMW: 25 εκατ. ευρώ
- Toyota: 23 εκατ. ευρώ
- Hyundai/Kia: 12 εκατ. ευρώ
- Volvo: 9 εκατ. ευρώ
- ACEA: 0,5 εκατ. ευρώ
Η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Teresa Ribera, δήλωσε πως οι εταιρείες «συνεργάστηκαν επί χρόνια για να αποφύγουν τις υποχρεώσεις τους, να περιορίσουν τη διαφάνεια και να αποτρέψουν τον ανταγωνισμό σε ζητήματα που αφορούν την ανακύκλωση». Τόνισε επίσης ότι «δεν θα γίνει ανεκτή καμία πρακτική που περιορίζει τη γνώση και τις επιλογές των καταναλωτών, ιδιαίτερα σε περιβαλλοντικά θέματα».
Η υπόθεση υπογραμμίζει για άλλη μια φορά την ανάγκη αυστηρότερης εποπτείας στη διαχείριση των περιβαλλοντικών υποχρεώσεων των κατασκευαστριών εταιρειών και την ενίσχυση της διαφάνειας στην επικοινωνία με τους καταναλωτές. Σε μια περίοδο όπου οι περιβαλλοντικές επιδόσεις παίζουν όλο και σημαντικότερο ρόλο στην επιλογή αυτοκινήτου, η απόκρυψη τέτοιων πληροφοριών δεν μπορεί να μένει χωρίς συνέπειες.
